Je doet het wel, maar weet het niet: ’s nachts tandenknarsen. Totdat ineens je tandarts of je partner erover begint. Waarom bijt je ’s nachts ineens op je tanden?
Gekke geluiden
Gnatholoog Veronique Khatchaturian: “Meestal word je er door je partner op geattendeerd dat je ’s nachts gekke geluiden maakt met je tanden. Pas als het andere klachten geeft, merk je het zelf. Dit kunnen esthetische klachten zijn, zoals voortanden die korter worden of randen die scherper worden. Maar ook spierpijn aan je kaken. Bij langdurig knarsen, slijt het tandglazuur waardoor het tandbeen open komt te liggen. Dit kun je voelen bij warm of koud drinken en zoet of zuur eten.”
Gnatholoog Khatchaturian: “Tandenknarsen is niet alleen iets dat we ’s nachts doen, maar ook overdag.”
Ontmasker de knarser
Vijf signalen dat je misschien knarst:
– Je wordt wakker met pijnlijke kaakspieren
– De randen van je (hoek)tanden zijn niet meer puntig, maar platter
– Je wordt wakker met hoofdpijn
– Als je met je tong je wang voelt, is het rafelig
Knarsen VS klemmen
Een handig stokpaardje: alles wat zonder geluid gaat, is klemmen. Knarsen en klemmen wordt beide veroorzaakt door hyperactiviteit van het kauwstelsel, dit noemen we ook wel bruxisme. Bij klemmen zet je meer kracht dan tijdens het knarsen. Daarom kan het ook heel diverse klachten geven, van oorpijn tot nek- en schouderpijn. Dit zijn namelijk allemaal spieren die onbewust meedoen met het maken van kauwbewegingen. Door te klemmen kun je zelfs een kies doormidden bijten. Knarsen en klemmen gaat vaak ook samen.
Anti-knars
Gewoontes zijn moeilijk af te leren, tandenknarsen daarom ook. Dit kun je wel doen:
– Tanderosie voorkomen
– Een opbeetplaat (splint) laten aanmeten door de tandarts
– Bewuster worden van je knarsgedrag door een behandelaar de bewegingen te laten voordoen
– Stress proberen te voorkomen of verminderen
– Andere slaaphouding aannemen
Niet alleen neuroten knarsen.
Wel blijkt uit onderzoek dat psychosociale en emotionele problemen tandenknarsen sterker beïnvloeden dan men vroeger dacht. Daarom is het logisch dat je in een stressvolle periode meer gaat knarsen. Tandenknarsen kan ook een bijwerking zijn van medicijnen die werken via je centrale zenuwstelsel, zoals antidepressiva of antipsychotica. Ook wordt bij rokers knarsen vaker geconstateerd.
Dankjewel pap en mam!
Bij veertig tot zestig procent van de mensen die tandenknarsen is het erfelijk bepaald.
Centimeters of millimeters?
Wees gerust, door een nacht knarsen, verdwijnen er niet meteen centimeters van je tanden. Hoe snel gaat dit wel? Khatchaturian: “Per jaar gaat er maar een fractie van een millimeter van je tanden af. Je moet dus jaren knarsen voordat je effect ziet. Het effect van knarsen wordt wel versterkt door tanderosie, door bijvoorbeeld veel frisdrankconsumptie. Hierdoor versnel je het effect van slijtage.”
Volgende keer
gezondNU ontrafelt in de rubriek Zo zit dat opmerkelijke kwesties. Volgende maand: Is het donker nodig om goed te slapen?
Een gnatholoog is een (tand)arts met de specialisatie kaak- en kaakgewrichten