Astma

Astma is een overgevoelige reactie van de luchtwegen op irriterende stofjes zoals pollen, huisdieren of pinda’s. De luchtpijp reageert daarop door samen te knijpen. De wand van de luchtwegen zwelt op en er wordt meer slijm gemaakt. Er zijn plaatselijke ontstekingen in de luchtwegen.

Goede perioden, waarbij er vrijwel geen klachten zijn, worden afgewisseld door perioden met hevige benauwdheid die een astma-aanval wordt genoemd. Een astma-aanval komt vaak plotseling en is een angstige, nare belevenis. Er treedt een zeer benauwd gevoel op en de ademhaling wordt kort, piepend en gierend.

Een astma-aanval wordt uitgelokt door verschillende prikkels. Veelvoorkomend zijn stuifmeel, huisstofmijt of huidschilfers van huisdieren en sigarettenrook. Maar ook verdriet, schrik, mist, een plotse wisseling van de temperatuur of een hevige verkoudheid kan een astma-aanval uitlokken of verergeren.

Astma is een erfelijke aandoening. Als één van de ouders allergisch is of astma heeft, heeft het kind twintig tot veertig procent kans ook astma is te ontwikkelen. Als beide ouders het hebben, is er een kans van veertig tot vijfenzeventig procent.

Astma is niet geschikt voor zelfmedicatie. Raadpleeg altijd een arts.

Cara

Vroeger sprak men van cara als iemand astma had. Cara was de verzamelnaam voor verschillende luchtwegaandoeningen, zoals astma, chronische bronchitis en longemfyseem. Tegenwoordig worden de aandoeningen afzonderlijk benoemd. 

Zelf doen bij astma

Astma is een aandoening die altijd door een arts moet worden behandeld of gevolgd. Sommige mensen met astma gebruiken dagelijks medicijnen. Hier mag niet plotseling of zonder overleg mee worden gestopt. Ook hebben veel mensen met astma altijd medicijnen bij zich voor als er een aanval komt. Als bij een aanval de luchtpijp gaat dichtknijpen, zorgt de medicatie ervoor dat deze weer ontspant.

Toch is er ook veel zelf te doen bij astma, ook een longarts zal daar op wijzen.

Het saneren van het huis is de eerste stap. Saneren wil zeggen dat het huis zo prikkelvrij mogelijk ingericht wordt. Wie benauwd wordt van huisstofmijt, kan starten met het kopen van speciale hoezen om het hoofdkussen en het matras. Was kleding en beddengoed zoveel mogelijk op zestig graden. Bij deze temperatuur overleven huisstofmijten niet. Ook dingen als een gladde vloer (in plaats van tapijt), een leren bank en andere raambekleding, kunnen helpen.

Vocht in huis kan astma verergeren. Zo neemt zowel bij kinderen als bij volwassenen, de kans op astma in vochtige woningen toe. Mogelijk komt dit door huisstofmijten en schimmels; die groeien goed op vochtige plaatsen. Ventileren is een effectief middel tegen vocht. Goed ventileren betekent dat roosters of raampjes altijd openstaan. Tijdelijk een raam of deur openzetten, helpt ook. Toch is dit effect maar tijdelijk. Reinig roosters, filters, ventilatoren en eventuele inblaasroutes regelmatig.

Stoppen met roken is voor mensen met astma een must omdat zij meer gevoelig zijn voor de rook. Wie astma heeft, is ook gevoeliger voor meeroken. Het huis saneren, is daarom nagenoeg zinloos als een huisgenoot blijft roken. Zelfs de rook die blijft hangen in kleding, kan zo irriteren dat het een astma-aanval oproept. Probeer daarom ook als huisgenoot van iemand met astma, te stoppen met roken.

Sauna en astma

• Ook mensen met astma kunnen naar de sauna. Een sauna stimuleert een rustige en diepe ademhaling. Een droge sauna (of een Finse sauna) heeft de voorkeur.
• Stomen; adem de stoom met een handdoek over het hoofd in.
• Neem ‘s avonds geregeld hete voetbaden of wisselvoetbaden. Tijdens een wisselvoetbad houdt u uw voeten afwisselend in een bad met koud en een bad met warm water. De verhouding warm en koud, is het aantal minuten in het warme water met seconden in het koude water. Ga dus na drie minuten in het warme bad, drie seconden in het koude bad, daarna weer drie minuten in het warme bad, enzovoorts.

Voedingsadvies

Kies voor lichte, volwaardige voeding die rijk is aan vitaminen en mineralen. Vermijd zware, eiwitrijke voeding, met veel vlees en vleeswaren. Pas op met (zoete) melkproducten, omdat ze de slijmproductie bevorderen. Zure zuivelproducten kunnen wel (karnemelk, yoghurt en kwark). Drink niet te koude drankjes en eet niet laat op de avond nog een zware maaltijd.

Zie ook: COPD

Pseudokroep

Kleine kinderen kunnen pseudokroep krijgen. De aanval lijkt op astma, maar dat is het niet. De pseudokroepaanval start vaak ’s nachts en gaat gepaard met benauwdheid en veel hoesten. Dat kan zo hevig zijn, dat het kind blauw aanloopt en lijkt te stikken. De hoest klinkt als een luid blaffen of piepen.

De oorzaak is vaak een virusinfectie, waardoor de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen opzwellen. Andere oorzaken zijn een allergie of het inademen van een bepaalde stof.

Blijf als ouder of verzorger rustig. Ga met het kind op schoot bij een stromende, warme douche zitten (niet onder de douche dus). De warme, vochtige lucht zorgt dat het kind meer adem krijgt.

Neem contact op met een arts bij pseudokroep. Ga bij een ernstige aanval naar de eerste hulp.