Hard werken staat in onze maatschappij gelijk aan veel uren werken en daardoor veel succes hebben. Volgens Alex Soojung-Kim Pang is juist het omgekeerde het geval. Pang: “Je hebt een betere carrière en een hoger inkomen als je rust serieuzer neemt.”

Waarom staat veel werken niet gelijk aan succes?

“Omdat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het niets oplevert, integendeel zelfs. Je bent niet productiever als je zestig uur per week werkt dan wanneer je veertig uur per week werkt. Het maakt je alleen wel chronisch vermoeid, je krijgt last van burn-outverschijnselen en maakt eerder fouten. Op de lange termijn heeft het nog veel grotere gevolgen, zoals een verhoogde kans op een depressie, hart- en vaatziekten en stressgerelateerde ziekten. Stel dat je net een nieuwe baan hebt en het spannend is, dan kun je best voor een korte periode meer en langer werken. Het is alleen belangrijk dat je je er bewust van bent dat je hier andere dingen voor opzij moet zetten. Dat is het misschien waard als je net nieuw bent in een organisatie en je wilt bewijzen tegenover je bazen, maar het is geen strategie voor een carrière op de lange termijn. Het werkt zelfdestructief en is onproductief. “

Waarom zouden we rust serieuzer moeten nemen?

“Omdat rust ons leven beter maakt en het een geheim ingrediënt is voor meer productiviteit. Alleen op zakelijk vlak levert het ons al veel op. Wie tijd heeft voor hobby’s en tijd heeft om te sporten, is niet alleen gezonder, maar kan zich ook beter concentreren en komt makkelijker in float states. Zo noemen psychologen een periode waarin je je heel goed kunt concentreren, compleet wordt opgeslokt door je werk en superproductief bent. Uit onderzoek blijkt dat mensen die genoeg rust nemen, een kleinere kans hebben op alzheimer en minder snel een burn-out krijgen. Je hebt zelfs een betere carrière en een hoger inkomen als je rust serieuzer neemt.”

Hoe kan ik voorkomen dat er te weinig uren in een dag zitten?

“In Japan, New York, Londen en Silicon Valley heb ik de afgelopen tijd over rust gesproken. Het gevoel te weinig tijd te hebben omvat echt alle tijdzones en culturen. Waar ter wereld je aan iemand vraagt hoe het gaat, overal is het antwoord ‘druk’. De kunst is om het gevoel te hebben dat je tijd hebt voor de dingen die jij belangrijk vindt in je leven. Dat krijg je door verplichtingen te vermijden die tijd opslurpen en bewust tijd vrij te maken voor de dingen die jij belangrijk vindt. Desnoods door het te plannen in je agenda.”

De bekende auteur Stephen King werkt maar vier uur per dag. Wat kunnen wij van hem leren?

“Dat je rust als vaardigheid moet zien. Net zoals ademhalen op het eerste gezicht geen vaardigheid lijkt, is dat het wel voor operazangers, atleten en boeddhistische monniken. Het kost jaren voordat je het onder de knie hebt, maar dat geldt voor alles wat je uiteindelijk veel oplevert. Stephen King heeft boekenkasten vol boeken geschreven omdat hij effectief rusten onder de knie heeft. Wanneer je in staat bent om genoeg tijd te nemen om uit te rusten, voel je je niet overweldigd door je werk. Je hebt dan tijd voor vakanties en andere dingen die voor jou belangrijk zijn.”

Verspillen wij met onze achturige werkdag dan eigenlijk vier uur?

“Dat hoeft niet, het is alleen jammer dat moderne werkplekken tegen ons werken. We moeten leren hoe we in deze ruimtes tóch geconcentreerd kunnen werken. Er wordt tegenwoordig van uitgegaan dat nieuwe ideeën als een soort chemische reactie tussen mensen ontstaan en je alleen creatief bent als je brainstormt. Om goede ideeën te krijgen, heb je juist je opperste concentratie nodig. Nu worden we steeds door kleine dingen afgeleid, waardoor we ons werk niet afkrijgen en het zelfs mee naar huis nemen. We moeten een manier vinden om in een korte tijd heel geconcentreerd te werken. Je krijgt in twee uur dan net zoveel gedaan als in zes uur waarin je steeds afgeleid wordt. Alleen je telefoon uit doen en de deur sluiten maakt al verschil.”

Picasso, Beethoven en Darwin schenen doelgericht te rusten. Hoe deden ze dat?

“Ze zetten werk op één in hun leven, rust op twee en hun familie op drie. Al het andere is onbelangrijk. Beethoven en Picasso zouden niet op Facebook, Twitter en Instagram kijken terwijl ze eigenlijk iets beters te doen hebben. Ik denk dat ze eerder een wandeling zouden maken, omdat het meer oplevert voor hun werk. 
Wat deze mensen ook gemeen hebben, is dat ze de dag beginnen met de taken waar je je opperste concentratie voor nodig hebt. Er is dan niemand die je kan afleiden. Ik heb twee kinderen en sta expres vroeg op om te schrijven voordat ze wakker worden. Dit zijn mijn belangrijkste uren van de dag, ik schrijf dan het best. Daarnaast zijn er kleine gewoontes die heel waardevol zijn als je ze herhaalt. In de middag wandelen of op een andere manier bewegen is een goede manier om je op te laden. Je geeft je brein de kans om dingen te verwerken. Na een paar uur werken wandel ik altijd met mijn hond. Meestal kom ik dan tot de beste ideeën of oplossingen. Daarom heb ik altijd een notebook bij me, anders ben ik het vergeten tegen de tijd dat ik thuis ben.”

Hoe kun je het best rust nemen?

“Slapen is heel belangrijk voor ons, maar rust is veel meer dan alleen voldoende slapen. Als je kijkt naar de meest effectieve manieren om jezelf lichamelijk en geestelijk op te laden, dan zijn het niet de passieve vormen van ontspanning die werken, zoals Girlmore Girls binge-watchen of uren op Facebook rondhangen. De vormen van rust die je het meest opladen, zijn vaak lichamelijk en geestelijk uitdagend. Ze zorgen ervoor dat je even niet aan je werk denkt, omdat je totaal iets anders doet dan op je werk. Zo ziet ons brein social media niet als ontspanning, maar als werk. Er zijn dus veel betere dingen die je in je vrije tijd kunt doen.”

Hoe gaan we rust nemen meer waarderen?

“Door er allereerst bij stil te staan waarom we rust zien als nutteloos tijdverdrijf. Ik denk dat dit komt doordat we geloven dat er een relatie is tussen hoe hard we werken en hoe succesvol we zijn. Logisch dat we rust dan als een teken van zwakheid zien en het nutteloos vinden. Het is belangrijk dat we beseffen dat rust niet iets is dat je steelt van je werk, het is juist een investering in je werk en in je leven. Als we praten over de balans tussen werk en privé, lijkt het net alsof het twee politieke partijen zijn die lijnrecht tegenover elkaar staan. Eigenlijk moet je ze zien als een goed huwelijk of een creatieve relatie. John Lennon en Paul McCartney waren heel verschillende songwriters, maar dat zorgde juist voor uitzonderlijk goede nummers. Werk en rust zijn ook compleet verschillende dingen, maar als de balans goed is, heeft dat een groot effect op je leven. Als je beseft hoe belangrijk rust is en hoe het je leven kan verbeteren, neem je het automatisch serieuzer.”

Welke vorm van ontspanning levert het meest op?

“Dát je tijd neemt om te ontspannen is het allerbelangrijkst. Je kunt niet zeggen welke vorm je het meest oplevert, dat verschilt per persoon. Net zoals een voorkeur in muziek en eten heel persoonlijk is. Een potje schaken is dus niet per definitie beter dan het spelen van videogames. Ik ben er wel van overtuigd dat iedereen een vorm van ontspanning kan vinden die je leuk vindt en voor jou werkt. Zolang het maar uitdagend is en anders is dan je werk.”

Hoe belangrijk is rust in jouw leven?

“Heel belangrijk. Alles waar ik in mijn boek over schrijf, pas ik toe. De grootste verandering is dat ik vaker een dutje doe en dit meer waardeer dan eerst. In plaats van een latte macchiato drinken na de lunch, ga ik nu even slapen. Daar was ik vroeger juist heel sceptisch over, omdat ik dutjes altijd associeerde met de middagdutjes van kinderen van drie jaar oud. Ook ga ik nu veel vaker naar buiten om te wandelen en speel ik regelmatig een videogame. Ik was dertien toen Star Wars uitkwam, daarom zijn Star Wars-games bijzonder voor mij. Het is een manier om me even onder te dompelen in een universum waarmee ik ben opgegroeid. Dat werkt heel ontspannend.”

Deskundige:

• Alex Soojung-Kim Pang is futuroloog aan de Stanford University. Hij schreef de boeken Rust in uitvoering en Verslaafd aan afleiding.