Heleen Koolhof is diëtist en woont en werkt in Engeland, waar ze mensen begeleidt met onder andere overgewicht, diabetes mellitus, een te hoge bloeddruk of een te hoog cholesterol. Als mensen hun dieet dreigen op te geven, denkt ze terug aan de jonge vrachtwagenchauffeur.
“Hij was een van mijn eerste patiënten. Ik werkte toen nog in Nederland. Het was een jonge man, begin dertig, die werkte als vrachtwagenchauffeur. Hij had een enorm overgewicht; op mijn ouderwetse staande weegschaal, die tot de 150 kilo ging, paste hij niet. Hij had inmiddels diabetes gekregen en een te hoge bloeddruk, waarvoor hij pillen slikte. Het was een verschrikkelijk aardige man en heel verlegen. Hij kwam altijd als laatste op het spreekuur, want hij wilde niet dat andere mensen hem zouden zien. Ik vond het aanpakken van zijn overgewicht echt lastig voor hem. Als je altijd onderweg bent en op onregelmatige tijden eet in wegrestaurants, is het extra lastig om een dieet te volgen. Bovendien zat diabetes in zijn familie, was hij opgegroeid met te veel eten en verkeerde voorbeelden. Ook het feit dat hij alleenstaand was, en dus thuis geen steun kreeg, bemoeilijkte zijn poging om af te vallen. Kortom, hij had alles tegen. Toen de weegschaal echter zijn gewicht niet eens meer kon aangeven, besloot hij het aan te pakken.”
“Meteen bij het eerste consult zei ik tegen hem: ‘Het is niet erg als je een keer iets eet wat niet in je dieet past of als je een afspraak overslaat; een dieet dat voor negentig procent lukt, is ook geslaagd. Je kunt altijd weer opnieuw beginnen.’ Ons eerste doel was om weer op de weegschaal te kunnen. En dat lukte, hij kwam onder de 150 kilo. Soms verscheen hij niet op een afspraak, dan belde ik hem: ‘Blijf vooral komen, juist als het niet goed gaat.’ Dan kwam hij weer terug en zei: ‘Je hebt gelijk, we gaan door.’ Hij viel af tot 120 kilo. Zijn bloedglucose en bloeddruk waren inmiddels normaal. Ik was al heel tevreden. We keken samen of verder afvallen haalbaar was. En hij wilde doorgaan! Bij 100 kilo stelde ik voor dat hij ging sporten, waarop hij begon met fietsen. Uiteindelijk kwam hij uit op 87 kilo en dat hield hij vast. Hij was een ander mens geworden, met meer zelfvertrouwen. Hij genoot ervan dat hij er nu zó uitzag. Juist bij deze man was dat zo mooi om te zien: iemand die altijd in zijn schulp kroop, niet naar buiten durfde te treden, bang was op te vallen. Je zag hem opbloeien, het was een grote metamorfose. Ik bouwde de controles langzaam af met steeds langere tussenpozen. Hij bleef al die tijd op dat prachtige gewicht van 87 kilo.”
“Zijn gedaanteverandering vond ik intrigerend: hij kreeg de controle over zijn lijf en over zijn leven terug. Hij ontdekte hoe het leven óók kan zijn. Een hoog gewicht doet iets met je, dat besef je pas als je het kwijt bent.”
“Als het je lukt om af te vallen, verhoogt dat blijvend je zelfvertrouwen en eigenwaarde. Deels omdat je het zelf moet doen, je hebt er hard voor moeten werken en je hebt iets bereikt waar je met recht trots op kunt zijn. Dan heb je niet alleen weer controle over wat je eet, maar eigenlijk over je hele leven. Het geeft energie en vertrouwen, waardoor je ook andere zaken in je leven kunt oppakken en veranderen. Verder speelt zeker mee dat je gezonder eet. Je krijgt voldoende voedingsstoffen binnen, voldoende vitamines, mineralen en vezels en weinig suiker. Daardoor voel je je beter. Je zit letterlijk lekkerder in je vel, bewegen gaat makkelijker en daardoor krijg je als bonus de happy hormones.”
“Afvallen is nog lastiger dan bijvoorbeeld stoppen met roken. Als je stopt met roken, hoef je nooit meer één sigaret aan te raken om in leven te kunnen blijven. Je kunt echter niet stoppen met eten … Je zult keuzes moeten maken, moeten leren omgaan met verleidingen en toch niet te streng zijn. In mijn begeleiding zoek ik altijd naar de meest ideale oplossing afgestemd op iemands leefsituatie. Tegenwoordig woon en werk ik in Londen als freelance diëtist. Het is een internationaal gebeuren, ik heb heel verschillende patiënten met totaal andere eetgewoontes dan in Nederland. In Brazilië eten ze bonen als ontbijt, in Japan veelal rijst, groente en ei. Dat is heel verfrissend om te zien en heel relativerend. Er is nooit één advies dat voor iedereen goed werkt.”
“Door mijn ervaring in Nederland en Engeland besef ik dat er met voeding vele wegen zijn die naar Rome leiden. Het is een ervaring waardoor ik anders in het leven sta: vergevender, ruimdenkender. Ik ben optimistisch. Zonder naïef te zijn, denk ik altijd: natúúrlijk gaat het lukken! Al is het opvolgen van een dieet hard werken voor de patiënt. Soms geven ze het daarom op, terwijl ik geleerd heb, onder andere door de jonge vrachtwagenchauffeur, dat er fantastische dingen kunnen gebeuren als je door weet te zetten.”
Heleen Koolhof is freelance diëtist en woont en werkt in Engeland, maar heeft ook vele jaren in Nederland gewerkt.