De puberteit ligt mijlenver achter je, maar toch zit je onder de puistjes. Waar komen ze vandaan? En vooral: hoe gaan ze weer weg? Dermatoloog Koen Quint geeft antwoord.
Twee soorten
Allang uit de puberteit en toch puistjes? Dan zijn er twee hoofdvormen van acne te onderscheiden:
- Persisterende acne: na de puberteit gaat de acne niet spontaan weg, maar blijft.
- Late-onset acne (acne tarda): pas na het 25e levensjaar krijg je spontaan last van acne, terwijl je er daarvoor nooit last van had.
Acne komt bij 85 procent van de mensen tussen het 12e en 24e levensjaar voor. Na de tienerjaren neemt het aantal mensen met acne sterk af naar een procent van de mannen en vijf procent van de vrouwen. – Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten
Feit:
Roken heeft direct effect op de huid. De chemische stoffen zorgen voor een slechte(re) doorbloeding, waardoor afvalstoffen minder goed worden afgevoerd. Poriën verstoppen hierdoor sneller en het duurt langer voordat de huid heelt.
Van kaak tot mond
“Acne op latere leeftijd komt met name op de kaaklijn en rond de mond voor”, legt Quint uit. “Als een exogene factor (oorzaak van buitenaf, red) acne veroorzaakt, zoals het gebruik van een hormoonspiraal, is de acne over het algemeen meer verspreid en zit het ook vaak op de rug. Maar dit kan per persoon verschillen.”
Hormonen <-> talg
Wanneer er door de huid te veel talg wordt geproduceerd, is de kans op acne groter. Maar wat is het verband tussen talg en hormonen? “Een verhoogde talgproductie wordt vaak hormonaal aangestuurd. Meestal zijn er meer androgenen, mannelijke hormonen, in het bloed aanwezig of worden deze lokaal in de huid geproduceerd. Ook exogene factoren, zoals het gebruik van anabole steroïden of een hormoonspiraal, kunnen de oorzaak zijn van acne op latere leeftijd. Daarnaast hebben vrouwen met polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) een grotere kans op acne op latere leeftijd”, vertelt Quint.
SOS – Wat doe ik ertegen?
Puistjes insmeren met tandpasta of vertrouwen op de kracht van een rauwe aardappel? Helaas, oma’s trucjes werken nog steeds niet. Maar wat werkt wel? Quint: “Naast de reguliere behandelingen zijn er voor acne op latere leeftijd ook andere behandelingen mogelijk. Een peeling wordt soms geadviseerd om de vorming van mee-eters tegen te gaan. De behandeling hangt vooral af van de ernst van de acne; dit kan een dermatoloog bepalen. Voor de littekens die door acne zijn veroorzaakt, zijn er ook behandelingen, zoals lasertherapie.”
Zorgt chocolade voor puistjes?
Wie een stukje chocolade als aanstichter ziet van een onzuivere huid, kan gerust blijven snoepen. Quint: “Op internet is veel te vinden over acne en de relatie met voeding, toch komt dit in wetenschappelijke studies niet goed naar voren. Zo kan het verband tussen het eten van chocolade en het krijgen van acne niet hard gemaakt worden. Vrouwen kunnen bijvoorbeeld meer chocolade eten rond de menstruatie en dan het ontstaan van puistjes koppelen aan het eten van chocolade, in plaats van aan de hormonale verandering rond de menstruatie.”
Deskundige
Koen Quint, dermatoloog in de Roosevelt Kliniek in Leiden en in het Leids Universitair Medisch Centrum.