Handen en voeten als ijsklompen – hoe komt dat? Wat is er tegen te doen? En waarom heb je er zelfs ín huis last van?
Vingers die buiten wit verkleuren, stijf aanvoelen en pas na minuten bij de kachel weer warm worden. Koude handen en voeten zijn normaal, zeker als het buiten koud of nat weer is of als je geen warme schoenen aan hebt. Als je vaak koude voeten hebt zonder aanwijsbare redenen, is er misschien meer aan de hand.
Als het buiten koud wordt, daalt ook je lichaamstemperatuur. Op dat moment trekken de kleine bloedvaten in de huid samen en stroomt er minder bloed naar je huid. Je lichaam zorgt er zo voor dat er minder warmte verloren gaat. Die verminderde doorbloeding zorgt ervoor dat je je letterlijk koud voelt worden.
Koude voeten kunnen ook een uiting zijn van een verminderde doorbloeding zónder dat het buiten of binnen koud is. Zo kunnen spataderen of slechte beweging van de benen een oorzaak zijn van voeten als steenklompen. Ook diabetes kan een rol spelen bij koude voeten omdat veel mensen met diabetes afwijkingen hebben in de aanvoerende slagaders van het been. Daardoor ontstaat een verminderde doorbloeding van de voeten.
‘Witte’ vingers en ijskoude voeten kunnen ook duiden op het Fenomeen van Raynaud. Dit wordt gekenmerkt door het aanvalsgewijs optreden van verkleuringen van je handen; eerst worden je vingers wit, dan blauw en dan rood. De vingers en tenen voelen ‘dood’. De klachten treden vooral op als gevolg van kou, maar soms ook bij stress.
Bij Raynaud trekken de spiertjes in de bloedvatwand als reactie op de kou plots ‘spastisch’ samen waardoor er geen bloed meer naar de bloedvaten van de vingers stroomt. Veel mensen hebben een milde vorm van Raynaud, vrouwen vaker dan mannen. Hormonen spelen hierbij een belangrijke rol. Tijdens de menstruatiecyclus kan de huidtemperatuur van vrouwen een halve tot een hele graad lager zijn dan normaal.
Wat kun je doen tegen koude voeten en handen?
- Vermijd dat je te koud wordt: draag buiten thermohandschoenen, deze houden je eigen warmte langer vast dan normale handschoenen. Deze handschoenen zijn te koop in motorzaken of via webwinkels.
- Gebruik binnen een kruik of hittepitten. Lekker voor in bed of op de bank.
- Draag wol! Katoen neemt vocht op en dat geeft juist in de winter een koud gevoel op de huid.
- Doe elke dag oefeningen waarvan je het warm krijgt. Zwaai bijvoorbeeld je armen langs je zij naar voren en naar achteren. Houd dit een minuut of vijf vol. Of ga touwtjespringen.
- Drink en eet jezelf warm met heet water met verse gember en soep.
- Gebruik visolie of levertraan; omega-3 vetzuren zijn belangrijk voor je innerlijke kacheltje.
- Kruid je eten met verwarmende specerijen. Zwarte peper, gember, kaneel, kruidnagel, kurkuma, mierikswortel, rozemarijn en duizendblad hebben een verwarmend effect. Voeg ze toe aan je kop thee, soep of stamppot.
Beweeg je warm
Als je het koud hebt, ga je het liefst met een deken in een hoekje zitten. Toch krijg je het sneller warm als je in beweging komt. Tijdens het bewegen gaat je lichaam meer verbranden, waardoor energie vrijkomt. En energie is warmte! Hierdoor krijg je het minder snel koud. Als je meer gaat bewegen en vaker intensief sport, hebben je voeten misschien helemaal geen sloffen en kruiken meer nodig. Zoek vooral de buitenlucht op. Mensen die veel buiten zijn, zijn goed in staat om de stofwisseling in een hogere versnelling te zetten en zo warmte op te wekken als de lichaamstemperatuur dreigt te dalen. Haal dus vaak een frisse neus. Warm je lichaam alvast op met een licht karweitje binnenshuis en ga ’s ochtends naar buiten, zodat je de dag warm begint. Is buiten sporten echt, echt niets voor jou? Rol dan binnen je matje uit en zoek op YouTube een work-out uit, pak een springtouw of ga actief stofzuigen.