Als voorzitter van de Stichting Pesten op de Werkvloer spreekt Laura Willemse met sociologen, verzuimbeheerders, arbo-artsen, arbeidspsychologen en vertrouwenspersonen. Daarnaast hoort ze de verhalen van slachtoffers en hun naasten én van hun collega’s en werkgevers.
“Pesten op het werk gaat in de meeste gevallen heel geniepig. Stapje voor stapje gaat het steeds verder zodat het slachtoffer het eigenlijk pas opmerkt als die er al middenin zit. En ja, zie er dan nog maar weer eens uit te komen. Vaak is het leed dan al geschied en niet meer terug te draaien. Met allerlei verschrikkelijke én verstrekkende gevolgen tot aan zelfmoord van dien. Wat mij daarbij is opgevallen is dat het niet alleen die ene medewerker treft, maar veel verder om zich heen grijpt. Ook de partners, kinderen, ouders, collega’s, de afdeling en het hele bedrijf hebben er last van en de economische gevolgen zijn dan ook enorm. Het treft veel meer mensen dan alleen de slachtoffers.”
Praten is belangrijk
“Hoe het pesten ontstaat, is vaak lastig te benoemen of in te kaderen. Wat we zien is dat het in elk geval ontstaat in een groep; iemand komt nieuw op een afdeling en past er niet helemaal tussen, houdt zich niet aan de ongeschreven wetten en regels van zijn collega’s of is in vergelijking met zijn collega’s erg ambitieus wat de afgunst van anderen opwekt. Dat mensen met minder zelfvertrouwen, een beperking of een uiterlijke afwijking eerder worden gepest, betwijfel ik. De ene keer is het inderdaad iemand met een beperking die buiten de groep valt, terwijl het een andere keer juist een sterke vrouw of ervaren ambtenaar is die een bedreiging vormt en bewust ‘weggewerkt’ wordt.”
“Feit is dat het onderwerp eigenlijk nog teveel in de taboesfeer zit. Pesten onder volwassenen, dat doe je toch niet? Nou, wel dus! Ik heb verhalen gehoord van mensen die hier levenslange trauma’s van hebben, jarenlange nachtmerries en dagelijkse problemen met angst en vertrouwen ondervinden. Maar juist omdat er een taboe op rust, durven veel slachtoffers er niet over te praten, voelen ze zich niet gehoord, dobberen ze maar een beetje rond en zakken ze steeds verder weg in hun eigen ellende. Met alle gevolgen van dien. Triest, schrijnend en ook niet nodig. Want juist praten over dat gevoel is heel belangrijk en zelfs levensreddend!”
Doen tegen pesten
Word je gepest op het werk? Blijf er niet mee zitten. Hoe langer je ermee rondloopt, hoe moeilijker het wordt. Praat er zo snel mogelijk over met je collega’s, partner, werkgever, leidinggevende of vertrouwenspersoon en probeer naar een oplossing te zoeken. Op de website van de stichting www.pestenopdewerkvloer.nl kun je veel praktische informatie vinden en je verhalen delen met andere slachtoffers. Ook op www.herkenpesten.nl van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid staat een aantal tips.
Grote gevolgen
Pesten op het werk heeft grote impact op de mensen die het overkomt en zorgt naar schatting jaarlijks voor vier miljoen extra verzuimdagen. Dat betekent 900 miljoen euro aan loondoorbetaling voor werkgevers, zo berekende TNO. Onderzoek in opdracht van het ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid laat zien dat de helft van de leidinggevenden en veertig procent van de werknemers weleens heeft meegemaakt dat een collega werd gepest. Geschat wordt dat pesten zorgt voor één op de tien zelfmoorden.
Laura Willemse is voorzitter van de Stichting Pesten op de Werkvloer.