Vrienden zoek je uit, familie krijg je. En al mag je een gegeven paard niet in de bek kijken, dat doen we lekker wel met deze grote familiequiz. Pen en papier klaar? Start!
1. Wat is de populairste Nederlandse familietraditie?
A. Kerstdiner
B. Pakjesavond
C. Paasontbijt
D. Oliebollen eten
Antwoord: B. Uit onderzoek van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed naar tradities bleek twee jaar geleden dat pakjesavond met stip op één staat als het gaat om familietradities. Ook het schoen zetten is populair. Uit recent onderzoek in opdracht van RTL Nieuws blijkt dat 67,5 procent van de Nederlanders zijn schoen zet. Van hen viert 94,5 procent het sinterklaasfeest met cadeautjes. 81 procent viert het samen met het gezin. 42 procent houdt het bij een cadeau, 32 procent slaat ook aan het dichten en 22 procent maakt een surprise én een gedicht.
2. Sinds wanneer bestaat het Ronald McDonald Huis?
A. 1960
B. 1988
C. 1974
Vraag: C. In 1974 werd in Philadelphia (Verenigde Staten) het eerste Ronald McDonald Huis geopend. De Engelse oncoloog prof. dr. Audrey Evans merkte dat er bij ouders met een kind in een ziekenhuis ver van de woonplaats dringend behoefte was aan een logeerhuis om dagelijks bij hun kind te zijn. Inmiddels zijn er huizen over de hele wereld. Fastfoodketen McDonald’s financiert de huizen, vandaar dat ze genoemd zijn naar de clown van McDonald’s. In 1985 ging het eerste Ronald McDonald Huis in Nederland (en Europa) open in Amsterdam.
3. Wie is er eenzamer, een Nederlandse of een Italiaanse oudere vrouw? Of zijn ze beiden even eenzaam?
A. Nederlandse vrouw
B. Italiaanse vrouw
C. De Nederlandse en de Italiaanse vrouw zijn even eenzaam
Vragen: B. Italiaanse oudere vrouwen zijn gemiddeld eenzamer dan Nederlandse. Als je aan een Italiaanse familie denkt, komt prompt het Bertolli-gevoel bovendrijven: een lange tafel in een zonovergoten wijngaard, waar alle generaties vertegenwoordigd zijn. ‘La mamma’ omringd door haar hele familie. In het individualistische Noord-Europa zal een oudere vrouw dus wel eenzamer zijn dan in het zuiden. Fout dus. Uit onderzoek van het NIDI blijkt dat het andersom is: in Noord-Europa noemt dertien procent van de 50-plussers zichzelf eenzaam. In Zuid-Europa, dat sterk op familiebanden is gericht, is dat 21 procent. In Oost-Europa is het zelfs 23 procent. Nederland scoort relatief goed met elf procent.
4. Hoeveel kinderen zijn er wereldwijd geboren dankzij vruchtbaarheidsbehandelingen zoals icsi en ivf?
A. Minder dan een miljoen
B. Meer dan vijf miljoen
C. Ongeveer 500.000
Antwoord: B. In juli 2012 was het aantal kinderen dat wereldwijd geboren is met behulp van ivf of icsi opgelopen tot vijf miljoen. Het eerste kindje dat geboren werd met behulp van kunstmatige inseminatie is Louise Brown. Zij werd geboren in juli 1978.
5. Hoeveel procent van de Nederlanders heeft kinderen bij twee of meer partners?
A. 9 procent
B. 23 procent
C. 27 procent
D. Minder dan 3 procent
antwoord: D. Volgens het Netherlands Kinship Panel Study dat onderzoek doet naar familiebanden in Nederland heeft minder dan drie procent van de Nederlanders kinderen bij twee of meer partners.
6. Wat is een ‘brus’?
A. Een Amerikaanse schoolbus met dieselmotor
B. Een kind dat opgroeit met een broer of zus met een chronische ziekte of handicap
C. Een oppervlakkige schaafwond
Antwoord: B. Het woord ‘brus’ is de samenvoeging van de woorden ‘broer’ en ‘zus’. Brusjes/brussen zijn kinderen en jongeren die opgroeien met een broer en/of zus met een chronische ziekte of handicap. Het kunnen lichamelijke chronische ziekten zijn, maar ook psychische. Brussen of brusjes zijn bijvoorbeeld kinderen met een zusje of broertje met astma, diabetes, ziekte van Crohn, chronische vermoeidheid, autisme, ADHD of ODD. Zie ook brusjes.nl.
7. Hoeveel procent van de Nederlanders in de leeftijd van 45 tot 64 jaar zorgt voor zijn ouders?
A. 30 procent
B. 50 procent
C. 75 procent
Antwoord: C. Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau uit 2010 bleek dat ongeveer 75 procent van de 45- tot 64-jarige Nederlanders zijn of haar ouder(s) emotionele ondersteuning biedt. Dertig procent biedt praktische hulp of hulp bij het huishouden.
8. Hoeveel mensen zijn er in Nederland officieel gescheiden?
A. 12 procent
B. 23 procent
C. 45 procent
Antwoord: A. 12 procent van alle Nederlandse volwassenen heeft een officiële scheiding meegemaakt en 11 procent een ‘niet-officiële’. Daarmee onderscheidt Nederland zich van Engeland of Amerika, waar het aantal echtscheidingen vele malen hoger ligt.
9. Hoeveel ouders zien hun volwassen kinderen wekelijks?
A. Minder dan 10 procent
B. 20 procent
C. 40 procent
D. Meer dan 50 procent
Antwoord: D. Uit langlopend onderzoek naar familiebanden van de Netherlands Kinship Panel Study blijkt dat ouders en volwassen kinderen elkaar in meer dan de helft van de gevallen wekelijks zien. Nog eens dertig procent ziet elkaar maandelijks. De overgrote meerderheid (81 procent) van de volwassen kinderen vindt de onderlinge contacten ‘goed’ tot ‘zeer goed’.
10. Hoeveel stellen blijven ongewild kinderloos?
A. 9-10 procent
B. 3-5 procent
C. 1 procent
Antwoord: B. Eén op de zes stellen krijgt te maken met vruchtbaarheidsproblemen. Zij kiezen voor behandelingen zoals ivf of icsi of gaan over tot adoptie. Tien procent van hen blijft kinderloos. Van alle mensen blijft drie tot vijf procent uiteindelijk ongewenst kinderloos. Je leest er meer over op freya.nl.
11. Besteden werkende ouders anno 2013 meer of minder tijd aan hun kinderen dan ouders in 1980?
A. Meer
B. Minder
Antwoord: A. Vorig jaar zei minister Van Bijsterveldt nog dat werkende ouders zichzelf meer zouden moeten opofferen om hun kinderen weer fatsoenlijk op te voeden, maar het Sociaal en Cultureel Planbureau berekende dat werkende moeders en vaders tegenwoordig bijna twee keer zo veel tijd aan hun kinderen besteden als ouders in 1980. Moeders steken bijna veertien uur per week in de zorg voor hun kinderen en vaders ruim zes uur.
12. Wat houden kinderen over aan de echtscheiding van hun ouders?
A. Ze presteren slechter op school
B. Ze worden minder sociale volwassenen
C. Ze worden minder gelukkige volwassenen
Antwoord: A. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat kinderen lijden onder de scheiding van hun ouders en minder goed presteren op school. Er zijn geen wetenschappelijke onderzoeken die aantonen dat zij ook minder gelukkige volwassenen worden. Overigens wijzen sommige sociologen erop dat een scheiding weliswaar op korte termijn een dramatische gebeurtenis is, maar op lange termijn ook voordelen kan hebben. Kinderen kunnen profiteren van beide inkomens en netwerken, zeker als beide ouders een nieuwe partner krijgen.
13. Waarom werkt ‘oma’s kippensoep’ zo goed tegen griep?
A. Omdat er peterselie en groene groenten in zitten
B. Omdat ze er penicilline in doet
C. Omdat gekookt kippenvlees een stof bevat die slijmoplossend werkt én een positief effect heeft op de witte bloedcellen
Antwoord: C. Kippensoep wordt ook wel ‘Joodse penicilline’ genoemd. Het verlicht de symptomen van verkoudheid en griep omdat er bij het koken van kip een stof vrijkomt die verwant is aan acetylcysteine, een stof die slijmverdunnend werkt. Daarnaast heeft het een positieve uitwerking op de witte bloedcellen. Amerikaanse wetenschappers concludeerden na verschillende studies en experimenten dat kippensoep uit blik prima voldoet, maar dat zelfgemaakte kippensoep of -bouillon nóg beter werkt.
14. Welke rol speelt zelfbeheersing bij familierelaties?
A. Zowel ouders als kinderen vergeven elkaar makkelijker als de ander beschikt over veel zelfbeheersing
B. Ouders en kinderen die zich goed kunnen beheersen, hebben slechtere onderlinge relaties
C. Familieleden met veel zelfbeheersing trekken altijd aan het kortste eind bij conflicten
Antwoord: A. Zelfbeheersing is de kracht om niet te zwichten voor verleidingen. Uit onderzoeken blijkt dat kinderen met veel zelfbeheersing later gelukkigere volwassenen worden. Ze zijn gezonder, bereiken meer, hebben meer zelfvertrouwen en worden gelukkiger in de liefde. Catrin Finkenauer en Lydia Krabbendam, onderzoekers aan de Vrije Universiteit Amsterdam, onderzochten of zelfbeheersing ook zo’n grote rol speelt binnen families. Een harde uitspraak durven ze nog niet te doen, want het onderzoek is nog niet helemaal afgerond, maar het lijkt erop dat zowel ouders als kinderen elkaar makkelijker vergeven als de ander beschikt over veel zelfbeheersing. De waargenomen zelfcontrole is voor hen, zo denken de onderzoekers, een soort garantie dat de ‘dader’ de ‘overtreding’ niet opnieuw zal begaan en in staat is zich in de ander te verplaatsen.
15. Erf je overgewicht van je ouders?
A. Ja
B. Nee
Antwoord: A. Ja! Naast te veel eten en te weinig bewegen, speelt erfelijke aanleg zeker een rol bij overgewicht. Grofweg gezegd dragen onze genen voor veertig tot vijftig procent bij aan het ontstaan van overgewicht. Als een of twee ouders te dik zijn, vergroot dat dus de kans op overgewicht bij hun kind. Genetische factoren spelen vooral een rol bij de vorming van vetweefsel en bij het reguleren van het honger- en verzadigingsgevoel. Dit laatste is direct van invloed op ons eetgedrag. Maar als kind erven we niet alleen het DNA van onze ouders. We erven ook hun eet- en beweeggewoontes. Om bijvoorbeeld meer te bewegen is het voor kinderen belangrijk om gesteund te worden door hun ouders. Het grootste deel van ons overgewicht wordt dus niet bepaald door onze genen, maar (helaas) toch door onszelf.