Weet u wat de werking is van mariadistel en of er ook nadelen aan zijn?
– H.G. Molendijk
Florentine van Vollenhoven, natuurgeneeskundige:
Mariadistel staat ook bekend onder de namen Silybum marianum en Carduus marianus en is sinds 1970 één van de meest onderzochte medicinale planten, waarvan de leverbeschermende eigenschappen duidelijk zijn aangetoond. De samenstelling van werkzame stoffen heet silymarine. Indrukwekkend is de werking van mariadistel na het eten van giftige paddenstoelen – dit kan zelfs sterfte voorkomen.
Sinds de oudheid kweekte men mariadistel ook als groente: de wortel at men gekookt zoals schorseneren, de jonge bladeren zonder doornen als salade of gekookt als spinazie, de stelen gekookt als asperges en de gekookte bloemhoofden als artisjokken. De geroosterde zaden werden gebruikt als koffiesurrogaat.
Tegenwoordig wordt mariadistel voornamelijk voorgeschreven als oertinctuur, droogextract of als gestandaardiseerd preparaat. De werking is gericht op het reinigend effect van de lever en zorgt er voor dat allerlei giftige stoffen (zowel van buitenaf als van de stofwisseling zelf) de levercellen niet binnendringen en beschadigen. Bovendien stimuleert het de nieuwvorming van levercellen en heeft het een regenererend effect.
Vanwege dit effect wordt het voorgeschreven bij leverschade en voor het voorkomen van leverschade (door bijvoorbeeld alcohol, medicijnen, narcose en drugs). Het beschermt ook tegen schadelijke stofwisselingsproducten (zoals kleur-, geur-, smaak- en conserveringsmiddelen in voeding). Verder is het inzetbaar bij vrijwel alle acute en chronische leverziekten.
Mogelijk nadeel is dat het mild laxerend kan werken, Maar soms is dat juist gewenst. Dit effect blijft vaak beperkt tot de eerste dagen na inname. Te hoge doses (meer dan 1500 mg silymarine/dag) leiden tot diarree. Heel zeldzaam treedt een allergische reactie op in de vorm van netelroos of gewrichtspijn. Doorgaans is het bij de aangegeven doses zeer veilig en wordt het goed verdragen, ook bij langdurig gebruik.
Door de krachtige werking op de lever kunnen er interacties ontstaan met geneesmiddelen en is het altijd raadzaam de arts te vertellen dat u mariadistel gebruikt. Er gelden wel contra-indicaties: uiteraard bij een allergie voor de mariadistel, maar ook voor zwangere vrouwen en kinderen onder de zes jaar.