Koenjit, kurkuma of geelwortel – het zijn drie namen voor hetzelfde populaire ingrediënt. Kurkuma is zo populair; niet omdat het zo´n goede smaakmaker is in de Indonesische en Indische keuken, maar juist vanwege de stof curcumine in dit specerij. Het zou zorgen voor minder rimpels en zelfs minder ontstekingen. Hoe zit het met deze gele wortel?

Hoe je curry zo prachtig geel wordt? Kurkuma! De currypoeder die we gebruiken voor onze curry’s wordt voornamelijk geel door de kurkuma die erin zit. Het geel is zo intens, dat de plant vroeger zelfs de Indische saffraan werd genoemd.
Kurkuma komt van de plant Curcuma longa, een plant die groeit in Zuidoost-Azië. De plant is verwant met gember. Het zijn bijzonder mooie planten; hun bloemenpluimen zijn paars. Kurkuma wordt in Europa al gebruikt sinds de oudheid; via de specerijenkaravaans werden de wortels meegenomen en vermalen tot poeder. 
Curcumine is het extract van geelwortel, de wortel van de kurkumaplant. Als kurkuma of koenjit wordt het gebruikt als specerij. Het is een sterke kleurstof en antioxidant. Het geeft kerrie zijn gele kleur en mag als E100 worden toegevoegd aan voedsel.  Als kleurstof is het  erg populair in mosterd en piccalilly. Het zorgt ervoor dat deze producten zo mooi geel zijn en blijven.

Kurkuma in je keuken

Maar kurkuma zorgt niet alleen voor carnaval op je bord. De curcumine in het specerij is een biologisch zeer actieve stof. Curcumine wordt sinds mensenheugenis gebruikt om zijn vermeende geneeskrachtige werking. In Aziatische landen is kurkuma nog steeds zeer geliefd om zijn medicinale werking en ook in het westen staat het de laatste jaren volop in de belangstelling als antioxidant. Het zou ontstekingsremmend, antibacterieel en ook tegen schimmels werken.
De wortel wordt om die reden niet alleen geroemd als lekker, maar vooral als heilzaam kruid. Het verleidt auteurs als Kris Verburgh (De Voedselzandloper) tot het advies elke dag kurkuma toe te voegen aan je eten – van salades, tot groentesoep en smoothies.
Hoe je dat doet? Vermeng een kwart theelepel kurkumapoeder met een halve theelepel olijfolie en voeg er zwarte peper aan toe. Gebruik dit mengsel om groente en soep op smaak te brengen of als basis voor een dressing over een salade. Kurkuma combineren met zwarte peper is niet alleen lekker, het zorgt ervoor dat de curcumine beter wordt opgenomen.

Troostende vega-curry

Een curry is verwamend, troostend en geeft je om die reden altijd een goed gevoel. Komt het door die romige kokosmelk? Die combi van specerijen? De pit van de peper en de warmte van de gember … . Geniet ervan!

Nodig:

• 3 el olie
• 2 el kerrie
• 1 theelepel kurkuma
• 1 theelepel mosterdzaad
• 1 theelepel kaneel
• 1 theelepel foelie
• 1 rode peper (zonder zaadlijsten, fijngehakt)
• stukje gember (geschild, fijngehakt)
• 1 theelepel garam masala
• 200 g prei
• 2 tomaten
• 75 g gort
• klein blikje kikkererwten (130 g)
• 165 ml kokosmelk
• 250 ml bouillon
• 75 g feta
• scheutje citroensap
• 30 g verse koriander, fijngehakt
• zout en peper

Bereiding: Verwarm in een pan met dikke bodem de olie de specerijen, behalve de garam masala, de gember en rode peper op een klein vuurtje. Zet het vuur hoger en voeg de prei en tomaten toe, roer en laat ze even bakken. Roer de gort en de kikkererwten erdoor en giet de kokosmelk en bouillon erbij. Laat aan de kook komen (blijf roeren!) en zet het vuur laag en laat met deksel op de pan circa 30 minuten stoven tot de gort gaar is. Roer dan de garam masala, citroensap en kaas door de curry. Breng het op smaak met zout en peper. Bestrooi het met koriander en serveer het met een groene salade.

Je zelfgemaakte piccalilly

In de kant-en-klare potjes piccalilly zitten extra suikers en smaakversterkers. Kan je dat ook zelf maken? Zeker! Bedenk dat de basisgrondstoffen van piccalilly lekker goedkoop zijn (bloemkool, wortel!) zijn en je de harten van alle tafelgenoten verovert met je eigen zuur.

• 300 g bloemkool
• 300 g wortel
• 300 g komkommer
• 200 g broccoli
• 200 g paprika
• 6 augurken
• ¼ pot zilveruitjes
• 2½ eetlepel kerriepoeder
• 1 eetlepel gemberpoeder
• 1 eetlepel kurkuma
• 3 eetlepel mosterdzaad
• 1½ eetlepel olijfolie
• 300 g suiker
• 750 ml azijn
• 40 g maïzena.

Bereiding: Snijd broccoli, bloemkool, wortel, paprika in kleine stukjes. Snijd de komkommer doormidden, verwijder de zaadlijsten en snijd het vruchtvlees in kleine blokjes. Halveer de zilveruitjes en snijd de augurken in kleine blokjes. Doe de mosterdzaadjes in een kom en maak deze met een vijzel fijn. Roer de kruiden door elkaar, voeg de olijfolie toe. Voeg de azijn toe totdat je een dik papje hebt. Doe de rest van de azijn in een pan en breng deze met de suiker aan de kook. Als de azijn kookt en de suiker is opgelost, roer er dan het kruidenpapje doorheen. Breng het weer aan de kook, voeg de groentes behalve de broccoli toe. Breng het geheel aan de kook en laat het 5 minuten koken. Voeg dan de zilveruitjes, augurken en broccoli toe. Laat alles 5 minuten koken. Schep de groente met een schuimspaan uit de pan. Roer de maïzena los met kookvocht. Bind het vocht met de maïzena. Schep de groenten er terug in en roer alles goed om. Schep alles in schone potten.