Rimpels kun je niet voorkomen. Punt. Wat je wel kunt doen? Veel! Als je weet hoe huidveroudering ontstaat en hoe je je huid het beste beschermt en verzorgt, kun je je huid je leven lang mooi houden. Heus, met hier en daar een rimpel, maar hoe erg is dat, als je huid straalt van gezondheid?

Intrinsiek versus extrinsiek

Huidveroudering kun je verdelen in twee groepen: intrinsieke veroudering en extrinsieke veroudering. Firdaus Ibrahim, dermatoloog: “Intrinsieke veroudering treedt bij iedereen op met het verstrijken der jaren. Dit proces heeft te maken met erfelijke aanleg en is enigszins te beïnvloeden. Extrinsieke veroudering is afhankelijk van factoren van buitenaf, waarbij zonlicht een belangrijke rol speelt.”

30 is de leeftijd waarop de eerste rimpels vaak ontstaan. 

Huidveroudering heeft geen functie, het hoort bij het normale levensproces –Firdaus Ibrahim, dermatoloog

Checklist huidveroudering

 

• verlies van weefselvolume van de huid, onderhuids vet en botweefsel
• verminderde elasticiteit van de huid
• verminderd herstelvermogen van de huid
• rimpelvorming
• pigmentvlekken
• hangende oogleden
• zichtbare bloedvaatjes
• grove poriën
• een doffe, slappe huid

 

De huid in laagjes

De huid bestaat uit drie lagen: de onderhuid, lederhuid en opperhuid. Amber Sommers, huidspecialist: “In de onderhuid ligt het onderhuidse vet opgeslagen. Ben je slank, dan is die laag iets dunner. Bij huidveroudering gaat het voornamelijk om de middelste huidlaag, de lederhuid. Hier zitten de stoffen collageen en elastine. Die zorgen voor stevigheid en elasticiteit. Idealiter zou de lederhuid zo dik mogelijk moeten zijn. Naarmate we ouder worden, wordt die middelste huidlaag echter helaas dunner.”

Ook het onderhuidse vetweefsel neemt waarschijnlijk af, stellen deskundigen. De bovenste huidlaag wordt juist dikker, dat maakt het opnemen van voedingsstoffen lastiger. Het gevolg van al deze veranderingen in de verschillende huidlagen: veroudering!

Een waslijst aan oorzaken

• Slaaphouding en -duur

Gemiddeld liggen we acht uur op een kant van ons gezicht. Daarom zie je vaak aan de ene helft meer lijntjes dan aan de andere kant.

• Roken

Roken vermindert de bloeddoorstroming in de kleine bloedvaatjes. Het gevolg: een bleke, vale teint. Ook gebruiken rokers de kringspier rond de mond meer, door het tuiten van de lippen. Daardoor krijg je sneller fijne lijntjes op de onder- en bovenlip. Als klap op de vuurpijl zorgen bepaalde stoffen in tabaksrook voor een snellere afbraak van het bindweefsel in de huid.

• Expressie in het gezicht

“Je kunt rimpelvorming krijgen door het uitvoeren van repeterende gelaatsuitdrukkingen”, legt Ibrahim uit. Denk aan fronsen. Als je door je manier van spreken of mimiek vaak dezelfde spiertjes gebruikt, krijg je permanente expressierimpels. Tip: draag een zonnebril om knijpen met de ogen te voorkomen.

• Slechte voeding

Irene Lelieveld, kinesiologische voedingstherapeut: “Industriële voeding en witte suiker zijn de grootste boosdoeners!”

• Verkeerde huidverzorging

Florentine van Vollenhoven, natuurgeneeskundig therapeut: “Het is belangrijk dat je verzorgingsproducten gebruikt die je huid herkent. Alles wat je erop smeert wordt namelijk opgenomen in je systeem. Dat betekent dat het door de lever wordt vervoerd. Zijn dit lichaamsvreemde stoffen (denk aan synthetische verzorgingsproducten), dan moet je lichaam er energie in stoppen om ze te binden en uit te scheiden.” Sommers vult aan: “Allergenen dragen bij aan huidveroudering, omdat deze stoffen in de huid worden opgeslagen en daar de ruimte innemen van gezonde huidcellen.”

Maar ook:

 

• airco
• stress
• hete verwarming

 

“Naarmate we ouder worden, vertraagt de celdeling. Dat begint ongeveer op je 25e. Als je jonger bent, duurt het ongeveer vier weken tot je bovenste huidlaag volledig is vernieuwd. Als je ouder wordt, is dat zo’n zes weken. ” – Amber Sommers, huidspecialist

Zo ontstaan rimpels door de zon

Zonlicht is fijn, maar kan de huid ook verouderen en zorgen voor rimpels. Dermatoloog Feiko Rijken van het UMC Utrecht kwam erachter wat de boosdoeners zijn: ontstekingscellen! Hij analyseerde de huid van vrijwilligers met verschillende huidtypen die aan kunstmatig zonlicht werden blootgesteld. De afbraak van collageenvezels bleken van ondergeschikt belang bij het ontstaan van rimpels. Bepaalde ontstekingscellen leken eerder de oorzaak.

– Pathophysiology and prevention of photoaging (2011)

En toen werd je elf jaar ouder geschat …

Een gezonde leefstijl gaat samen met een jeugdige uitstraling, concluderen wetenschappers. Op basis van gezichtsfoto’s schatten zij de leeftijd in van ruim 800 (blanke) proefpersonen tussen de 45 en 75 jaar. Een paar uitkomsten: vrouwen die aangaven graag in de zon te zitten, werden gemiddeld 2,5 jaar ouder ingeschat. Deelnemers die een slechte score hadden op alle leefstijlfactoren (zoals roken, zonnen, slechte mondverzorging) werden maar liefst elf jaar ouder ingeschat.

– ‘Lifestyle and youthful looks’ in: British Journal of Dermatology, 2014

Mannen versus vrouwen

Mannen en vrouwen verschillen, ook wat betreft de huid. Drie feitjes:

 

1. De mannenhuid is dikker, gemiddeld zo’n twintig procent. Dat heeft vooral te maken met het mannelijke hormoon testosteron.
2. De doorbloeding van de mannenhuid is hoger.
3. De mannenhuid is gevoeliger voor uv-straling.

 

Jouw zuurmantel

Van Vollenhoven: “Ons lichaam kan verzuren, door bijvoorbeeld zuurvormende voeding en sporten. Die verzuring wordt aangegeven met de pH-waarde. De huid is van zichzelf lichtzuur en heeft een waarde van 5,5.”

De zure eigenschappen van de huid hebben een belangrijke beschermende werking: ze vormen een zogenaamde ‘beschermende zuurmantel’. Deze zuurmantel remt de groei van slechte bacteriën en zorgt voor een goed milieu waarin bepaalde cellen kunnen worden gevormd en uitdroging wordt voorkomen. De zuurmantel bestaat uit zweet, talg en dode huidcellen. Op zich kan de huid veel hebben, maar uit onderzoek blijkt dat een huid met een hoge pH droger, doffer en sneller geïrriteerd is – en eerder rimpels vertoont.

Tip: douche niet te vaak. Het water in Nederland heeft meestal een pH van rond de 8. Dat is veel te hoog voor je huid. Je kunt de pH-waarde van jouw kraanwater testen met een lakmoespapiertje.

Tip: eet vetzuren! Van Vollenhoven: “Je huid heeft goede, onverzadigde vetzuren nodig. Je weet dat je te weinig vetzuren binnenkrijgt als je in de winter droge handen of droge scheenbenen krijgt.”

De ene rimpel is de ander niet

In de Chinese geneeskunst wordt al eeuwen op een bijzondere manier naar de huid gekeken. Lelieveld: “Het gezicht is opgebouwd uit zones en elke zone zou in contact staan met je ingewanden. Heb je bijvoorbeeld een rimpel tussen je wenkbrauwen? Dat zegt dat iets over de lever. De onderlip staat op zijn beurt weer in contact met de dikke darm, en de bovenlip met de dunne darm. Het idee: grijp niet meteen naar crèmes, maar gebruik je lichaam als spiegel voor je gezondheid.”

Huidtip van Jetske Ultee, dermatoloog: “Gebruik een zonnebrandcrème. Huidveroudering ontstaat grotendeels door de zon.”

Acht make-uptips

We verouderen allemaal, dat is een feit. Maar ook als de veroudering al zijn intrede heeft gedaan, kun je er stralend uitzien. Make-upartist Elke Willemen: “Ik ben geen voorstander van het maskereffect. Bovendien geven rimpels karakter aan het gezicht, dat vind ik charmant. Maar je kunt met de juiste make-up wel voorkomen dat je huid er vaal, mat of grauw uitziet.” Willemen geeft advies:

1. Werk op een schone huid > De eerste stap is je huid reinigen. Daarna kun je de verzorgingsproducten aanbrengen en vervolgens aan de make-up beginnen.
2. Foundation met gelige ondertoon > Als we ouder worden, wordt de huid dunner. Hierdoor wordt couperose zichtbaarder. Door een foundation met een gelige ondertoon te gebruiken, gaat je huid meer stralen en vervaagt roodheid. Maak eventueel je sponsje of penseel vochtig, zodat je niet te veel foundation gebruikt. Doe je dat wel, dan gaat het in de rimpeltjes zitten en lijk je juist ouder.
3. Geen poeder in donshaartjes > Donshaartjes aan de zijkant van je wangen. Herkenbaar? Pas op, want er blijft snel poeder zitten. Gebruik een waterspray en dep het voorzichtig weg. Zo versmelten de poeder en foundation nog beter!
4. Alle kleuren oogschaduw, behalve grijs > Grijze oogschaduw kun je beter vermijden. Dat is de minst flatterende kleur, behalve als je grijsblauwe ogen hebt. Ook te glanzende en te matte oogschaduw accentueren rimpels. De beste oogschaduw is satijn.
5. Kies voor een lipprimer > Vooral rond de lippen ontstaan rimpels. De lippenstift kan een eigen leven gaan leiden en in de rimpeltjes belanden. Zonde! Dat kun je voorkomen door een transparante lipprimer te gebruiken. Breng het aan tot net over de lipcontouren en wacht even met het opbrengen van lippenstift.
6. Geen matte, maar glanzende lippenstift > Dunne lippen voller laten lijken is moeilijk, maar niet onmogelijk. Je kunt met licht en schaduw gaan spelen, maar er is een makkelijkere optie: kies een glanzende lippenstift! Kijk voor de kleur wel even naar je tanden. Die kunnen door veroudering wat geler of grauwer worden. Als je dan een té oranje tint neemt, accentueer je dit juist.
7. Gebruik oogpotlood voor de bovenste wimperrand > Oogpotlood wordt soms heel zwaar aan de onderste wimperrand aangezet. Het gevolg: je haalt de zwaarte van de ogen naar beneden. De ogen lijken dus wat naar beneden te vallen. Het is beter om aan de bovenste wimperrand te werken.
8. Vergeet de wenkbrauwen niet > Wenkbrauwen kunnen je ogen omkaderen en je gezicht karakter geven. Houd het wel subtiel.

Deskundigen

• Firdaus Ibrahim is dermatoloog bij het MUMC+ 
• Amber Sommers is huidspecialist met een eigen schoonheidsinstituut, Puuramber. 
• Elke Willemen is make-upartiest en schreef het boek Make up. My story.  
• Irene Lelieveld is (auto)kinesiologische voedingstherapeut en schreef onder andere Een mooie en vitale huid. 
• Florentine van Vollenhoven is natuurgeneeskundig therapeut en vakdocent Natuurgeneeskunde en Voeding, School of Life.