Klik of clinch: Absoluut een klik. Met soms even een clinch. We hebben hier wel te maken met een broer en zus! In alle openheid worden er soms dingen uitgeflapt die de ander raken.
Bijzonder: Zowel Misha als David als Sarah zijn afgestudeerd psycholoog.
Locatie: Bij hen thuis. Wat een prachtig wooncomplex is dit! Overal hangen schilderijen van moeder Lydia en broer Misha. Hondjes en kippetjes rennen in het rond. Een poging om de sfeer te omschrijven: Anton Heyboer ontmoet Pippi Langkous en Elle Wonen. Heerlijk, vrij en prachtig.
Je zorgbehoevende vader of moeder in huis nemen: als het aan de overheid ligt, doen we dat straks allemaal. Maar is dat verstandig? Redacteur Gebke Verhoeven vroeg het psychologen Sarah en David Blom – zus en broer – die hun dementerende oma in huis namen en nu met liefde en kunst een revolutie in de ouderenzorg willen ontketenen.
Zij – Sarah Blom is als ouderenpsycholoog gespecialiseerd in cognitieve stoornissen en stemmingsstoornissen zoals dementie, beroerte en depressie. Daarnaast schrijft, zingt en acteert ze. Sarah heeft een zoontje van een jaar.
Hij – dr. David Blom is klinisch psycholoog, gepromoveerd op traumaverwerking en heeft samen met zijn zus een praktijk. Hij zingt en acteert.
Gebke: “Soms krijg ik cadeautjes. Geen grote pakjes zoals van Sinterklaas of de kerstman, maar ontdekkingen die leiden tot een prachtig verhaal. Dat gebeurde toen we ons als redactie bogen over de perfecte ontmoetingskandidaten voor dit nummer waarin alles draait om ‘zorgen voor elkaar’. Juist op dat moment kregen we bericht van David en Sarah Blom over hun wel heel bijzondere voorstelling ‘Dag mama’. Een familievoorstelling in de meest letterlijke zin van het woord. Broer Misha schreef de liedjes en zus Sarah en broer David brengen het stuk samen met moeder Lydia ten tonele. In het stuk staat het zorgen voor een demente vrouw centraal, verteld vanuit het oogpunt van de familie én de professionele zorg. Dat onderwerp komt niet uit de lucht vallen. Dementie raakt het gezin persoonlijk, omdat ze gezamenlijk hun dementerende oma thuis hebben verpleegd. Daarnaast hebben Sarah en David in hun werk als psycholoog veel met dementie te maken.”
“Nog zoiets bijzonders: de voorstelling is te bewonderen in het familietheater. Dit theater ligt in het hart van het boerderijencomplex waar de hele familie woont en verbindt de appartementen van de verschillende gezinsleden. Kunst neemt een belangrijke plek in binnen dit gezin. Of zoals ze zelf zeggen: ‘Het is een manier om harten te openen en te helen.’”
“Maar eerst dit: hoe komen jullie erbij om als volwassen kinderen weer samen in een huis te gaan wonen?”
Sarah: “Door de film Antonia! Die film gaat over een soortgelijke woongemeenschap in een boerendorp, waar verschillende generaties onder een dak leven. Toen ik dat als meisje zag, riep ik: ‘Dat wil ook!’”
Gebke: “Ik heb een heel lieve broer, maar om nu altijd op elkaars lip te zitten …”
David:“We hebben hier veel ruimte en allemaal ons eigen appartement.”
Sarah: “Lydia, onze moeder, is de verbindende factor. Zij heeft ons alleen opgevoed en is een heel leuk mens. Een kunstenares. Vol energie. Zij zorgt voor gezelligheid. Onze moeder is een voorbeeld. We hebben het prettig met elkaar.”
David:“Na onze studies hebben we her en der gewoond, maar toen we in 2006 dit pand tegenkwamen, zagen we direct de potentie om ons leven met kunst en psychologie te verenigen. Alleen de muren van de boerderij stonden toen nog overeind. Waar jij nu zit, stonden landbouwmachines. En Saar woont op de oude hooizolder …”
Sarah: “Het was ook een mogelijkheid om onze krachten te bundelen om voor onze dementerende oma te zorgen.”
David:“Mijn opa had dat altijd gedaan en na zijn dood bleek pas hoe goed. We wisten wel dat onze oma wat vergeetachtig was, maar hoe erg heeft hij goed verborgen gehouden. Ze bleek niet zelfstandig te kunnen wonen. De overgang naar het verpleeghuis was enorm. Opa had met zijn toewijding oma volledig verwend. Mijn moeder had altijd een nauwe band met haar moeder, dus al snel waren we eruit: oma kwam bij ons.”
Sarah: “Zelfs met zijn vieren bleek zorgen voor oma flink aanpoten. Ze moest wel elke ochtend uit bed getild worden. Ze was een vrouwtje van 1.50 meter, maar dat gaat wegen als iemand niet meer meewerkt. Mijn broers tilden haar elke dag zonder tillift uit bed. Ik kon dat fysiek niet. Die tillift hebben we bewust buiten de deur gehouden.”
David:“Het is een soort hijskraan waarin zo’n vrouw toch even in het luchtledige bungelt. Juist fysiek contact geeft mensen met dementie vaak een gevoel van geborgenheid. In de zorg is zo’n lift natuurlijk onmisbaar. Maar wij hadden de keuze. Juist omdat dementie al voor afstand zorgt, wilden we die verwijdering tot een minimum beperken en dus tilden mijn broer en ik onze oma van het bed naar de bank, van de bank naar de wc.”
Sarah: “Mijn broers hielpen onze oma zelfs naar de wc. En dat voor een stel jonge kerels. Diep respect.”