“Onkruid bestaat niet”, aldus Jonmar van Vlijmen, een échte onkruidenier. Stomverbaasd is hij over het ongewenste en geitenwollensokkenimago dat aan onkruid kleeft. Hij vindt het tijd om deze wilde planten en bloemen in ere te herstellen, want ze zijn hipper en verantwoorder dan ooit!

“Met de supermarkt op vijf minuten lopen zijn we onwijs verwend. Er is een overdaad aan keuze in producten en soms weten we van gekkigheid niet meer wat we moeten eten. We betalen twee euro voor een zakje rucola, terwijl we de moederplant van rucola – die overigens veel lekkerder is – gratis kunnen plukken in de achtertuin”, vertelt Jonmar van Vlijmen. Samen met Ronald Boer is hij Onkruidenier en hebben zij als missie om allerlei wilde planten en bloemen weer de waarde te geven die zij verdienen. “Wist je dat de Romeinen zevenblad langs de weg plantten zodat ze op de terugweg van een veldslag weer te eten hadden? Dat is dat plantje dat je nu maar niet uit je tuin krijgt. Laten we die weer gaan waarderen in plaats van weg schoffelen! Dat scheelt direct een ritje naar de supermarkt, want je maakt er heerlijke salades en pesto’s mee.”
“De natuur heeft ons zoveel te bieden. Dan is het toch gek dat we onszelf volproppen met kunstmatige producten en gecultiveerde gewassen? De kennis van onze voorouders en het aanbod van de natuur willen wij weer nieuw leven inblazen. Wist je dat je aspirine gewoon in de natuur kunt vinden? Wilgenbladeren kauwen werkt hartstikke goed tegen hoofdpijn. Overal kun je wilde planten vinden, denk maar aan bossen of duinen en wat dacht je van plantjes die groeien tussen de tegels van het trottoir? Dat is urbane vegetatie en ook daar kun je wat mee. Tussen de tegels groeit bijvoorbeeld melde, de voorloper van spinazie, die je precies op dezelfde manier kunt eten.”

Oude suikerfabriek

Ronald en Jonmar hebben de urbane vegetatie op het terrein van een oude suikerfabriek in de stad Groningen onderzocht. Dat deden zij vanuit hun zelfvoorzienende Landscape Lab. De kunstenaars, zoals ze ook wel gezien worden, bekeken wat er groeit en bloeit op de bodems van steen, beton en asfalt en wat we hiermee kunnen. “We hebben ontdekt dat de smaak van het voormalig suikerunieterrein erg ‘zoet’ is. Er wordt nu waarschijnlijk meer suiker geproduceerd dan toen de fabriek nog in werking was! Dit komt door de enorme wildgroei van planten die op hun beurt door middel van fotosynthese suikers aanmaken.” Ronald en Jonmar hebben letterlijk en figuurlijk flink in de geschiedenis van Groningen gewroet. Aarde is omgespit en verhalen over de betekenis van het voormalige suikerunieterrein voor de stad Groningen zijn naar boven gehaald. “Door expedities en tentoonstellingen te houden, hopen we mensen wakker te schudden en te laten zien dat wilde planten en bloemen waardevol zijn. Ze zijn niet alleen makkelijker verkrijgbaar en goedkoop, ook zitten ze voller met voedingsstoffen dan veel groentes uit de winkel.”
“Er is zo veel vraag naar voedsel en we denken allemaal dat het van de markt of uit de supermarkt moet komen, maar niks is minder waar. Hopelijk kunnen we mensen inspireren hun eten nóg dichter bij huis vandaan te halen. Het liefst uit de eigen tuin; dat mag in de vorm van onkruid zijn, maar ook een moestuin is geweldig. Wat wij willen is de kennis van vroeger in ere herstellen en het ‘on’ voor onkruid weghalen.” Om deze missie te voltooien trekken Ronald en Jonmar door heel Nederland om zo veel mogelijke wilde planten en bloemen aan de man te brengen.