Nederlanders zijn zuinig. Dat is een mooie deugd, helemaal in crisistijd. Maar gaat die zuinigheid ten koste van onze gezondheid? Weerhoudt de (steeds hogere) eigen zorgbijdrage mensen van artsenbezoek? En hoe zit het met de aanschaf van gezonde voeding?
Iemand met een modaal inkomen geeft gemiddeld ruim een vijfde van zijn inkomen uit aan zorg. Dat is niet weinig. Dus als we daarop kunnen besparen, zullen we dat niet laten.
Dit werd afgelopen najaar bevestigd door een enquête van RTL Nieuws. De ondervraagden lieten weten in 2012 flink te willen bezuinigen op bezoekjes aan zorgverleners, om kosten te besparen. Onder andere het hogere eigen risico voor de zorgverzekering (220 euro) lijkt hierbij een rol te spelen, naast de verdere uitkleding van het basispakket. Bijna een kwart (23 procent) van de ruim duizend deelnemers kondigde aan minder vaak naar fysiotherapeut, tandarts, huisarts en/of psycholoog te zullen gaan.
Kliekjesadvies
Ondanks dat we willen bezuinigen op onze zorgkosten, vinden we onze gezondheid belangrijker dan ooit. In 1966 zeiden drie op de tien Nederlanders dat een ‘goede gezondheid’ het belangrijkste was in hun leven. Alleen een goed huwelijk scoorde even hoog. In 2000 zetten zes op de tien Nederlanders (59 procent) een goede gezondheid op plek één. Een ‘leuk gezin’ stond met grote afstand op de tweede plaats (18 procent) (Sociaal en Cultureel Planbureau).
Gezondheid is dus belangrijk. Maar geld besparen ook! Gek genoeg is ons gedrag er niet naar. Zo verspillen we met elkaar aardig wat voedingsmiddelen. Elke dag gooien we dingen weg omdat we geen maat konden houden in de keuken, of in de winkel. Gemiddeld verspilt een huishouden per jaar negen procent van al het eten dat ze hebben gekocht , dat komt neer op € 150 per persoon per jaar. En daar zit heel veel goed voedsel bij.
Zowel het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) als het Voedingscentrum geven tips om deze vorm van verspilling tegen te gaan. Zo geeft het Voedingscentrum een kliekjesadvies; met de ‘12 tips tegen verspilling’ propageert het centrum onder andere dat we meer kliekjes moeten eten. Terwijl een opgewarmde prak minder voedingsstoffen bevat en het aantal ongewenste micro-organismen toeneemt als voedsel wordt bewaard.
Zuinigheid wint het hier van gezondheid. Gezond én zuinig? Koop minder en kook minder, dan gooi je vanzelf minder weg.
Uit andere cijfers blijkt dat we wel willen investeren in onze gezondheid; zo kiest de Nederlander steeds vaker voor biologische voeding. Gezonder, maar ook duurder. De supermarkten noteerden in de eerste helft van 2011 bijna 30 procent meer omzet van biologische producten. Alle productgroepen droegen bij aan de groei, maar zuivel steeg het hardst ten opzichte van 2010 (44 procent).
Zó zuinig zijn we dus ook weer niet …
Uitgaven aan alternatief
Hoe zit het met alternatieve zorg – willen we daar geld aan uitgeven? Complementaire zorgverleners worden (deels) vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Maar artsen merken dat mensen steeds vaker de hand op de knip houden. Wim Verest, van de stuurgroep van de CAM-artsenverenigingen: “De CAM-artsen merken dit zeker. Wat ook meespeelt, is dat veel zoegrverzekeraars reguliere labaanvragen en recepten van CAM-artsen niet meer mogen vergoeden vanuit de basisverzekering. Bij een huisarts betaalt een patiënt niets voor het diagnosticeren van eventuele bloedarmoede of voor een antibioticum tegen keelontsteking. Maar bij CAM-artsen moeten mensen dit zelf betalen.”
De gevolgen laten zich raden. “Hierdoor verliezen we patiënten. Mensen kiezen dan toch vaak voor de goedkoopste oplossing. Of die ook beter is, is een tweede. Het is zelfs denkbaar dat sommige CAM-artsen geen reguliere labuitslagen meer aanvragen als ze vermoeden dat een patiënt iets mankeert, alleen omdat de patiënt het zelf moet betalen. Op termijn kan die daar de dupe van worden.”
Toch is Verest niet somber. “De gezondheidszorg is een grote kostenpost geworden. De overheid zal moeten bezuinigen. Daarbij zal men op zoek gaan naar kostenbesparende en effectieve maatregelen. Dan kom je al snel uit bij de CAM-artsen, want die werken heel goedkoop. Hollandse spaarzaamheid kan dan in ons voordeel gaan werken.”
Dit geven wij uit aan zorg
Met z’n allen geven we de afgelopen tientallen jaren steeds meer uit aan onze gezondheid. Het is niet overdreven te stellen dat de collectieve zorguitgaven zijn geëxplodeerd. Sinds enkele jaren zijn deze uitgaven zelfs de grootste kostenpost van het rijk. In 2010 waren de totale zorguitgaven 87,6 miljard euro. Tien jaar daarvoor was dat 46,9 miljard!
Duurdere zorg
Totale uitgaven:
- 2000 = 46,9 miljard
- 2010 = 87,6 miljard
De kosten bestaan onder andere uit:
Ziekenhuiskosten:
- 2000 = 11 miljard
- 2010 = 22,4 miljard
Geestelijke gezondheidszorg:
- 2000 = 2,5 miljard
- 2010 = 5,5 miljard
Ouderenzorg:
- 2000 = 8,7 miljard
- 2010 = 15,9 miljard
Huisartsen:
- 2000 = 1,5 miljard
- 2010 = 2,5 miljard
Hand op de knip!
- Iemand met een modaal inkomen geeft gemiddeld ruim een vijfde van zijn inkomen uit aan zorg.
- Nederlanders willen in 2012 besparen op doktersbezoek vanwege de kosten (RTL Nieuws).
- Complementaire artsen verliezen klandizie omdat zorgverzekeraars reguliere recepten en labbepalingen niet meer vergoeden.
- Makkelijk besparen? Koop minder en kook minder, want dan gooi je minder voedsel weg
- Volgens onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen heeft de gemiddelde consument 6 procent méér geld over voor biologische voeding dan voor ‘gangbare’ voeding.