“De meeste mensen komen met zijn tweeën, zo ook dit echtpaar. Ze zijn ergens in de zestig. Zij is eerder begonnen met de behandeling en heeft een klein beetje overgewicht. Hij is corpulent te noemen en komt vandaag voor het eerst. Hij is directeur van een middelgroot bedrijf. De begeleiding die ik hem geef, is eigenlijk simpel. Hij krijgt een lijst van wat hij niet mag, zoals bepaalde vetten, suikers en dergelijke. Daarbij krijgt hij een voorkeurslijst van wat hij moet eten. Aan het eind van de rit moet er dan wat af zijn. Is dat niet het geval, dan gaan we verder zoeken.”

“De begeleiding duurt in eerste instantie twee maanden. We maken een plan van aanpak en elke week komt hij langs voor een gesprek en om zich te laten wegen. Tijdens de gesprekken zit de man keurig ja te knikken en nee te schudden. Naar eigen zeggen houdt hij zich steeds aan de lijst met wat hij wel en niet mag eten. Maar hij valt niet af. Ja, één keer is hij een ons lichter. Zijn vrouw is inmiddels aardig afgevallen. Uiteindelijk zal ze zo’n zes kilo kwijt zijn.”

“Nu komt het wel vaker voor dat mensen niet zo veel afvallen als ze zouden willen. Dan kijken we verder naar de lijst of er nog iets is wat we weg kunnen laten. Zo extreem als deze man heb ik echter nog niet eerder meegemaakt. Ik begrijp er niets van. Ik lig er zelfs weleens wakker van. Zie ik iets over het hoofd? Wat gaat er niet goed? Totdat we bij het laatste gesprek zijn en we wat dieper op de zaak ingaan. Ik vertel hem een beetje teleurgesteld dat hij op gewicht is gebleven. Tot mijn verbazing is hij er reuzeblij mee! Zijn doel was namelijk helemaal niet om af te vallen. Hij wilde alleen niet nog dikker worden. Dus in zijn beleving is hij in zijn opzet geslaagd. Met enige trots vertelt hij er nog bij dat hij rond de kerst soms wel drie keer op een avond aan moest schuiven bij een zakendiner. Maar hij had tijdens die etentjes wel minder wijn genomen, zoals we hadden afgesproken.”

“Als ik zeg dat ik me een beetje bij de neus genomen voel, snapt hij me niet. Hij heeft zich toch aan de afspraken gehouden over wat hij per diner mocht eten? Ook al dineerde hij dan soms drie keer op een avond? Ik vertel hem dat ik hem graag na de kerstdagen wil terugzien, maar hij heeft daar geen zin in. Hij weet wat de bedoeling is en vindt verdere begeleiding niet nodig. Bovendien heeft hij zijn doelstelling gehaald, ook al is dat een andere doelstelling dan de mijne.
Wat ik van deze patiënt geleerd heb, is dat ik door moet vragen naar de doelstelling en de motivatie. Voor dat laatste is erkennen dat je een probleem hebt erg belangrijk. Deze man vond duidelijk niet dat hij een probleem had. Net als een vrouw die eerder voor begeleiding bij me aanklopte. Ze zat tegenover me en zei: ‘Mijn man heeft me gestuurd, omdat hij me te dik vindt. Maar ik ben toch helemaal niet te dik?’ Ze had echter wel twee stoelen nodig om op te zitten. Als je zelf niet inziet dat overgewicht een probleem is, gaat het nooit lukken om af te vallen.”

Eric de Weerdt (1954) was huisarts. Nu is hij orthomoleculair geneeskundige en cosmetisch arts bij The Bodymanager (www.thebodymanager.com) in IJmuiden.