Karin: “De operatie was het keerpunt in mijn leven”
Het is begin 2007 en Karin’t Hart (58) is moe, ziek en uitgeput. En: “Ik gruwelde van mezelf.” Er moet drastisch iets gebeuren wil ze haar gezondheid niet verliezen. Maar de keuze die zij maakt, wordt niet door iedereen geaccepteerd.
“‘Ingrijpen in een gezond lichaam, dat doe je toch niet?’, hoor ik vaak over mijn gastric bypass: een maagverkleining waarbij een directe verbinding wordt gelegd tussen de maag en de dunne darm. De opmerkingen doen pijn. Mensen oordelen direct. Zonder te weten waar ik doorheen ben gegaan voor ik überhaupt tot dit besluit kwam. Het is respectloos, kortzichtig.”
“Twee jaar geleden woog ik nog ruim 110 kilo. Denk daar een lengte van 1 meter 53 bij en het probleem is duidelijk. Ik was eetverslaafd en iedere poging af te vallen mislukt. Ik voelde me een gevangene van mijn lichaam. Mijn werk als directeur van een kindercentrum kon ik nog net uitvoeren, maar thuis lag ik alleen nog op de bank.’s Nachts kon ik niet slapen van een voortdurende fluittoon in mijn oren. Ik was doodmoe, gruwelde van mezelf, voelde me steeds ellendiger en zieker. En ik onderging alles. Gelaten. Het kon me niets meer schelen.”
Luisteren
“De KNO-arts waar ik voor mijn oren terechtkwam, schudde me uit mijn lethargie. Hij luisterde naar mijn verhaal en zei: ‘Hoe kun je verwachten van je gehoorprobleem af te komen, als je niet in staat bent naar jezelf te luisteren?’”
“Die opmerking was raak. Toen later ook mijn beste vriendin vertelde dat ze zich ernstige zorgen om mij maakt, wist ik het zeker. Ik moest iets doen als ik niet het tijdelijke voor het eeuwige wil verruilen.”
“Ik wilde een maagband. Volgens artsen was dat geen optie vanwege afwijkingen aan mijn maag. Ze adviseren me een gastric bypass. Hoewel deze operatie ingrijpender en risicovoller is, is de keuze niet moeilijk. De nadelen van hoe ik er nu aan toe ben, wegen niet op tegen eventuele fatale gevolgen in het verschiet.”
“Na de operatie voelde ik me iedere dag beter. In één jaar raakte ik 42 kilo kwijt, mijn diabetes verdween, mijn bloeddruk normaliseerde en ik had geen last meer van pijnlijke gewrichten. En het aller-geweldigste: ik heb energie voor tien! Natuurlijk zijn er ook nadelen. Ik heb opnieuw moeten leren eten en ik verdraag niet alles. Mijn leven lang moet ik additieven innemen. De gevolgen van zo’n nieuwe operatiemethode zijn op lange termijn niet bekend. Er kunnen nog altijd complicaties optreden. Maar als dat zo is, is het zo. Ik leef nu en ieder jaar dat ik geniet van mijn nieuw verworven vrouwelijkheid en gezondheid is meegenomen. Ik maak me niet druk om wat er misschien in de toekomst kan gebeuren.”
Keerpunt
“Pas nu, anderhalf jaar na de operatie, zijn de commentaren afgezwakt. Mensen hebben me zien veranderen. Van een directeur aan de zijlijn, ben ik een energieke en betrokken eigenaar geworden. Ze zien de positieve effecten. Ik ben weer een oma voor mijn kleinkinderen en een echtgenote voor mijn man.”
“De operatie was het keerpunt in mijn leven. Ik laat niet meer over me heen lopen. Ik ben gezond en gelukkig, durf weer in de spiegel te kijken en leef met drie uitroeptekens. Ik sta achter mijn keuze en heb er geen seconde spijt van.”
“Als mensen in het begin afwijzend reageerden, schoot ik direct in de verdediging. Ik heb inmiddels geleerd minder heftig te reageren en mijn schouders erover op te halen. Mijn punt is: het is míjn lijf dus de keuze is ook aan mij. Ben je het daar niet mee eens? Jammer. Niet iedereen hoeft het ermee eens te zijn, alleen vraag ik wel respect zoals ik dat zelf ook voor anderen heb. Respect opent deuren en brengt minder verdriet.”
“Juist als iemand anders is, kun je veel van hem leren. Het leidt tot nieuwe, verfrissende inzichten”
“Ik ben niet de diagnose”
Nicole (36) krijgt tien jaar geleden te horen dat ze de persoonlijkheidsstoornis borderline heeft. Sindsdien vecht ze tegen het negatieve imago. “Pijn die je hebt van een gebroken been is geaccepteerd, maar zielenpijn? Dat is eng.”
“Telkens als ik tegenover een dokter, psychiater of andere hulpverlener zit, lijkt het alsof ze gaan verzitten: ‘Ha, een borderliner. Interessant!’ Stuk voor stuk dreunen ze hetzelfde rijtje op: ‘Dus jij bent suïcidaal, automutilerend, moeilijk in de omgang, niet te vertrouwen, zwart-wit, chaotisch, verslavingsgevoelig, extreem, instabiel …’ Behoorlijk stigmatiserend. En wat vooral steekt: de mens achter die diagnose, ik dus, wordt totaal over het hoofd gezien.”
“Een borderliner is gewoon een mens. Even uniek als ieder ander mens. Alleen worstelt dit mens meer met het leven dan de meeste anderen. Inderdaad is het geen gemakkelijk mens. Iemand met bordeline heeft serieuze problemen die vaak te maken hebben met heftige gebeurtenissen uit hun jeugd. Maar zó negatief als gedacht wordt, vind ik onterecht.”
Stigma’s
“Eens in de zoveel tijd lees je in de bladen een ervaringsverhaal van een borderliner. Het is zó zwaar, zó erg, zó niet mee te leven. Om te smullen. Die rampverhalen in de media versterkt het stigma. Mensen worden bang en achterdochtig. ‘Borderliners zijn niet te vertrouwen, wees op je hoede.’ Maar: ze geven een verkeerd beeld. Bovendien schrikt het mensen af. Pijn van een gebroken been is geaccepteerd. Zielenpijn blijft eng. Daar blijf je zo ver mogelijk bij uit de buurt.”
“Al die verhalen en aannames, leiden tot dommigheid. En dat heeft direct effect op mij. Zoals mijn ex-schoonmoeder een aantal jaren geleden denigrerend tegen me zei: ‘Jij kunt beter geen kinderen krijgen.’ En tegen mijn ex-partner: ‘Met haar weet je nooit waar je aan toe bent.’ Uiteindelijk won zijn angst het van de liefde. Hij verbrak de relatie.”
“Na jaren therapie weet ik wat ik wil en heb ik een eigen identiteit ontwikkeld. Ik heb een goede baan, een fijn leven en een stabiele relatie. Hoewel veel artsen nog steeds denken dat borderline ongeneeslijk is, durf ik te zeggen dat ik ervan af ben. Ik studeer momenteel integrale menskunde waarin psychische aandoeningen per individu bekeken en behandeld worden. Zo’n holistische kijk zou veel meer toegepast moeten worden in de reguliere geneeskunde. Want als de diagnose borderline is, staan het toekomstperspectief en de behandeling vast. Terwijl ieder mens verschilt, andere behoeftes heeft en dus ook een daarop toegespitste behandeling.”
Echt contact
“Mijn boodschap voor de reguliere geneeskunde is: kijk niet alleen puur naar de diagnose, kijk vooral naar de mens erachter. Want ik ben niet de diagnose, ik heb een eigen identiteit. Ik wil in openheid leven en ik wil gezien worden als wie ik ben. Als Nicole: geïnteresseerd en levenslustig, nieuwsgierig en met mijn eigen bijzondere behoeftes. Punt!”
“En ook mijn punt naar alle andere mensen is: denk niet in hokjes. In werkelijkheid is het leven een stuk complexer. Het is niet altijd leuk. En het is zeker niet maakbaar. Daar lopen we liever voor weg. En daarmee ontneem je jezelf en de ander de kans om echt in contact met elkaar te komen. Want juist als iemand anders is, kun je veel van hem leren. Het leidt tot nieuwe, verfrissende inzichten. Het maakt het leven spannend, uitdagend.”