Aambeien zijn een vervelende kwaal omdat ze behoorlijk pijnlijk kunnen zijn. Daarnaast veroorzaken ze vaak jeuk en irritatie. Maar aambeien zijn vooral lastig, omdat ze op een nare plek zitten: bij de anus. Ondanks dat bijna iedereen wel een keer aambeien heeft (de schattingen lopen uiteen van de helft tot driekwart van alle Nederlanders), blijft het een schaamtevolle kwaal.

Aambeien zijn gezwollen aderen in de wand van de endeldarm en zitten bij de anus. Ze zijn een symptoom van een slechte bloedsomloop.

De pijn wordt veroorzaakt door de zwelling. En een moeizame stoelgang maakt het nog eens extra lastig. Dit wordt pas minder, als het bloedvat knapt. Het bloed dat vrijkomt, is hel rood en niet werkelijk met de ontlasting vermengd. Voor veel mensen een signaal dat er sprake is van aambeien.

Vooral mensen met een slechte stoelgang kunnen aambeien krijgen. Zwangere vrouwen zijn ook een kwetsbare groep omdat tijdens de zwangerschap en de bevalling de bloedvaten in de onderbuik extra worden belast. Overgewicht kan eveneens leiden tot een hogere druk in de bloedvaten, met aambeien als gevolg. Enkele andere mogelijke oorzaken zijn: vezelarme voeding, hartafwijkingen, leveraandoeningen en zwakte van de aderwanden.

Er zijn inwendige en uitwendige aambeien. Inwendige aambeien liggen boven de sluitspier van de anus en zijn van buitenaf niet zichtbaar. Soms kan met de ontlasting of door persen een deel van de aambei naar buiten worden geduwd. Uitwendige aambeien liggen ter hoogte van de sluitspieren en bij het persen puilen ze eruit.

Niet iedereen is zich bewust dat hij of zij aambeien heeft. Meestal wordt het pas ontdekt als er bloed bij de ontlasting zit, de stoelgang pijnlijk is, er een zwaar gevoel in het onderlichaam is, of wanneer er sprake is van jeuk.

Zelf doen bij aambeien

Vermijd lang stilzitten en persen bij de stoelgang. Zorg voor voldoende beweging (vooral wandelen en zwemmen). De darmen houden van regelmaat, probeer daarom elke dag op dezelfde tijd naar het toilet te gaan.

Als er klachten zijn, gebruik dan liever geen toiletpapier bij de stoelgang, maar spoel met water. Dep het daarna voorzichtig droog met zacht toiletpapier. Ook hydrotherapie kan helpen: neem dagelijks een koud zitbad van dertig tot zestig seconden.

Bij de meeste mensen zijn aambeien vrij onschuldig van aard. Als er echter plotseling een felle pijn bij de anus is, aambeien gepaard gaan met koorts of als er steeds maar bloed bij de ontlasting zit, is het verstandig een arts te raadplegen. Bij chronische aambeien is een operatie soms de enige oplossing.

Voedingsadvies

Let bij aambeien goed op vezelrijke voeding. Kies voor volkorenproducten, rauwe groente en vers fruit. Bananen, aardbeien, appel (met schil) en bonen zijn prima. Vermijd vezelarme voeding en witte suikerproducten.

Start elke morgen op de nuchtere maag met twee glazen lauw water. Drink ten minste anderhalf tot twee liter water per dag, Gebruik wat koudgeperste olie bij de maaltijden, bijvoorbeeld tarwekiemolie of lijnzaadolie. Dit geeft een wat zachtere ontlasting. Verhit deze oliën niet, omdat hun gezonde werking hierdoor verloren gaat.