Verouderen, en alles wat daar bij hoort, is onontkoombaar. Toch zijn er natuurlijke mogelijkheden die dat proces te vertragen. We kunnen zelfs puur natuur ‘verjongen’.
Het Obama-effect (of Wouter Bos)
“Pak een foto van een willekeurige president bij zijn aantreden. En vergelijk die met een foto van vier jaar later. Vaak lijkt die persoon wel tien jaar ouder. Dat is het cortisol-effect, zeg ik altijd. Bij Obama begin je dat nu al waar te nemen. Voormalig PvdA-leider Wouter Bos is helaas ook een goed voorbeeld.”
Aan het woord is Kees Blase, medisch fysicus van het Landelijk Centrum Stressmanagement.“Cortisol wordt het stresshormoon genoemd en heeft een verouderende werking. Het vernietigt hersencellen, veroorzaakt grijze haren, vermindert de huidelasticiteit, verdunt de botten, verslechtert de immuunfunctie, vermeerdert de hoeveelheid vet op heupen en middel en zet de leverfunctie onder druk.”
Het hormoon DHEA doet volgens hem precies het tegenovergestelde. “Dat is het verjongingshormoon. Dat kun je beter niet als pilletje nemen, vanwege ongunstige bijwerkingen. Maar er zijn wel onderzoeken bekend die aantonen dat je DHEA aanmaakt bij hartcoherentie. Een manier waarmee we in balans komen doordat de hartslag gelijkmatig wordt, coherent. Dit is gunstig voor het stressniveau: uit onderzoek blijkt dat hierdoor in een maand tijd het stresshormoon cortisol met 23 procent kan afnemen.”
Mocht president Obama niet weten hoe hartcoherentie werkt, dan is speciaal voor hem hier de oplossing er (weer) jong uit te zien: Ga goed zitten. Richt de aandacht op de ademhaling. Zoek een herinnering aan een dierbaar moment, of een dierbaar gevoel voor iets of iemand. Dit dierbare gevoel leidt tot een meer coherente hartslag.
Lenige geest
Wie de geest jong wil houden, moet hem uitdagen. Rust roest, dat geldt zeker voor de hersenen. Wie op hogere leeftijd nog een studie volgt, damt of reist, zal zijn denkvermogen prikkelen. Ook slim: integreer de principes van ‘neurobics’ in uw dagelijks leven. Dit stimuleert de groei van hersencellen, zo blijkt uit neurowetenschappelijk onderzoek. Hiervoor is het belangrijk dagelijkse routines te doorbreken, want hierdoor ontstaan nieuwe verbindingen in de hersenen. Dat kan simpel: poets de tanden met de andere hand. Loop via andere routes naar de bakker. Alles wat de sleur doorbreekt, werkt voor de hersenen.
Eet minder I
Een probate methode om veroudering tegen te gaan, is minder eten. Niet omdat we met een gezond gewicht minder kans lopen op kwalen zoals hartaandoeningen en diabetes. Maar: minder eten herstelt onze cellen. Letterlijk. Een organisme dat nét genoeg eet om niet dood te gaan, maar te weinig om te groeien, investeert het maximale in het verdedigen van zijn lichaam: het repareren van DNA. Kunstmatig minder eten, bijvoorbeeld vasten, creëert dat effect. Omdat er geen verbranding plaatsvindt in het lichaam van voeding, produceert het lichaam minder zuurstofradicalen, maakt het meer antioxidanten aan en hertstelt het DNA beter.
Eet minder II
Een groot Amerikaans onderzoek bevestigde de relatie tussen overgewicht en dementie. Aan het onderzoek namen ruim tienduizend personen deel. In de periode 1964-1973 waren zij tussen de 40 en 45 jaar oud. Tussen 1994 en 2003 werd bij 713 van hen dementie vastgesteld. Mensen met een hoog BMI bleken 74 procent meer kans te hebben op dementie dan mensen met een normale BMI.
En eet soms meer
En eet soms meer … vooral ‘goed’ vet. Goede vetten beschermen de hersenen tegen verval. Vooral omega-3-vetzuren (in bijvoorbeeld vis) een positieve invloed hebben. Zo wist een Franse onderzoeker aan te tonen dat deze vetzuren bij ouderen de kans op cognitieve achteruitgang verkleinen: mensen tussen 63 en 74 jaar met relatief veel omega-3-vetzuren in de bloedcellen konden beter onthouden, waarnemen, denken, redeneren en begrijpen. Dit in vergelijking met leeftijdsgenoten bij wie verzadigde vetten en omega-6-vetzuren (linolzuur) de boventoon voerden. Twee langdurige bevolkingsonderzoeken, uitgevoerd in Rotterdam en Zutphen, wijzen in dezelfde richting. Een hoge vet- en lage visconsumptie vergroten de kans op cognitieve achteruitgang en dementie. Het risico neemt al af door één keer per week vis te eten.
Suppletie K2
De arts Hans van Montfort gaat in op het nut van vitamine K2 bij veroudering. “Deze vitamine kun je preventief gebruiken om de gezondheid van de bloedvaten te bevorderen”, aldus Van Montfort. “In mijn praktijk zie ik echter dat je de vitamine ook kunt inzetten als therapie.” Van Montfort geeft als voorbeeld een patiënt, met veel hart- en vaatziekten in de familie. “Uit een bloedvatmeting, met behulp van echografie, bleek dat ze zoveel placques in haar halsslagader had dat ze op het punt stond een beroerte te krijgen. We zijn toen begonnen met 180 mcg vitamine K2 per dag. De keuze viel op een preparaat waarin ook vitamine D3, vitamine E, siliciumoxide en zink zit. Daarnaast kreeg ze onder meer een supplement met magnesium-EDTA, om kalk te binden.”
Na drie maanden behandeling had de vrouw weer een bloedvatwand die hoorde bij haar leeftijd. “En na zes maanden had ze een vaatwand die je zou verwachten bij een veel jonger iemand, ze had veel minder placques.” Volgens Van Montfort heeft vitamine K2 ook een effect op de huid. “Het bevordert de doorbloeding, waardoor de conditie van de huid verbetert.”
Suppletie huid
Tijdens een orthomoleculaire workshop over ‘anti-ageing’ in Baarn, benadrukte dermatoloog dr. Stan Pavel dat stevigheid en elasticiteit van de huid grotendeels afhankelijk is van de kwaliteit van het bindweefsel. Onderzoek toont aan dat rimpels kunnen vervagen als het bindweefsel extra wordt gevoed met bijvoorbeeld N-acetyl-D-glucosamine, een bouwsteen van het hyaluronzuur, dat bekend staat om het verhogen om vocht vast te houden.
N-acetyl-D-glucosamine is een natuurlijke stof die in onze voeding voorkomt, zoals in (moeder)melk en de harde delen van schaaldieren (kreeft en krab). Het is het belangrijkste onderdeel van hyaluronzuur, waardoor het helpt het water vast te houden. Vergelijk het met een spons, die van goede kwaliteit moet zijn voor deze eigenschap. Een dagelijks voedingssupplement op basis van N-acetyl-D-glucosamine helpt de hoeveelheden hyaluronzuur aanvullen, waardoor de huid haar volume en elasticiteit terugkrijgt. Vooral onder de ogen zouden de kraaienpootjes op de loop gaan. En er is een bonus: ook het bindweefsel in bijvoorbeeld de darmwand en de gewrichten profiteert van extra N-acetyl-D-glucosamine. De gewrichten winnen aan soepelheid en de darmfunctie kan verbeteren.
Probeer een natuurlijke facelift
Toe aan een facelift? Ook dat kan op natuurlijke wijze: met acupunctuur. De Nederlandse acupuncturist dr. René Goris past deze verjongingsmethode toe in Nederland, Mexico en Shanghai. Zijn aanpak bestaat uit verschillende onderdelen. “Een algemene verjongingsbehandeling bestaat uit tien tot vijftien sessies”, vertelt Goris. “Daarmee pakken we het gezicht en het lichaam in één keer aan.”
“Het is een echte verjongingsmethode. Een chirurgische facelift is een cosmetische ingreep, waarbij je alles strak trekt. Dat is een heel ander effect dan wat je ziet na acupunctuur. Daarmee ziet je gezicht er meer uit als toen je jonger was. Het haalt spanning en veroudering weg, maar het verandert je gelaat niet. Je gezicht blijft hetzelfde.”
Naast een algemene behandeling kan ook aandacht worden besteed aan individuele problemen. “Zoals hangende oogleden, zakken onder de ogen of lijnen in het gezicht. Daarnaast is er nog een algemene behandeling met een verfrissend effect, dat ongeveer een week tot twee weken aanhoudt. Mensen kunnen overigens ook leren om thuis gezichtsmassage toe te passen of oefeningen te doen die het resultaat van een natuurlijke facelift versterken of onderhouden.”
Vijf jaar geleden begon Goris in Nederland met deze aanpak. Inmiddels leidt hij ook anderen op, zoals schoonheidsspecialisten. Vorig jaar introduceerde hij zijn methode in Shanghai. “Mensen kwamen blij en verfrist uit de behandeling.”
De natuurlijke behandeling is niet pijnlijk, ondanks de naalden in het gezicht. “Dat is eng. Maar ze worden pijnloos ingebracht. De behandeling zelfs is ontspannend. Het wordt bijna als een soort meditatie ervaren, waardoor mensen opgewekt en fit de behandelkamer verlaten.”
Tekst Toine de Graaf / Fotografie