Huisarts Gijs van Dalfsen kreeg enkele jaren terug een man op zijn spreekuur die ter plekke een worm ophoestte. Die patiënt zette hem op scherp nu tegenwoordig veel mensen de wereld rondreizen en met allerlei oude en tropische ziektes terug kunnen komen.
“Vroeger, toen ik nog een praktijk aan huis had, stond er buiten een bankje waar de rokers stiekem rookten terwijl ze op hun beurt wachtten. Deze man zat daar ook. Op het moment dat hij binnenkwam, begon hij al enorm te hoesten. Bijna zo erg dat ik dacht: doe eens normaal. Het was bijna theatraal.”
“Toen hij bij binnen was en ik vroeg wat ik voor hem kon doen zei hij: ‘Nou je hoort het zeker wel’. Hij was ook bekend met astma en de pufjes hielpen niet. Hij gaf aan dat het anders voelde. De klachten duurden al een paar weken. In mijn achterhoofd begon ik al te denken aan enge ziektes, zoals longkanker. Ik vroeg hem zich uit te kleden zodat ik naar zijn longen kon luisteren. Maar hij bleef maar hoesten. Hij liep helemaal rood aan en ik dacht dat hij er in zou blijven hangen. Hij vroeg om een doekje omdat er ook veel slijm loskwam. Op een gegeven moment zat hij helemaal krom en hoestte hij zo een worm op. Het leek op een regenworm van wel tien centimeter. Ik had dat nog nooit gezien en besefte gelijk dat het een heel ander verhaal was.”
Parasiet
“Een maand eerder was hij samen met zijn vrouw in Suriname geweest. Zijn vrouw had daar familie wonen en die hadden ze bezocht. Daar had hij blijkbaar een soort parasiet opgelopen. Die parasieten zitten bijvoorbeeld in zwemwater en kunnen door de huid, via de bloedbaan naar de lever en komen via de darmen of de longen weer naar buiten. Ik heb het opgezocht in een tropenboek en aan collega’s laten zien. Ook zij hadden het nog nooit meegemaakt. Het bleek een spoelworm. Met een anti-wormmiddel gingen de klachten vrij snel over. De worm heb ik nog lange tijd in een potje bewaard.”
Reizen
“Mijn les was dat ik heel bedacht moet zijn op mensen die reizen. Als je langer in het vak zit, ken je je eigen patiënten heel goed. Je kunt daardoor blind worden voor de dingen die zij kunnen hebben. Je hebt veel mensen die vaak komen en nooit wat hebben en net die ene keer is het raak.”
“Als huisarts krijg je te maken met veel verschillende mensen van alle rangen en standen. Tegenwoordig reist iedereen de hele wereld rond alsof het niets is. Hierdoor kun je als huisarts ineens geconfronteerd worden met hele gekke,onbekende dingen of oude ziektes die weer terugkomen en die je niet in Nederland verwacht zoals tbc, malaria of knokkelkoorts. Zelfs mensen die naar Turkije of Marokko gaan, kunnen die meenemen.”
“Ik vraag nu sneller aan mensen of ze op reis zijn geweest. Deze man kwam uit een lagere sociale klasse en ik verwachtte niet dat hij in de tropen zou zijn geweest. En dat was ook gelijk een leerpunt. Ik moet oppassen dat ik niet te snel mijn conclusies trek. Bij hem dacht ik: daar heb je hem weer, een roker. En tegelijkertijd was ik ook een beetje boos omdat hij nog steeds rookte en ik al een paar keer had aangekaart dat hij moest stoppen. En toen bleek hij ineens heel wat anders te hebben. Als hij die worm niet ter plekke had opgehoest, was hij waarschijnlijk met een kuurtje naar huis gegaan of met een doorverwijzing voor een foto.”
Gijs Van Dalfsen (54 jaar) is al 25 jaar huisarts in Lochem.
Tekst: Nienke Cazemier