Kun je gaatjes krijgen door de tandenborstel van een ander?

Je deelt lief en leed met je partner, wisselt bacteriën uit tijdens het zoenen en hebt ook weleens je tanden gepoetst met zijn tandenborstel. Klinkt onschuldig, maar is dat wel zo? Kun je gaatjes krijgen door te poetsen met andermans tandenborstel? Tipje van de sluier: zoenen is gezond, maar van elkaars tandenborstel blijf je maar beter af. 

Even voorstellen: speeksel

In onze mond leven duizend verschillende soorten bacteriën, schimmels en gisten en naar schatting een miljard microbiële cellen. Dit samen noemen we de mondflora. Net als bij de darmflora, wil het lichaam graag dat er een gezond evenwicht bestaat tussen goede en ‘slechte’ bacteriën. Als dit evenwicht verstoord wordt, neemt de kans op gaatjes en ontstekingen toe. Gelukkig is daar ons speeksel. “Speeksel heeft een pH tussen de 5,5 en 7,5. Ons lichaam probeert die waarde steeds op hetzelfde niveau te houden”, vertelt Richard Kohsiek, tandarts en bestuurslid van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde. De pH-waarde daalt als we eten en drinken, omdat de bacteriën in de mond dan de aanwezige suikers omzetten in zuren. “Hoe zuurder ons eten of drinken is, hoe verder de pH daalt. Speeksel heeft een halfuur tot anderhalf uur nodig om die waarde weer op te krikken naar het basisniveau. De zuren zorgen ervoor dat het glazuur een beetje oplost, het speeksel zorgt ervoor dat het glazuur zich weer herstelt. Die wisselwerking is normaal, maar moet niet te vaak voorkomen.”

Een droge mond is schadelijk voor je gebit

Waar! Speeksel heeft een beschermende werking en spoelt ook veel bacteriën weg. In een droge mond blijven bacteriën langer in plaque zitten en vermenigvuldigen zich sneller. De kans op tandvleesproblemen en gaatjes neemt daardoor toe.

Zo krijg je gaatjes

Er zijn volgens Kohsiek twee soorten ‘slechte bacteriën’: de Streptococcus mutans (de boosdoener van cariës) en de Actinobacillus actinomycetemcomitans (de veroorzaker van tandvleesproblemen met botafbraak). Met deze bacteriën word je niet geboren. “Al deze bacteriën hebben we door besmetting gekregen: bij onze geboorte kennen we namelijk geen mondflora. Maar al snel heb je een vinger, speen en later een lepel in je mond die ook weleens bij je ouders in de mond heeft gezeten. In die zin zijn deze bacteriën besmettelijk, want je hebt ze gekregen van een ander. Maar omdat iedereen ze heeft, en je daardoor een weerstand opbouwt, brengen ze niet direct schade toe. De echte boosdoeners zijn de zuren en suikers in onze voeding. Hoe vaker en langer je die in je mond hebt en hoe slechter je poetst, hoe groter de kans op gaatjes.”

Herpes op je tandenborstel        

Af en toe je tanden schrobben met de tandenborstel van een ander kan dus geen kwaad, zul je denken. Maar volgens Kohsiek moeten we niet bang zijn voor gaatjes, maar wel voor de virussen die je via een ‘o zo schone’ tandenborstel kunt overdragen. “Virussen als herpes en zelfs hepatitis kunnen maanden overleven op je tandenborstel. Dan is die tandenborstel dus zeker besmettelijk. Gebruik dus nooit de tandenborstel van een ander, is mijn advies. Bovendien is die borstel minder hygiënisch dan het lijkt. Denk maar aan de plaats waar je die bewaart: in een vochtige, warme badkamer en soms zelfs dicht bij de wc. Een prima broedplaats voor bacteriën.”

 
10 seconden tongzoenen is goed voor je gebit

Yes! Het is echt waar dat tongzoenen gezond is. Uit onderzoek blijkt dat als je tien seconden tongzoent, er zo’n 80 miljoen microbiële cellen worden uitgewisseld. En dat zorgt voor een enorme boost voor je immuunsysteem. Daarbij ontstaat er extra veel speeksel bij het zoenen en kun je makkelijker bacteriën wegspoelen. Zoenen maar!

3 tips voor gezonde tanden

1. Eet niet vaker dan zeven keer per dag

Je speeksel krijgt anders te kort de tijd om de pH-waarde weer op te krikken naar het basisniveau. Laat in de rusttijd voor je mond ook koffie en thee staan.

2. Drink water nadat je gegeten hebt

Water, koffie en thee zijn drankjes die je tanden niet aantasten – zolang je geen suiker bij doet. Je kunt het dus de hele dag drinken. Doe dit vooral na je tussendoortje of maaltijd. Zo help je de pH-waarde sneller richting neutraal te krijgen. Voeg geen citroen of komkommer toe aan je water, ook daar zitten zuren in.

3. Poets je tanden voor het ontbijt of wacht een halfuur

Poets je tanden met fluoridetandpasta als je mond pH-neutraal is, dus voor het ontbijt of een halfuur na het eten. Fluoridetandpasta helpt je tanden sterk te houden. Het fluoride zorgt ervoor dat tandbederf voorkomen wordt en dat het glazuur minder snel oplosbaar is. Je gebit is daardoor beter beschermd tegen zuren en suikers, waardoor er minder kans is op gaatjes.