Om gezonde vetten binnen te krijgen, hoeven we echt niet de zee leeg te vissen. Het duurzame antwoord is groente uit de zee. Maar waarom zijn zeewier en algen zo gezond? En vooral; wat máák je ermee?

Die glibberige sliertjes die je als salade kunt bestellen bij een sushi-restaurant? Dat is zeewier. Net zoals de ziltige vellen, Nori, waar sushi in wordt gerold. Zeewier vind je ook in het wild, gewoon, bij de zee. Op het eerste gezicht ziet het er niet smakelijk uit; een drassig goedje groene slierten.  Toch kun je het gewoon knippen en ermee aan de slag. Zeesla is een plant die feitelijk veel op gewone sla lijkt, alleen is zeewier dunner en langgerekter. Zeewier groeit vaak samen met andere wieren, zoals purperwier of darmwier. Ook de andere soorten kun je gewoon meeplukken.
Zeesla vind je vanaf het voorjaar tot het einde van de zomer. Het is het handigst als je wacht tot het eb is; dan kun je het zeewier het makkelijkst van rotsen afknippen of afsnijden. Zeesla is in elke Nederlandse zee te vinden, maar probeer havens te vermijden en pluk de plant niet in zijn geheel. Het water in havens is meestal troebel. Als je de plant vanaf de aanhechting wegsnijdt, zitten er vaak kleine watervlootjes en minimossels bij.

Zeewier drogen

Zeesla kun je rauw door een salade eten. Als je veel wier over hebt, kun je het bewaren door de plant eerst te laten drogen. Was de zeesla en leg het op een theedoek in de zon of droog de zeesla op een waslijn. Je ziet dan dat het zeewier al gauw gaat krimpen. Bewaar de zeesla in een weckpot. Strooi hier en daar wat rijstkorrels door het zeewier om het vocht weg te nemen.
Zie je dat gepluk in het wild echt niet zitten? Met wakame, te koop in de natuurvoedingswinkel, kun je in de keuken alle kanten op. Het heeft een zachte, zoutige smaak. Lekker om te verwerken in soepen, stoofpotten of ovenschotels. Je kunt het vers eten, marineren of stomen. Geroosterd is wakame een prima smaakmaker in allerlei gerechten.  Dan blijft nog maar een obstakel over: dúrven koken met dit bijzondere ingrediënt.

Het gezonde van zeewier

Zeewier is een bijzonder rijke bron van mineralen, vooral jodium. Ook bevat het veel koolhydraten (ongeveer vijftig procent) en maar één tot twee procent vet. Het geeft dus veel energie en telt weinig calorieën. Zeesla, een groenwier, bevat maar liefst 25 keer meer ijzer dan vlees. De bruinwieren arame, hijiki en wakame bevatten zeker tien keer zo veel calcium als melk.

Groenteboer in de zee

Wakame: Bruin zeewier dat zoeter van smaak is dan andere wieren.
Kombu: In Azie eten ze hun buik vol met dit hartige wier. Het is dé smaakmaker voor een Japanse bouillon en er wordt zelfs Jenever van gemaakt.
Nori: Zeewier dat behoort tot de purperwieren. Voordat het een mooi en plat (sushi)vel is, wordt het eerst gedroogd en geroosterd.
Spirulina: Het poeder van deze kleine alg heb je misschien wel eens in je smoothie verwerkt. Deze alg is een bron van vitaminen (A,D, en K) en mineralen als ijzer, selenium en magnesium. 
Chlorella: Een groene alg die ook bekend staat als bladgroen. Een perfecte bron voor essentiele vetzuren. In Nederland te koop in de vorm van poeders en pillen. Maar het is zit ook vaak als ingredient in vegetarische en veganistische producten.  

Wat maakt wier zo gezond?

Er wordt gefluisterd dat zeewier en algen de vleesvervangers van de toekomst zijn. Het is namelijk een bron van jodium, eiwitten en essentiële aminozuren. Jodium wordt ook toegevoegd aan tafelzout en zout in brood, om zo tekorten te voorkomen. Dit is een belangrijk mineraal voor je geheugen, concentratie en voor je schildklier. Naast vis zijn er weinig voedingsmiddelen die jodium bevatten, daarom is het voor vegetariërs een uitkomst.

5x dingen die je nog niet wist over zeewier:

Het oogstseizoen begint in maart en duurt tot eind oktober.
Een zeewierboerderij kan het hele jaar zeewier telen omdat ieder type gedijt in andere watertemperaturen.
Alleen in de winter is er geen vers wier. Dan groeit het wel onder water, maar mag het nog niet geoogst worden. In de winter kun je wel de gedroogde variant kopen en in de toekomst wellicht ook ingevroren zeewier.
Royal Kombu en wakame houden van koud weer. IJskoude winters zijn daarom perfect. Andere wieren houden juist van water rond de achttien graden.
De gedroogde vorm blijft wel twee jaar goed en is lekker door alle hartige gerechten.

Zo maak je zeewiersalade

Zin in een fris bijgerecht? Deze zeewiersalade past perfect bij visgerechten. Maak van sojasaus, knoflook, peper en limoensap een dressing. Snijd de komkommer in lange repen en het sjalotje in ringetjes. Mix het geheel en je salade is klaar!

Benodigdheden voor twee personen:

• 2 komkommers
• 125 gram zeewier
• 1 eetlepel sojasaus
• 1 sjalotje
• 1 teentje knoflook
• halve rode peper
• 1 eetlepel limoensap

Je eigen tapenade van zeewier

Van zeesla kun je tapenade maken. Heb je verse zeesla, dan kun je het zeewier na het afspoelen meteen gebruiken. Doe gedroogde zeesla vijf minuten in koud water. Andere soorten zeewier kun je er ook bij doen. Gebruik een blender om het zeewier te mixen en voeg olijfolie en citroen toe voor een frisse smaak. Koop Turks brood, doe er een beetje zeesla op en eet je tapenade met wat peper en zout. Meer ideeën? Je kunt de tapenade ook als pastasaus gebruiken of op je boterham smeren.

En is zeezout ook gezond?

Het zoutschap is rijkelijk gevuld. Het doorsnee keukenzout kreeg concurrentie van Himalayazout, Keltisch zout en natuurlijk ook zeezout. Maar wat is zeezout? En is het gezonder dan het welbekende keukenzout?

Henny de Lint, diëtist en natuurvoedingsdeskundige: “Zeezout is niet gezonder omdat het uit zee komt. Gewoon keukenzout komt uit een mijn, dat was ook een zee, alleen 300 miljoen jaar geleden. Toen waren de zeeën mogelijk minder vervuild met zware metalen, dus zou keukenzout misschien gezonder zijn. Keukenzout wordt volledig gezuiverd, zodat uiteindelijk alleen natriumchloride overblijft. Zeezout heeft ook als hoofdbestanddeel natriumchloride, met spoortjes mineralen en metalen. Dat kunnen inderdaad ook zware metalen zijn, maar je moet erg veel zout gebruiken om daar een nadelig effect van te verwachten. Mede door verschil in korrelgrootte zijn er wel smaakverschillen, dus dat kan ook doorslaggevend zijn. Het allerbelangrijkste advies ten aanzien van zout: gebruik het zo min mogelijk, welk zout je ook kiest. Wil je bewust (minder zout) eten, kies dan kruiden, specerijen of kruidenmengsels zonder zout om eten op smaak te brengen. Biologische, zo min mogelijk bewerkte producten hebben van zichzelf al meer smaak.”
Zoals Henny de Lint al aangeeft: gebruik zout zo min mogelijk. Ook zeezout. We eten jaarlijks gemiddeld 1 kilo zout per jaar te veel, aldus de Nierstichting. Te veel zout eten verhoogt je bloeddruk en daarmee het risico op hart- en vaatziekten. Ook kan het nierschade veroorzaken. Zes gram zout per dag is prima. Wissel af en vervang zout eens voor kruiden, zoals lavendel of tijm.

Algen; geen vis, wel zee

Vis eten is gezond – zelfs de Gezondheidsraad zet het in haar advies aan alle Nederlander. Vis is zo gezond omdat het vitamine A en D bevat (vette vis), jodium (zeevis) en selenium bevat. Allemaal gezonde nutriënten. En natuurlijk zit in vette vis het vetzuur omega-3. En juist dat vetzuur is het gezonde geheime viswapen,  een vetzuur dat je in weinig andere voedingsproducten vindt. Door vis te eten krijg behaal je dus directe gezondheidswinst. Een keer per week vette vis wordt bijvoorbeeld in relatie gebracht met een verlaagd risico op hartziektes. Maar … er zijn veel mensen die dol zijn op gezond, maar niet op vis. Op dat moment is het een logische vraag hoe die vis aan zijn gezonde vetten komt? Het opmerkelijk is dat kleine vissen niet zelf omega-3-vetzuren maken, ze halen dit vet uit hun eigenvoeding: algen. De grote vissen halen hun omega-3 weer uit de consumptie van die kleine vissen. Het is dus een kleine keten. Ook wij kunnen algen eten, en de vis laten staan. Pardon, algen? Waar vind je die? Je vindt die onder de namen chlorella en spirulina. Vaak zitten die algen in veganistische producten. Het zijn micro-algen die worden geteeld en allerlei voedingsstoffen bevatten zoals de essentiële vetzuren. De vetzuren die je anders binnenkrijgt via vis, vind je hier dus ook.