Bij antibiotica is vaak het advies dat je ook probiotica moet nemen.  Waarom? Doe ik dat tegelijkertijd of pas na de kuur? Welk effect mag ik verwachten?

Eric Claassen, immunoloog en hoogleraar verbonden aan de Vrije Universtiteit:

Dat advies klopt; uit Belgisch onderzoek is gebleken dat je eigen en ook de toegevoegde melkzuurbacteriën prima kunnen omgaan met antibiotica. Je kunt ze dus tegelijkertijd innemen met de antibiotica. In algemene zin kunnen we stellen dat als je antibiotica slikt, probiotica een gunstig effect hebben op de darm. Hoe zit dat? Antibiotica zorgen ervoor dat infecties snel overgaan. het nadeel is dat niet alleen de ziekmakende bacteriën worden uitgeschakeld, maar ook de goede darmbacteriën. Hierdoor raakt het natuurlijke evenwicht in de darm verstoord, met vaak diarree als gevolg. Door gelijktijdig met de antibiotica ook probiotica te gebruiken, kan dit het herstel van de darm bespoedigen en zeker ook de bijwerkingen van antibiotica met twintig tot dertig procent verminderen. Het behandelprotocol, namelijk welk probioticum je gebruikt, is per persoon verschillend, daardoor bestaat helaas geen standaardadvies. Het is afhankelijk van de soort antibiotica, de dosis en ook het probioticaproduct. In het algemeen is het wel zo dat hoe hoger de dosis (meer dan 6 tot 8 miljard bacteriën) en frequentie van inname (tot 2x per dag), hoe beter het effect.

Ons microbioom heeft een directe relatie met ziekte en gezondheid, zoals ook aangegeven door de WHO. een gezond microbioom zorgt ervoor dat ziekmakende bacteriën minder makkelijk kunnen toeslaan. De conditie van je microbioom is afhankelijk van allerlei factoren: voeding, stress, maar zeker ook antibioticagebruik. Herstel van het microbioom is mogelijk door voeding met veel oplosbare vezels, zoals witlof, maar ook artisjok, schorseneren, asperges, ui, knoflook en prei. Deze zogenaamde prebiotica geven onze lichaamseigen melkzuurbacteriën de kans om (weer) te groeien. Een toegevoegd mengsel van levende melkzuurbacteriën (probiotica in poeders, capsules of zuiveldrankjes met levende bacteriën) kan dit proces versnellen. er is een bewezen effect van de positieve werking van probiotica bij bijvoorbeeld diarree, eczeem en lactosemalabsorptie. Er is veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen antibiotica en probiotica bij mensen die besmet waren met de bacterie Clostridium difficile. Deze bacterie is de veroorzaker van diarree en darminfecties, vooral bij patiënten die in een ziekenhuis liggen. Omdat door antibioticagebruik de weerstand van patiënten lager is, kan Clostridium difficile gemakkelijk een infectie veroorzaken. 

In onderzoek is gekeken naar de preventie en bestrijding van de terugkerende infecties door deze bacterie, onder andere met probiotica. Belangrijk onderzoek, omdat Clostridium difficile een zeer ziekmakende bacterie is en omdat bacteriën steeds vaker antibioticaresistent zijn. Onderzoek laat zien dat het behoud van een normaal microbioom, en dan hebben het over bij een kilo (!) levende bacteriën in de darm, zorgt voor een lagere kans op herhaling van diarree die door deze bacterie is veroorzaakt.