Het zijn ‘kerstbesjes’ bij uitstek en ze helpen ook je blaas gezond te houden: cranberries verdienen een ereplaats in je keuken en tuin en niet alleen tijdens Kerst.

Bedankt, strandjutters!
Van oorsprong komen cranberries niet in Nederland voor. Ze hebben Amerikaanse ‘roots’. Toch gedijen ze prima in ons klimaat. Ze groeien tegenwoordig veel op Terschelling en op de andere Waddeneilanden. Waarschijnlijk zijn ze honderden jaren geleden hier vanuit Amerika aangespoeld. Het verhaal gaat dat strandjutters een krat ontdekten. Tot hun spijt zat er geen wijn in, maar cranberries. Die lieten ze achter in het duin en daar schoten de besjes wortel.

Varen, varen, varen

Zeelui namen in het verleden cranberries mee op hun reizen om scheurbuik en andere ziektes te voorkomen. In de bessen zitten ontzettend veel verschillende vitamines en mineralen die je gezond helpen houden. Veel van deze mineralen spelen ook een belangrijke rol bij het transporteren van energie. Van al deze eigenschappen kun je ook vandaag de dag nog prima profiteren.

Cranberries

• Je immuunsysteem. Er zitten veel vitamine C en antioxidanten in, waardoor je ook sneller van griep en verkoudheid verlost zou moeten zijn.
• Je hart en aderen. Cranberries bevatten stoffen (fenolen) die het dichtslibben van aderen mogelijk kunnen voorkomen. Bovendien zouden ze het slechte LDL-cholesterol kunnen verlagen.
• Je spijsvertering. Cranberries zitten vol vezels die je stoelgang helpen.

Bes(t) bij blaasontsteking

Uit onderzoek dat in de American Journal of Clinical Nutrition verscheen, blijkt dat het drinken van 240 milliliter puur cranberrysap per dag het aantal urineweginfecties, ofwel blaasontsteking, met zo’n veertig procent kan terugdringen. In cranberries zitten specifieke antioxidanten: proanthocyanidinen. Deze geven de bessen niet alleen hun mooie rode kleur, ze kunnen ook voorkomen dat bacteriën zich vasthechten aan de blaaswand en daar ontstekingen veroorzaken. Daarnaast houden cranberries de zuurtegraad van je blaas in stand, waardoor die minder gevoelig is voor infecties. Vooral de combinatie cranberry met extra vitamine C schijnt succesvol te zijn. Uiteraard moet je als je niet binnen enkele dagen beterschap merkt, je koorts krijgt of als klachten verergeren altijd naar je huisarts gaan. En overdrijf niet: meer dan een liter cranberrysap per dag zou de kans op nierstenen vergroten.

TIP: Ga voor zuur
Voor je gezondheid kun je het best de ongezoete bessen of ongezoet cranberrysap gebruiken. Omdat cranberries van nature behoorlijk zuur smaken, worden ze nogal eens flink gesuikerd of op andere manieren zoeter gemaakt. Dat is net wat minder gezond.

Cranberries in je tuin

De cranberryplant lijkt wel op onze Hollandse heide. Het is een mooi groenblijvend struikje, dat ook dienst doet als bodembedekker. Cranberrystruiken houden van een zure, humusrijke en vochtige bodem. Voor de rest hebben ze weinig nodig. Vanaf september, oktober kleuren de besjes rood en kun je ze oogsten. Cranberries zijn verpakt zo’n twee weken gekoeld houdbaar. Je kunt ze ook invriezen. Dan blijven ze twee maanden goed. Cranberrystruikjes zijn online te bestellen, niet elke teler heeft ze op voorraad.

Sap & compote

Cranberry’s smaken ontzettend zuur en daarom eten de meeste mensen ze niet vers.

• Compote: kook de schoongewassen bessen in een klein bodempje water. Als je wilt, voeg je wat suiker toe. Na een minuut of tien springen de besjes stuk. En klaar! De friszure smaak laat zich goed combineren met gebak of flensjes.
• Sap: je hebt een pond bessen nodig op een halve liter water. Kook de besjes tien minuten tot ze openbarsten. Pers ze daarna uit in een sapcentrifuge of met een kaasdoek. Bewaar in schone, goed afsluitbare flessen.

DIY-kerstkrans

Knip een stuk ijzerdraad af op de gewenste lengte. Rijg hier verse cranberries aan. Knoop het boveneinde dicht. Versier het knooppunt met een takje groen en eventueel een naamkaartje. Kleine kransjes zijn leuk in de kerstboom of ter decoratie op tafel.

Kerstbessenthee

Lekker feestelijk! Verwarm cranberrysap met een kaneelstokje. Schenk de glazen voor de helft vol en vul aan met je eigen sterke winterthee. Sinaasappelthee is een mooie combi.