Prozac of sint-janskruid? Hardlopen of familiebezoek? Wat maakt ons gelukkig? En wat niet? Ontdek alles over geluk, ongeluk, optimisme en depressie in deze geluksquiz.
Vragen
1. Nederland behoort tot de vijftien gelukkigste landen ter wereld
A. Waar
B. Niet waar
2. Niet iedereen is gelukkig. … Nederlanders per jaar worden depressief?
A. 185 duizend
B. 285 duizend
C. 385 duizend
D. 485 duizend
3. … maakt gelukkig
A. Geld
B. Werk
4. Het eten van chocolade maakt ons gelukkig
A. Juist
B. Onjuist
C. Deels waar
5. Van welke bloem ontspan je en slaap je beter?
A. Rozen
B. Tulpen
C. Passiebloemen
6. Als je een jongere broer of zus hebt dan;
A. Ben je als kind minder gelukkig
B. Ben je als kind gelukkiger
7. Het aantal mensen dat depressief is, wordt geschat tussen de 700 en 800 duizend mensen. Maar hoeveel Nederlanders slikken antidepressiva?
A. 500 duizend
B. 800 duizend
C. 1 miljoen
8. Hoe wordt sint-janskruid ook genoemd?
A. Plantaardige Ritalin
B. Plantaardige Thyrax
C. Plantaardige ibuprofen
D. Plantaardige Prozac
9. Van welk eten of drinken worden we vrolijker?
A. Oesters
B. Vette vis
C. Bananen
10. Mensen zonder kinderen zijn ongelukkiger dan mensen mét kinderen
A. Klopt
B. Klopt niet
11. Je wordt gelukkiger van mediteren
A. Waar
B. Niet waar
C. Deels waar
12. Door regelmatig goede seks, leven we langer, gezonder en gelukkiger
A. Goed
B. Fout
13. Een optimistische levenshouding is genetisch bepaald
A. Ja, klopt
B. Nee, klopt niet
14. Je bent het gelukkigst als …
A. Je goed voor vrienden zorgt
B. Je goed voor familie zorgt
C. Je goed voor jezelf zorgt
15. Stress maakt oud
A. Waar
B. Niet waar
16. Hardlopen maakt gelukkig
A. Ja
B. Nee
17. Een bonus, een nieuwe telefoon of een droomvakantie … Het verhoogt ons geluk met … procent
A. 0 procent
B. 40 procent
C. 50 procent
D. 80 procent
18. Drugs zijn te vergelijken met verliefdheid
A. Nee
B. Ja
19. Waar zijn de mensen het gelukkigst?
A. Limburg
B. Drenthe
C. Zuid-Holland
D. Zeeland
20. De meeste mensen met een depressie wonen
A. In de stad
B. Op het platteland
21. Welk kruid werkt kalmerend?
A. Valeriaan
B. Kattenkruid
C. Tijm
22. Welke behandeling helpt goed bij winterdepressie?
A. Therapie
B. Lichttherapie
C. Vitamine D
Antwoorden
1 A. Waar
65 procent van de Nederlanders waardeert het eigen leven met een acht of meer. Slechts 7 procent beoordeelt zijn leven met een vijf of minder. Ons gemiddelde gelukscijfer is een 7,6. Daarmee zijn we over het algemeen gelukkiger dan de Engelsen, Belgen en Duitsers. Maar tegen de Denen leggen we het af. Zij geven hun leven gemiddeld een 8,3. Een Nederlander heeft gemiddeld zestig gelukkige levensjaren. Fors meer dan in Zimbabwe, waar men gemiddeld slechts twaalf gelukkige jaren kent.
2 B. 285 duizend
Elk jaar krijgen ruim 285 duizend volwassenen voor het eerst een depressie. Dit zijn bijna 90 duizend mannen en 196 duizend vrouwen. Dit zijn allemaal mensen die niet eerder in hun leven een depressie meemaakten. Ongeveer twintig procent van alle vrouwen en tien procent van alle mannen krijgt er minstens een keer in zijn leven mee te maken. Een depressie is daarmee een van de meest voorkomende ziekten. De World Health Organisation verwacht dat depressie in 2020 volksziekte nummer 2 is, hart- en vaatziekten zal dan nummer 1 zijn.
3 B. Werk
Geld maakt niet gelukkig, toont elk onderzoek. Waar we wel gelukkiger van worden, is werken. En natuurlijk; salaris is een belangrijk onderdeel van werk. Maar zelfontplooiing, jezelf nuttig maken en collega’s misschien wel nét zo belangrijk.
4 C. Deels waar
Chocolade bevat een aantal stoffen die een bewezen effect hebben op de hersenen. Dat ligt waarschijnlijk aan stoffen in cacao die werken als een soort amfetamine. Ook zit in cacao stimulerende stoffen die de afscheiding van adrenaline verhogen. En natuurlijk zit er ook het gelukshormoon serotonine in. Maar … al deze stoffen zitten in zulke lage concentraties in chocolade dat een directe geluksroes uitblijft.
5 C. Passiebloemen
Passiebloem is een belangrijk kruidenmiddel om stress te reduceren en beter te slapen.
6. A Een jongere broer of zus maakt een kind iets minder gelukkig
Het hebben van een oudere broer of zus beïnvloedt het geluk van een kind niet. Maar het hebben van een jongere broer of zus wel; dat gaat samen met een iets lager geluksgevoel. Dat blijkt uit onderzoek bij 40.000 families (University of Essex). Hierin werd het geluk van kinderen, vaders en moeders onderzocht. De gelukkigste kinderen zijn zij die met hun beide ouders leven, die geen jongere broers of zussen hebben, die minstens driemaal per week avondeten met hun familie en wiens moeder gelukkig is in haar relatie. Overigens is in dit rijtje het moedergeluk het meest bepalend: Als de moeder aangeeft ‘perfect gelukkig te zijn’, zegt 73 procent van de kinderen van tien tot vijftien jaar ‘helemaal tevreden’ te zijn met hun thuissituatie. Als moeders aangeeft niet gelukkig te zijn, daalt dat percentage tot 55 procent.
7 C. 1 miljoen Nederlanders slikken antidepressiva
Ongeveer een miljoen mensen slikt antidepressiva, terwijl het aantal Nederlanders met een depressie lager ligt. Hoogleraar psychiatrie Aartjan Beekman stelt dat het gebruik van antidepressiva met driekwart omlaag kan. Volgens hem geldt voor antidepressiva hetzelfde probleem als voor de kalmeringsmiddelen: teveel mensen gebruiken deze middelen. Antidepressiva zijn bedoeld voor mensen met een ernstige depressie, een chronische depressie, of als eerder is gebleken dat psychotherapie onvoldoende helpt. Opgeteld zijn dat slechts 200 duizend tot 250 duizend mensen. Volgens hem moeten allereerst huisartsen minder antidepressiva moeten voorschrijven. Daarnaast moeten mensen goede alternatieven krijgen, zoals cognitieve gedragstherapie.
8 D. Plantaardige Prozac
Dit kruid biedt ondersteuning bij een neerslachtig en lusteloos gevoel en wordt dus ook wel een natuurlijk antidepressivum, oftewel plantaardige prozac, genoemd. Overleg het gebruik van sint-janskruid altijd met een arts. Sint-janskruid kan een wisselwerking hebben met andere geneesmiddelen, doordat het de afbraak van medicijnen in de lever bevordert. Ook de anticonceptiepil werkt er minder goed door.
9 B. Vette vis
In vette vis (vooral makreel en haring) zitten omega-3-vetzuren. Een soort smeerolie voor de hersenen. Je wordt er vrolijker van en het is goed voor je geheugen. Onderzoek toont een verband tussen een tekort aan deze essentiële vetzuren en depressie, ADHD en chronische vermoeidheid. Vegetariër? Walnoot, gemalen lijnzaad, lijnzaadolie en koolzaadolie zijn ook goede vetzuurbronnen. Ook algensoorten bevatten omega-3-vetzuren, deze worden vaak gebruikt in voedingssupplementen.
10. B. Klopt niet
Hoewel ouders het krijgen van kinderen als een van de gelukkigste dagen in hun leven beschouwen, blijkt uit onderzoek gek genoeg het tegendeel. Mensen zouden juist minder gelukkig te worden na de geboorte van hun eerste kind. Moeders zijn minder gelukkig vanwege de verandering in hun tijdsbestedingspatroon. Vaders zien hun inkomen en vrije tijd in rook opgaan. Dit verminderde geluksgevoel kan jaren aanhouden.
11 C. Deels waar
Mediteren maakt niet direct gelukkig. Maar het zorgt wel voor een lagere hartslag en bloeddruk, een betere nachtrust, stabilisatie van het zenuwstelsel en een heleboel andere dingen waar we uiteindelijk gelukkiger van worden. Mensen die vier dagen per week mediteren, ervaren de positieve werking van een scherper en aandachtiger brein.
12 A. Goed
Tijdens een goede vrijpartij maken we het gelukshormoon endorfine aan. Als vrouw maak je ook nog extra oestrogeen aan: goed voor de huid en haren. Daarnaast komt het knuffelhormoon oxytocine vrij. Dit hormoon heeft een pijnstillende werking. Ben je daarnaast ook nog gelukkig met je partner, dan geniet je meer van het leven en wordt er minder cortisol (stresshormoon) aangemaakt. Tel al deze zaken bij elkaar op en vrijen maakt inderdaad dat we gelukkiger, gezonder en langer leven.
13 A. Klopt; optimisme is genetisch bepaald
Wie geboren is als optimist, mag zichzelf gelukkig prijzen. Een optimist is minder snel ziek en herstelt sneller van ziekte of tegenslag. Hoe vaker zij een geluksgevoel hebben, hoe meer geluksverbindingen de hersenen opnieuw vormen. Maar ook voor een pessimist is er hoop. Optimisme kun je deels leren. Het is een kwestie van herhalen en oefenen. Intensief bezig zijn met je werk, in de tuin of tijdens een meditatie, geeft ook de ergste zwartkijkers optimistische gevoelens.
14 C. Je goed voor jezelf zorgt
Gevoel van eigenwaarde is de belangrijkste basis voor een gelukkig leven. Je moet jezelf de moeite waard vinden, zodat je goed voor jezelf zorgt en de tijd neemt om te genieten. Wie altijd voor een ander klaarstaat, put zichzelf uit. En je kunt nu eenmaal niet meer geven dan je zelf hebt. Dus hoe beter je voor jezelf zorgt, hoe meer je te bieden hebt aan een ander. Daar wordt uiteindelijk iedereen gelukkiger van.
15 A. Waar: stress maakt (écht) vroeg oud
Onderzoekers Elizabeth Blackburn en Richard Cawthon (University of Utah) ontdekten dat de cellen van mensen die voortdurend onder spanning leven, soms wel tot zeventien jaar ouder zijn dan de cellen van mensen met een zorgeloos bestaan. Chronische stress maakt de chromosoomuiteinden, de zogeheten ‘telomeren’, korter en onze cellen maken minder van het ‘verjongingsenzym’ telomerase, waardoor je van zorgen letterlijk en figuurlijk grijzen haren kunt krijgen.
16 A. Ja, hardlopen maakt gelukkig
Tijdens het hardlopen komen de stoffen serotonine en endorfine vrij, die een blij en gelukkig gevoel geven. Hardlopen kan om die reden worden ingezet als therapie bij verschillende ziektes, van depressie tot angststoornis. Regelmatig sporten helpt ook bij de aanmaak van het verjongingshormoon DHEA .
17 A. 0 procent
Na het aanschaffen van grote materiële aanwinsten voelen we ons even heel blij. Maar na en tijdje stabiliseert het geluksniveau altijd weer naar hoe het was vóór die nieuwe auto, dat nieuwe huis of die dure vakantie. Die extra bonus of die de ultieme vakantie zijn dus helemaal niet zo belangrijk als we denken.
18: B. Ja
In onze hersenen zorgt het stofje serotonine voor een gelukkig gevoel. Deze stof wordt normaal gesproken gelijkmatig afgegeven. Bij een geluksmoment, als je verliefd bent bijvoorbeeld, komt het in grotere mate vrij. Hierdoor ben je tijdelijk extra gelukkig. Verdovende middelen zoals alcohol en XTC zorgen voor een verhoogde afgifte van deze stof, waardoor je een aantal uur heel erg gelukkig bent. Helaas raakt de serotonine ook weer op, waardoor na gebruik een korte tijd van depressie en verminderd geluk optreedt.
19 B. Drenthe
Het Bourgondische leven in het zuiden ten spijt zijn mensen in het nuchtere noorden gelukkiger. Inwoners van Drenthe zijn gemiddeld genomen het gelukkigst. Zowel per dag als per maand. In Limburg is men significant minder gelukkig dan in de andere provincies. Dit kan deels verklaard worden doordat Limburgers gemiddeld vaker dan andere Nederlanders een minder dan modaal inkomen hebben.
20. B Op het platteland
In de NEMESIS-Studie van het Trimbos-Instituut blijkt dat mensen met een depressie vaker op het platteland wonen dan in de stad.
21. A Valeriaan
Al in de Middeleeuwen werd valeriaan gebruikt als natuurlijk rustgever en het zit ook nu nog in veel kruidenmiddelen die bedoeld zijn om klachten zoals neerslachtigheid, angsten en slapeloosheid te verzachten. Het schijnt dat valeriaan een gunstig effect heeft op de werking van neurotransmitters en dat het daarom goed helpt.
22 B. Lichttherapie helpt goed bij een winterdepressie
Meer dan 1,2 miljoen Nederlanders heeft last van een winterdepressie. Daarvan is bij 450 duizend mensen sprake van een echte depressie. Licht blijkt bij deze groep mensen een goede remedie te zijn. Dat kan met behulp van lichttherapie, een kuur waarbij helder licht via de ogen wordt toegepast.