Alles gaat hangen als je de veertig gepasseerd bent, maar je tandvlees trekt juist op. Hoe komt dit? En is je tandvlees echt een voorspeller voor een gezonde oude dag?
Zo (on)gezond als je tandvlees
Kan je tandvlees een voorspeller zijn van je algehele gezondheid? Tessa Pellenkoft, mondhygiënist en orthomoleculair therapeut: “Ja, als ontstoken tandvlees niet opknapt, en het ligt niet aan de mondhygiëne, dan is het belangrijk om verder te kijken. Een laag vitamine D-gehalte en forse stress kunnen bijvoorbeeld redenen zijn dat je immuunsysteem minder werkt en een ontsteking de vrije hand krijgt. Sommige bacteriën die het risico verhogen op de tandvleesontsteking parodontitis, zijn overdraagbaar van ouder op kind. Als ouder moet je daar alert op zijn.”
Rood, gezwollen en gevoelig
Eén ding is zeker: gezond tandvlees bloedt nooit. Is je tandvlees rood, gezwollen, gevoelig of een combinatie hiervan? Dan is het verstandig om naar de tandarts te gaan. Deze checklist zegt echter niet alles. Zo hoef je bij parodontitis geen pijn te hebben. Alleen een tandarts of mondhygiënist komt hier achter met een meting. Vooral rokers moeten extra alert zijn, omdat nicotine de bloedvaten vernauwt. Ontstoken tandvlees bloedt hierdoor minder snel.
Help, mijn tandvlees schiet omhoog!
Als er iets is wat niet meedoet aan de zwaartekracht, dan is het wel je tandvlees. “De aanhechtingvezeltjes kunnen slijten, dit zijn een soort elastiekjes tussen je tandvlees en het cement op de wortels van je tanden. Als zo’n elastiekje loslaat, dan trekt het tandvlees iets op. Dit kan komen doordat je te hard gepoetst hebt, door een tandvleesontsteking die te laat is opgemerkt of doordat de elasticiteit gewoon minder is geworden”, vertelt Pellenkoft.
Zie je een geler stukje tand, net boven je glazuur? Dan is je tandvlees iets opgetrokken. Dit is namelijk je tandbeen. Bij kronen met een metalen basis zie je een zwart/grijs randje.
Van ragers tot stokers
Het schap met mondverzorging in de drogist is enorm, van ouderwetse tandenstokers tot flosdraad met mentholsmaak. Is dit écht nodig voor een gezond gebit? Pellenkoft: “Ja, als je goed poetst, krijg je zestig procent van je gebit schoon. De andere veertig procent ligt tussen je tanden. Wat je gebruikt om dit schoon te maken, is afhankelijk van de ruimte tussen je tanden. Een houten stoker is heel goed, maar ik hoor vaak dat deze niet past en afbreekt. Dit ligt meestal aan de techniek waarmee de stoker wordt gebruikt. Je moet zorgen dat je je papil, het driehoekje van je tandvlees dat je ziet, iets naar je kaakbot toe drukt. Zo creëer je ruimte en past de stoker. Op het moment van weerstand haal je het pas heen en weer. Flosdraad gebruik je eigenlijk alleen als je tanden over elkaar groeien of een speciale flos bij een implantaat of brug. Bij parodontitis ontstaat vaak meer ruimte tussen de tanden. Dan heb je ragers nodig om dit goed schoon te maken.”
Kokosolie + zout = een populaire alternatieve tandpasta. Toch is deze combinatie geen goed idee, want het heeft een schurend effect. Hierdoor beschadig je het glazuur.
Uit de keuken, in je mond
Kun je je tandvlees gezond eten? Pellenkoft: “Ja, maar je moet het meer als ondersteuning zien. Als je de plaklaag op je tanden niet elke 24 uur weghaalt, dan kun je nog heel gezond eten, maar de ontstekingsfactor in je mond blijft.” Van deze producten is wel bewezen dat ze een positief effect op je tandvlees en dus op je gebit hebben:
- Vitamine C, antioxidant (van sinaasappels tot knollen)
- Omega-3-vetzuur, ontstekingsremmend (vis, walnoten, lijnzaad)
- Calcium en magnesium, ter ondersteuning van onder andere collageen in het kaakbot (peulvruchten, groene bladgroenten)
- Kruiden, ontstekingsremmend en een antioxidant (kurkuma, gember, basilicum, rozemarijn)