Soms kan ik wel goed tegen melk en soms weer niet. Hoe kan dat?

Lactose is een suiker die in melk zit en in alle zuivelproducten zoals vla, slagroom en kwark. Het wordt ook melksuiker genoemd. Om lactose te verteren heb je het enzym lactase nodig. Lactase wordt in de dunnedarmwand aangemaakt. Als lactase niet (of niet voldoende) door je darm wordt aangemaakt, kan de lactose niet goed worden verteerd. De lactose komt dan onverteerd in de dikke darm terecht. DCaar gaan de darmbacteriën de lactose vergisten. Hierdoor kunnen klachten ontstaatn zoals buikpijn, krampen, diarree, winderigheid en een opgeblazen gevoel. Als je die klachten ervaart na het eten van zuivelproducten, ben je lactose-intolerant.

Soms wel klachten, soms niet

De lactaseproductie, die je nodig hebt om lactose te verteren, kan verminderen als je darmflora minder goed in conditie is. Als de juiste bacteriestammen niet genoeg aanwezig zijn, kan dat de lactaseproductie doen afnemen. Als je darmflora wel in goede conditie is, verteer je lactose dus beter. Andersom geldt dit ook: gefermenteerde melkproducten zijn makkelijker te verteren omdat de melkzuurbacteriën buiten je lichaam al een deel van het werk hebben gedaan. Dit is de reden dat je zure melkproducten (zoals kefir of yoghurt) zoveel beter kunt verteren – ook als je lactorse-intolerant bent. Het kan dus zijn dat je niet alstijd klachten ervaart na het eten van zuivelproducten. Het hangt af van hoeveel zuivelproducten je eet of drinkt en wat de conditie is van je darmflora. Een schaaltje yoghurt kun je soms prima verdragen, maar drie glazen melk niet. Het is daarom niet nodig om zeer strikt alle zuivel te vermijden als je lactose-intolerant bent; je kunt prima toe met minderen. Je kunt door middel van een proefdieet kijken hoe je reageert als je een tijd geen lactose binnenkrijgt. Start met voeding zonder melk, kaas, vla en room. De hoeveelheid lactose in de voeding kun je daarna opvoeren. Zo kom je erachter wat voor jou de juiste hoeveelheid is. Als je een beetje lactose kunt verdragen, kun je het bijvoorbeeld over de dag spreiden.

Wat eet en drink ik als ik lactose-intolerant ben?

Vermoed je dat je niet tegen melk kunt, laat dan niet alleen je melk staan, maar ook eens alle kaas en toetjes met zuivel. We vergeten soms dat daar ook veel melksuikers in zitten. Het makkelijkste alternatief voor gewone melk zijn de verschillende lactosevrije koemelkproducten, zoals lactosevrije halfvolle melk en lactosevrije yoghurt. Natuurlijk kun je ook voor plantaardige drankjes en eiwitdranken zoals sojadrank en amandeldrank kiezen. Die zijn soms verrijkt met calcium en vitamine B12 en zijn daardoor een alternatief voor koemelk. In 100 ml gewone, halfvolle melk zit 4 gram eiwit, 0,03 mg vitamine B1, 0,17 mg vitamine B2 en 120 mg calcium. Daaraan moet ook je vervanger voldoen.

Een lactose-intolerantie is niet hetzelfde als een koemelkallergie

Niet alleen de lactose in melk kan problemen veroorzaken, ook het melkeiwit caseïne geeft bij sommige mensen klachten. Bij een koemelkallergie reageert het lichaam op de melkeiwitten (caseïne). het lichaam ziet het melkeiwit als lichaamsvreemd, waardoor het immuunsysteem in actie komt. Heel kleine hoeveelheden caseïne kunnen dan al tot een reactie leiden. Een koemelkallergie is dus niet hetzelfde als een lactose-intolerantie! Bij een koemelkallergie ben je allergisch voor het eiwit uit koemelk en bij lactose-intolerantie kun je melksuiker (lactose) niet verteren.