Slaap is een periode waarin het bewustzijn tijdelijk verlaagd is. Hoewel de hersenactiviteit in die periode verandert, wordt ze niet geheel stopgezet. Tijdens de slaap komen zelfs perioden voor van verhoogde elektrische activiteit in dat gebied van de hersenen dat verband houdt met bewuste, verstandelijke activiteiten. Deze perioden worden REM-slaap genoemd (REM = Rapid Eye Movement, snelle beweging van de ogen). Een zogenaamde Non-REM-slaap is een diepe slaap; in deze fase worden de lichaamsbatterijen als het ware opgeladen en worden nieuwe cellen aangemaakt. Voor het psychisch welbevinden is een zekere afwisseling van REM en Non-REM-perioden noodzakelijk. Per nacht maakt iemand zo'n vier tot vijf van deze slaapcycli door.
De hoeveelheid slaap die iemand nodig heeft, verschilt per persoon. Sommigen moeten echt de klok rond slapen om zich goed te voelen, anderen hebben aan zes uur slaap voldoende. Ook de leeftijd speelt een rol. Zo heeft een pasgeborene gemiddeld zo'n zestien tot eenentwintig uur slaap nodig en een scholier circa tien uur.
Uit onderzoek blijkt overigens dat veel mensen die denken dat ze slecht slapen, ’s nachts toch vele uren liggen te ronken. Een half uur wakker liggen kan namelijk lijken alsof je de hele nacht geen oog dicht doet. Daarom spreken artsen pas van slapeloosheid als iemand langdurig slecht slaapt, zich slecht kan concentreren en overdag moe, prikkelbaar en slaperig is.
Als de oorzaak van slecht slapen bekend is, moet u die aanpakken en geen slaapmiddelen gebruiken. Pijn, benauwdheid, een verstopte neus, lawaai, te actief voor het naar bed gaan, ouders die roken in de nabijheid van het kind en emotionele problemen staan hoog op de lijst van oorzaken. Overdag slapen (tenzij het kind klein is) of uitslapen helpen niet tegen slapeloosheid. Een vast ritme van naar bed gaan en opstaan, is beter. Ook een warm bad voor het naar bed gaan kan helpen en slaaprituelen, zoals het voorlezen van een ontspannend verhaaltje.
Natuurlijke middelen bij slapeloosheid:
-
Dormeasan
(3x 20 druppels: 11/2 uur, 1 uur en een 1/2 uur voor het naar bed gaan) helpt bij in- en doorslaapproblemen; het middel onderdrukt de REM-fasen niet, waardoor de natuurlijke slaap intact blijft en men helder en fris ontwaakt. -
Avena sativa complex
(3x daags 15 druppels en een 1/2 uur voor het naar bed gaan nogmaals 15 druppels; in warm water ingenomen geeft het middel een sneller effect) helpt bij personen die te vroeg wakker worden de slaaptijd te verlengen.
(De dosering is voor volwassenen. Zie voor de dosering bij kinderen onder vraag 4).