Babywens (voor hem & haar)

Tobben met vruchtbaarheidsproblemen is tergend. Zeker als hormoonbehandelingen en IVF in beeld komen. Probeer in dat geval zeker ook alternatieven. Want andere voeding en zelfs homeopathie kunnen de vruchtbaarheid verbeteren. Voor hem én haar.

De vrouw

Voeding
Elke vrouw die zwanger wil worden, zou goed, gezond en gevarieerd moeten eten omdat verschillende voedingsstoffen haar vruchtbaarder maken. Zo is bij de ovulatie (de eisprong) en de bevruchting het mineraal zink onmisbaar. Ook de kwaliteit van de baarmoederwand is voor een goed deel afhankelijk van dit mineraal. Zink zit in grote hoeveelheid in schaaldieren (oesters, mosselen, garnalen, krab) en vlees (kip, biefstuk). Maar ook in ei, zilvervliesrijst, bonen, noten en pinda’s.

Leefstijl
Vrouwen die zwanger willen worden, vergroten hun kansen als ze sigaretten, koffie en alcohol laten staan. Zo blijkt uit Amerikaans onderzoek bij 124 gezonde vrouwen dat nicotine, alcohol en cafeïne de kans op een bevruchting met 21 procent verminderde. Van de niet-rokers die wél alcohol dronken, hadden binnen één cyclus meer dan vijftig procent minder kans op een bevruchting. Dagelijkse koffie drinken, versterkt waarschijnlijk dit effect. Want vouwen die geen alcohol dronken en minder dan een kop koffie per dag consumeerden, hadden per 100 cycli 26,9 zwangerschappen. Vrouwen die wel dronken en meer dan één kopje koffie per dag namen, hadden slechts 10,5 zwangerschappen op 100 menstruatiecycli.

Supplementen
Orthomoleculaire artsen adviseren vrouwen die zwanger willen worden vaak een hooggedoseerde multi met het volledige vitamine B-complex en belangrijke mineralen zoals zink en ijzer. Meestal zit in een dergelijke multi al de 400 mcg (0,4 mg) foliumzuur die sowieso wordt geadviseerd aan vrouwen die zwanger willen worden. Een multi bevat zelden essentiële vetzuren, zoals omega-3-vetzuren. Ook deze voedingsstoffen zijn echter belangrijk. Visoliecapsules kunnen nét dat beetje extra geven dat nodig is.

Homeopathie
En zwanger worden van homeopathie? “Het kan beslist een bijdrage leveren”, antwoordt homeopathisch arts Christien Klein uit Oosterbeek. “Er bestaan homeopathische middelen die de hormonale balans kunnen helpen herstellen, zoals Pulsatilla en Sepia. We weten niet exact wat homeopathie in de cellen doet. Maar we zien wel dingen gebeuren. Bijvoorbeeld dat bij een verstoorde menstruatiecyclus de situatie zich normaliseert. Individuele bijzonderheden kunnen bepalen welk middel de arts voorschrijft.”

Als onvruchtbaarheid te maken heeft met herhaalde miskramen, komt een middel als Sabina in beeld. “Daarnaast worden in de literatuur vooral Natrium muriaticum en Natrium carbonicum genoemd. Ook een middel als Agnus castus kan een bijdrage leveren aan het herstel van de hormonale balans in het lichaam. En daarmee de kans op een zwangerschap vergroten.” Klein vindt het geen bezwaar als homeopathie wordt gecombineerd met voedingssupplementen. “Integendeel. Ik denk bijvoorbeeld dat Pulsatilla en zink elkaar goed kunnen aanvullen.”

In zijn klassieker De Kleine Dokter geeft Alfred Vogel aan dat de hormoonproductie kan worden gestimuleerd door een betere doorbloeding van het onderlichaam. Hiervoor kunnen wisselbaden worden ingezet, maar ook homeopathische middelen als Hyperisan, Aesculaforce en Urticalcin.

De man

Voeding
De Italiaanse vrouwenverleider Casanova zou elke dag vijftig oesters eten om zijn libido te vergroten. Hoewel het effect van oesters op het libido een fabel is, is het wél waar dat oesters propvol zink zitten. Dit mineraal is onmisbaar voor de vruchtbaarheid van man voor de rijping van zaadcellen. Omdat bij elke vrijpartij een dosis zink via de zaadcellen verloren gaat, moet het zink tijdig worden aangevuld. Een zinktekort vermindert het aantal spermacellen aanzienlijk en daarmee daalt de vruchtbaarheid. Zink zit in grote hoeveelheid in oesters, mosselen, garnalen, krab en vlees. Vegetarisch? Eet dan ei, zilvervliesrijst, bonen, noten en pinda’s.

Ook een man die een gebrek heeft aan foliumzuur, is minder vruchtbaar. Zo blijkt uit onderzoek dat het aantal zaadcellen toeneemt en verbetert door een combinatie van vitamine B6, B12 en foliumzuur (vitamine B11). Foliumzuur zit in groente, fruit, volkoren producten, aardappelen, peulvruchten, noten, eieren en vlees. In een portie van 300 gram spinazie zit bijvoorbeeld de aanbevolen hoeveelheid foliumzuur voor een volwassene.

Leefstijl
Ook voor mannen met vruchtbaarheidsproblemen geldt: niet roken en liever geen alcohol. Dit verbetert de kwaliteit van het sperma. En voorkom te hoge temperaturen in de balzak. Dus geen strakke onderbroeken, hete baden, sauna’s, laptops op schoot of elektrische dekens op bed.

Supplementen
Nijmeegs onderzoek in 2002 toonde aan dat suppletie met foliumzuur en zink het aantal spermacellen verhoogt. Mannen met vruchtbaarheidsproblemen hadden 74 procent meer spermacellen nadat ze gedurende een halfjaar supplementen met zink en foliumzuur gebruikten.

Ook vitamine C helpt. Het is aangetoond dat vitamine C sperma kan beschermen tegen oxidatieve schade aan het DNA, waardoor de kwaliteit van het sperma minder wordt. Uit een ander onderzoek blijkt dat suppletie met vitamine C leidt tot een verbetering van de vruchtbaarheid en de spermakwaliteit bij mannelijke rokers van wie het zaad onder meer een slechte beweeglijkheid en structuur vertoonde.

Uit een experiment in India blijkt dat ook lycopeen, ondermeer in tomaat en wortels, de vruchtbaarheid bij mannen kan verbeteren. Tweemaal daags 2 mg lycopeen, gedurende drie maanden, had een positief effect. En dan zijn er nog de carnitines: L-carnitine en L-acetyl-carnitine. In een Italiaans onderzoek kregen zestig onvruchtbare mannen in de leeftijd van 20-40 jaar gedurende zes maanden een combinatie van 2 gram L-carnitine en 1 gram L-acetyl-carnitine óf een placebo. Na de behandeling hadden de mannen uit de suppletiegroep een verhoogde spermaconcentratie. De zaadcellen hadden bovendien een verbeterde totale en voorwaartse beweeglijkheid.

Homeopathie
“Mannen met te weinig zaadcellen kunnen baat hebben bij homeopathie”, zegt Christien Klein. “Twee onderzoeken wijzen in die richting. Het meest recente dateert van 2002. Daarbij werden 45 mannen gemiddeld tien maanden individueel behandeld met homeopathische middelen. Om welke middelen het precies ging, is niet vermeld. Het aantal spermacellen nam net zo sterk toe als bij een reguliere behandeling. Bovendien verbeterde de algemene gezondheid van de mannen.”

Een ouder onderzoek vond plaats in 1985. “Daarbij werden mannen met te weinig zaadcellen behandeld met de combinatie Argentum nitricum en Aurum metallicum. Zeg maar: zilvernitraat en goud in homeopathisch gepotentiëerde verdunning. Ook dat gaf resultaat.” In de literatuur wordt verder onder meer Clematis erecta genoemd, vanwege zijn invloed op de slijmvliezen van de testikels.

Bij andere oorzaken van mannelijke onvruchtbaarheid kunnen andere middelen worden ingezet, zoals Agnus castus. Dit kan bijvoorbeeld worden voorgeschreven bij impotentie en uitblijvende erecties. Een ander middel dat past bij deze klacht is Argentum metallicum.

Exotisch

Een meer exotisch voedingsmiddel is maca, een knolgewas dat al meer dan tweeduizend jaar hoog in de Peruaanse Andes groeit. Vanwege de stimulerende invloed op vruchtbaarheid en seksualiteit, bij zowel mannen áls vrouwen, wordt maca ook wel de ‘natuurlijke Viagra’ genoemd. De zogenaamde alkaloïden in maca stimuleren niet alleen de geslachtsklieren, maar hebben tevens een gunstig effect op de bijnieren. Een goede bijnierfunctie is belangrijk voor een optimale afgifte van geslachtshormonen. Ook in ons land zijn voedingssupplementen verkrijgbaar op basis van maca.