Acne, of puistjes, ontstaat doordat de talgklier bij een haartje verstopt raakt.
Talg is een soort vet dat de huid soepel houdt. Hormonen in het bloed geven een signaal of er talg moet worden aangemaakt.
In de puberteit produceert het lichaam veel geslachtshormonen (androgenen) waardoor de talgproductie flink toeneemt. Soms is die productie zo verhoogd, dat een talgklier verstopt. Onder de huid ontstaat een ophoping van talg, een wit plekje. Dit wordt een gesloten comedo of een mee-eter genoemd.
De gesloten comedo kan zich ontwikkelen tot een open comedo, te herkennen aan een zwart puntje. Hij kan ook knappen, dan komt de talg in aanraking met bacteriën. Hierdoor ontstaat een ontsteking; een puistje.
De last van acne verschilt sterk bij jongeren. Dat komt op de eerste plaats doordat de hoeveelheid talg die we aanmaken, verschillend is per mens. Ook de dikte van de huid verschilt – bij een dikkere huid treedt eerder een verstopping op. Tot slot is een huid waar veel bacteriën opzitten, vatbaarder voor puistjes.
De hormonale verandering in de puberteit is de belangrijkste oorzaak van acne. Er zijn ook andere oorzaken: erfelijke factoren kunnen een rol spelen, net als een gebrekkige leverfunctie, verkeerde voeding en langdurig gebruik van medicatie. Sommige vrouwen hebben last van acne voordat zij gaan menstrueren, waarschijnlijk ook door hormonale veranderingen. Dit wordt premenstruele acne genoemd.
Ernstige acne is niet geschikt voor zelfmedicatie en kan leiden tot littekens. Raadpleeg in dat geval een huisarts.
Zelf doen tegen acne / puistjes
Houd de huid goed schoon, maar gebruik geen agressieve middelen. Raak puistjes zo min mogelijk met de handen aan. Druk puistjes niet met de hand uit; dan wordt er juist talg in de huid geperst en kan er gemakkelijk een ontsteking ontstaan.
Mee-eters kunnen wel uitgedrukt worden, bijvoorbeeld na een warme douche of sauna. Laat dit bij voorkeur doen door een schoonheidsspecialist, zelf knijpen gebeurt vaak niet effectief of onhygiënisch. De kans op meer ontstekingen is dan groot.
Spanningen en negatieve emoties werken averechts op de huid. Op tijd rusten en genoeg uren slapen, is belangrijk. Ook regelmatig buiten zijn (wandelen, fietsen) kan helpen.
Voedingsadvies
- Drink voldoende water, het liefst mineraalarm bronwater. Drink anderhalf tot twee liter per dag, zodat de uitscheidingsorganen goed hun werk kunnen doen.
- Gebruik volwaardige voeding, met volop vitaminen en mineralen. Bijvoorbeeld: verse groente en vers fruit, rauwkost, volkorenproducten of zilvervliesrijst.
- Voor een goede huidfunctie zijn essentiële vetzuren onmisbaar. Eet daarom twee keer per week (vette) vis. Gezonde vetzuren zitten ook in lijnzaad, walnoten en plantaardige oliën.
- Neem tot slot zure melkproducten, zoals karnemelk. Sommige mensen krijgen meer last van acne na het eten van chocolade, varkensvlees of scherpe kruiden, maar dit kan individueel sterk verschillen.
Yoghurtmasker
Een onzuivere huid kan baat hebben bij een yoghurtmasker. Meng hiervoor wat yoghurt met enkele druppels citroensap. Breng dit mengsel aan op de huid en laat het een kwartier intrekken. Daarna afspoelen met koud water.