Suiker is een brandstof voor je lichaam. Suiker heb je nodig! Maar wel een stuk minder dan we veelal binnen krijgen (maar liefst 35 kilo per persoon, per jaar!). Een grote hoeveelheid aan suiker kan zorgen voor een lusteloos en moe gevoel, een onzuivere huid en … ontstekingen! Is er ook een relatie met reuma? Hoe zit dit bij reuma?

Hoe zit dit?

Ieder lichaam heeft suiker nodig: in je lichaam wordt dit omgezet in energie voor warmte en spierkracht. Maar we strooien suiker op de pannenkoeken, doen een schepje suiker in de koffie en … eten producten waar suiker aan is toegevoegd. Van pizza tot koekjes en soep. Bijna overal zit suiker in. Het resultaat: we eten zo’n 35 kilo suiker per persoon, per jaar. En dat terwijl een suikerklontje per dag voldoende is om gezond te blijven. Dat een overschot aan suiker nadelen kan hebben voor je gezondheid, is bekend. Maar het kan ook ontstekingen in het lichaam aanwakkeren en bevorderen. Dat bracht ons op de vraag: hoe werkt dit? En is er een link tussen suiker en ontstekingen bij reuma?

Suiker als boosdoener van ontstekingen?

Een ontsteking is een reactie van je lichaam op beschadigingen of prikkels van buitenaf, zoals bacteriën, virussen of irriterende stoffen. Raakt iets ontstoken, dan probeert je lichaam zich te herstellen. Volgens verschillende onderzoeken leidt een voedingspatroon met veel suiker tot ontstekingen in het lichaam. Hoe dit precies werkt is nog onduidelijk, maar we zetten de bevindingen op een rijtje.

Wat we weten, is dat alle vormen van suiker een flinke insuline-aanmaak vergen. Insuline is niet alleen een hormoon dat bloedsuikers ‘wegwerkt’ naar onze cellen, het zorgt ook voor buikvet. Dit buikvet, wat zit opgehoopt in de buikholte en organen, lijkt in combinatie met bepaalde eiwitten een belangrijke veroorzaker te zijn van ontstekingen. Ontstoken buikvet speelt dan ook een belangrijke rol bij het ontstaan van obesitas-gerelateerde ziekten, bleek uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).

Dat suiker kan zorgen voor ontstekingen, heeft mogelijk te maken met de vorming van vrije radicalen. Dit zijn moleculen die zorgen voor een verstoring van het proces in bepaalde cellen; hoe meer vrije radicalen, hoe meer gezonde cellen hun werking niet goed kunnen doen. Dit zou voor ontstekingen kunnen zorgen.

In je bloed gaan suikers een reactie aan met eiwitten. Daardoor ontstaan AGE’s, een verzamelnaam voor eiwitten die onherstelbaar beschadigd zijn en kunnen zorgen voor ontstekingen (in de aderen). Doordat je lichaam op dat moment focust is met de ontstekingen die daar zijn ontstaan, heeft het mogelijk minder tijd om zich in te zetten tegen de ontstekingen die bijvoorbeeld bij reuma een rol spelen. Hierdoor kan de pijn toenemen.

De relatie tussen reuma en suiker

Reumatische aandoeningen kun je verdelen in groepen. Een groep zijn de ontstekingsreuma’s, waarvan de meest voorkomende vorm reumatoïde artritis is. De ontstekingen komen bij deze reumatische aandoeningen vaak voor in de gewrichten, maar kunnen ook voorkomen in andere organen.

Er is nog weinig bekend over het effect van voeding op reumatische klachten en ontstekingen. Gezond eten is in ieder geval belangrijk en al het voedsel dat we eten, heeft invloed op het lichaam. Als we inzoomen op suiker, lijkt dit wel klachten te kunnen verergeren en ontstekingen te kunnen bevorderen. Eerder vertelden we al dat het lichaam mogelijk minder hulp kan inschakelen tegen ontstekingen die bij reuma een rol spelen, omdat het ontstekingen elders in het lichaam moet onderdrukken. Verder onderzoek moet uitwijzen hoe groot de rol is van suiker bij het verergeren of ontstaan van ontstekingen bij reuma, want daar valt nu nog niet voldoende over te zeggen.

5 tips voor minder suiker

Wat de precieze rol is tussen suiker en ontstekingen bij reuma is dus niet duidelijk. Maar dat suiker een rol speelt en dat we te veel suiker eten, staat buiten kijf. Minder suiker (en meer gezonde voeding!) betekent vaak meer energie, gezondere tanden, een helder hoofd en mogelijk minder pijnklachten en ontstekingen.

1. Check het etiket. Hoe hoger een ingrediënt op de lijst staat, hoe meer ervan in het product zit. Let niet teveel op kreten als ‘ambachtelijk’ en ‘natuurlijk’, maar kijk naar de ingrediënten en de voedingswaarde.
2. Ken de schuilnamen. Of er suiker in een product zit, kun je terugvinden op de ingrediëntenlijst. Maar, suiker kent allerlei schuilnamen. Zet je schrap, dit zijn ze: basterdsuiker, bruine suiker, dextrose, druivensuiker, fructose, galactose, geleisuiker, glucose, glucose fructosestroop, hfcs, honing, invertsuiker, kandijsuiker, keukenstroop, kristalsuiker, lactose, maltodextrine, maltose, melassestroop, poedersuiker, rietsuiker, sacharose, sucrose, suikerstroop, vanillesuiker, vruchtensuiker en witte suiker.
3. Maak je eten zelf. Zelfs als je geen zoetekauw bent, eet je toch meer suiker. Het is aan bijna al ons eten toegevoegd! De oplossing: maak je eten zelf. Als je zelf een gerecht maakt, weet je zeker dat er geen suiker in je pastasaus of soep zit.
4. Bouw je suikerinname af. Zoet went, waardoor het niet gemakkelijk is om over te stappen op een leven met minder suiker. Bouw je suikerinname af in kleine stapjes en je zult merken dat je koekjes, taart en soep al snel te zoet gaat vinden. Vervang in stapjes je zoete broodbeleg, doe iets minder suiker in je koffie, eet minder suikerrijke tussendoortjes.
5. Tackel de grootste suikerbronnen, namelijk frisdrank, snoep, sauzen en dressings en soep uit blik. Aan deze producten wordt vaak veel suiker toegevoegd. Met de nadruk op vaak, want sommige producenten zijn goed bezig en gebruiken geen suikers in hun producten.