Je organen geven je lucht, zuurstofrijk bloed, een goede spijsvertering, je vruchtbaarheid, en ga zo maar door. Maar wat geef jij aan je organen zodat zij goed kunnen werken? Deze praktische tips zijn de beste cadeaus voor je eigen lichaam.
Voor maag & darmen
Dagje rust
Heb je een (feest)dag achter de rug met veel hapjes en drankjes of een avond lang tafelen met een tiramisu toe? Geef je maag en darmen dan een dagje rust cadeau. Het Voedingscentrum noemt dit een Balansdag. Op een Balansdag is het niet de bedoeling maaltijden over te slaan of extreem weinig te eten, maar een dag lang gezonde keuzes te maken. Mooi meegenomen: door die dag te letten op wat je eet, zorg je ervoor dat je minder calorieën binnenkrijgt dan normaal. Hierdoor kan je lichaam de extra’s van de dag ervoor verbruiken en word je al met al niet zwaarder.
Voor je darmen
Veel meer vezels
Al in 2006 toonde onderzoek van de Gezondheidsraad aan dat slechts tien procent van de Nederlanders voldoende vezels eet. Jammer, want vezelrijke voeding helpt spijsverteringsklachten en problemen met de stoelgang voorkomen. Volgens de Maag Lever Darm Stichting kunnen bestaande klachten verminderen en zelfs verdwijnen door het gebruik van een vezelrijke voeding. Door de sponswerking van vezels helpt een vezelrijke voeding zowel bij diarree als bij verstopping. De vezels zwellen op en zorgen daardoor voor een vaste, maar toch soepele ontlasting. Je hebt dagelijks 30 tot 40 gram voedingsvezels nodig. Dat is behoorlijk veel. Een snee volkorenbrood bevat bijvoorbeeld 2,3 gram vezels. Verder vind je vezels vooral in groenten, fruit en peulvruchten.
Voor je longen
Lekker fris
Dat uitlaatgas van benzinemotoren kankerverwekkend is, is al vanaf eind jaren 80 bekend. Maar in juni 2012 kwam de Wereldgezondheidsorganisatie met een onderzoek dat aantoonde dat ook dieseluitlaatgas kan leiden tot long- en blaaskanker. Of je het nu wilt of niet, aan auto’s ontkom je anno 2014 nergens. Al helemaal niet in het drukbevolkte Nederland. Toch zijn er wat dingen die je voor je longen kunt doen. Eén: vermijd fietsen langs drukke wegen. Twee: rijd zo min mogelijk in een auto. In de auto blijkt de lucht namelijk nog viezer dan erbuiten. Uit onderzoek blijkt dat in je auto tweemaal zo veel fijnstof aanwezig is als gemiddeld in de stad. Zeker bij files is de lucht in auto’s slecht en ventilatie helpt het probleem nauwelijks op te lossen. Zelfs op het fietspad naast een drukke weg is de luchtkwaliteit beter.
Open dat raam
Verschillende soorten schimmels in huis kunnen leiden tot ademhalingsproblemen bij astma. Ook verhoogt het mogelijk de kans op astma bij mensen die dat nog niet hebben. Om tot deze conclusie te komen zijn de resultaten van zeventien studies uit acht verschillende landen kritisch beoordeeld. Gemiddeld wonen er zo’n tien verschillende schimmelsoorten in huis. Schimmels wonen het liefst in vochtige huizen, met slechte verwarming en weinig ventilatie. Vocht is zelfs één van de belangrijkste oorzaken voor schimmelgroei. Dit is vaak het geval bij verouderde huizen die niet goed zijn geventileerd. Vaker het raam openzetten en je huis goed onderhouden zijn belangrijk om schimmelgroei tegen te gaan.
Voor je ogen
Worteltjes (echt waar!)
Gezond eten, met de juiste vitaminen en mineralen, helpt je ogen gezond te houden en kan zelfs het ontstaan van de oogaandoening maculadegeneratie voorkomen of vertragen. Vooral bètacaroteen (volop aanwezig in wortels!) is een belangrijke voedingsstof voor gezonde ogen. Een tekort merk je aan droge ogen en een verstoord nachtzicht. Een halve wortel per dag is al voldoende om de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid bètacaroteen binnen te krijgen.
Voor je hart
Een wekelijkse yogasessie
We weten het allemaal: stress is niet goed voor je lichaam. Dit geldt met name voor langdurige stress. Hoe zit dit? De natuurlijke reactie van je lichaam bij stress is de aanmaak van onder andere adrenaline en cortisol. Deze hormonen zorgen ervoor dat je in een gevaarlijke situatie snel kunt reageren: vechten of vluchten. Is het gevaar geweken, dan daalt het adrenalineniveau in je bloed. Bij langdurige stress blijft je lichaam in de ‘gevaarstand’. Dit is met name slecht voor je immuunsysteem en het hart. Dr. Timothy McCall, een arts uit San Francisco die al jaren onderzoek doet naar de gezondheidseffecten van yoga, ontdekte dat het beoefenen van yoga kan helpen je lichaam weer te leren ontspannen. Hij noemt de volgende belangrijke gezondheidseffecten: “Yoga zorgt voor een lager niveau aan cortisol (stresshormoon) en monoamino-oxidase (van invloed op het verminderen van depressie) en een hoger gehalte aan serotonine (van invloed op zelfvertrouwen, emotie en stemming) en oxitocine (van invloed op pleziergevoelens).
Dag auto!
Hallo fiets! Laat je vaker de auto staan en pak je vaker de fiets, dan ben je goed bezig voor je hart en bloedvaten. Een halfuur per dag fietsen is al genoeg om je aderen gezond te houden. Zijn er al tekenen van het dichtslibben van de aderen, dan is een uur fietsen per dag beter. Hoe werkt het? Door regelmatig te bewegen wordt de samenstelling van je bloed en de stroming ervan verbeterd. Ook blijven je bloedvaten flexibeler. Afvalstoffen worden door beweging beter afgevoerd, waardoor de kans op dichtslibbende vaten afneemt.
Door regelmatig te fietsen heb je ook minder kans op diabetes en kanker. Deze ziektes kunnen het gevolg zijn van te veel vet op de verkeerde plek. Een halfuur per dag fietsen is al genoeg om de vetverbranding aan de gang te houden.
Voor je hersenen
Kopjes water
Je hersenen bestaan voor zo’n tachtig procent uit water. Caroline Edmonds, senior onderzoeker van de universiteit van East London, onderzocht of het drinken van water effect heeft op de prestaties van ons brein. Het antwoord luidt ‘ja’. Door gedurende de dag acht tot tien kopjes water te drinken kun je je cognitieve vaardigheden verhogen met zo’n dertig procent.
Vaker in het vuur staren
De antropologe Polly Wiessner registreerde en vertaalde ruim 170 gesprekken tussen mannen en vrouwen van de !Kung, een volk van jagers-verzamelaars in Noordwest-Namibië en Botswana die vaak worden aangeduid als ‘bosjesmannen’. Ze deed dit zowel overdag als ‘s avonds, wanneer zij zich rond het kampvuur schaarden.
Uit haar analyse blijkt dat er overdag veelal geklaagd, geroddeld en gesproken werd over praktische zaken. ‘s Avonds ging het er heel anders aan toe: tachtig procent van de gesprekken bleek te bestaan uit verhalen die niet gaan over het hier en nu en over mensen die aanwezig zijn. Volgens Wiessner kan het bij onze verre voorouders, die honderdduizenden jaren lang ook jagers-verzamelaars waren, ongeveer hetzelfde zijn gegaan. Pas toen het vuur ons de mogelijkheid gaf om de dag te verlengen tot in de avonduren, kwam er tijd vrij voor reflectie, fantasie, abstractie en inlevingsvermogen in een grotere groep dan de eigen familie. Mogelijk leerde ook de oermens pas aan het kampvuur zelfreflectie en zich inleven in een ander.
Volgens Wiessner kunnen wij gestreste westerlingen juist weer leren van natuurvolkeren als de !Kung. “Natuurvolkeren laten de beslommeringen van de dag samen met de kooltjes in het vuur uitdoven.” In het nu zou je dat kunnen vertalen als rustig de dag doornemen, starend naar de vlammen van de kachel. Of in elk geval: iPad, Facebook en tv uit vlak voor het slapengaan.
Voor je blaas
Stop met haasten
Vroeger noemden ze de wc ‘het gemak’. Neem er dus de tijd voor. Laat de plas ontspannen gaan, pers niet. Onderbreek ook het plassen niet; stippeltjesplassen verhoogt de kans op een blaasontsteking.