Ze zijn niet dé Sonja. Maar ook deze Sonja’s hebben een bijzondere visie op voeding en gezondheid. Lees het verhaal van Sonja Edelaar, Sonja Kimpen en Sonja van de Rhoer.
Dé Sonja
Kleine kans dat u Sonja niet kent. Dé Sonja natuurlijk; Sonja Bakker. Haar dieetboek ‘Bereik je ideale gewicht’ ging in 2006 ruim 650 duizend keer over de toonbank en was daarmee het best verkochte boek van dat jaar. Haar naam werd een werkwoord: sonjabakkeren. In 2007 stonden vier boeken van haar in de top10 van best verkochte boeken. En in 2008 waren haar boeken tijdelijk uitverkocht. Dat was ook het jaar dat ze haar eigen magazine startte en een eigen kledinglabel.
De kracht van de afslankmethode is de eenvoud: de lezer volgt van maaltijd tot maaltijd de uitgeschreven weekmenu’s die qua calorieën sterk onder het normale aantal blijft. Wie de menu’s volgt, zal (bijna zeker) afvallen. Maar kritiek is er ook. De menu’s voorzien niet in de dagelijkse behoefte van vezels, vitaminen en mineralen en zorgen voor een voedingstekort. Wie stopt met sonjabakkeren, valt genadeloos terug. Een ander kritiekpunt was dat ze erg dol is op producten van multinationals. Toch bereikte geen enkele diëtist wat zij deed: zoveel mensen motiveren tot afvallen.
Sonja Edelaar:
“Trek in een stroopwafel? Eet dan een stroopwafel!”
Sonja Edelaar mocht haar kookboek niet Sonja’s pompoenboek noemen. Haar uitgever vreesde een claim. Want ze mag dan Sonja heten, ze is niet dé Sonja.
Sonja Edelaar (42) geeft individuele voedingsconsulten, verzorgt de cursus ‘Weg met de weegschaal’ en geeft smaaklessen op basisscholen. Ze schrijft kookrubrieken voor verschillende bladen en heeft twee kookboeken op haar naam staan. Het eerste boek ‘De eerste loodjes wegen het zwaarst’ is bedoeld voor mensen met candida, hypoglykemie of ME. In tweede kookboek staat de pompoen centraal (‘Het pompoenenboekje’.) Bij cursuscentrum Venwoude werkt ze als biologisch vegetarisch kok.
Wat heeft u met voeding?
“Toen ik sociologie studeerde in Amsterdam werd ik ziek. Ik had candida en daar waren geen medicijnen voor. Dus ging ik op zoek naar wat ik met voeding kon doen en zo werd ik weer beter. Vanaf dat moment kwamen er allerlei mensen met candida op mij af die om raad vroegen. Kennelijk was het een gat in de markt. Ik ging kooklessen geven en het liep storm! Ik wilde zelf ook steeds meer weten. Daarom volgde ik een opleiding tot natuurvoedingstherapeut.”
Gezonde voeding; wat is dat?
“De kern van gezonde voeding is: ga terug naar de basis. Eet pure producten die zo min mogelijk zijn bewerkt, want bij iedere bewerking gaan voedingsstoffen verloren. Die voegen ze vaak later weer toe – koekjes met extra ijzer – maar dan is de verhouding zoek. Ons lichaam heeft zich gedurende miljoenen jaren afgestemd op natuurlijke voeding en is niet ingespeeld op industriële producten. De stelregel van Michael Pollan (van het boek ‘Een pleidooi voor echt eten’- redactie) dat je alleen dingen moet eten die je oma als voedsel zou herkennen, daar ben ik het helemaal mee eens.”
“Je kunt op veel manieren tegen gezonde voeding aankijken. Belangrijk is dat je zelf aanvoelt wat goed voor je is. Het ene lijf functioneert beter op rauwe producten, het andere lijf doet het juist beter op gekookte voeding. Zelf ben ik bijvoorbeeld geen grote fruiteter, daar word ik snel winderig van. Je moet heel goed leren luisteren naar wat je lichaam jou te zeggen heeft.”
Wie gewend is aan een ongezond eten, valt makkelijk terug. Wat is de gouden tip?
“Iemand moet zelf de eerste stap willen zetten. Dat doen ze als ze bij mij komen voor een advies of een cursus. In de cursus ‘Weg met de weegschaal’ leren deelnemers hun eigen lichaamssignalen te vertrouwen. Hoe voelt bij mij honger? Hoe voelt dorst? Hoe voelt verzadiging? Hoe ga ik om met zin in lekkere dingen? Eet ik uit verveling? Of omdat ik verdrietig ben?
Het effect is dat de cursisten meer gaan eten en minder gaan snoepen. Ze voelen zich er beter bij, want ze krijgen meer voedingsstoffen binnen. Dus kunnen ze het hun leven lang volhouden. Niets is verboden. Heb je écht trek in een stroopwafel? Eet dan vooral een stroopwafel. Maar ga er echt voor zitten, proef goed en geniet er met volle teugen van!”
Wat vindt u van Sonja Bakker?
“Commercieel is het een enorm succes. Petje af! Maar over een paar jaar is de hype weer voorbij. Wie kent nu Montignac nog? Met sonjabakkeren krijg je te weinig calorieën en voedingsstoffen binnen. Een vrouw heeft dagelijks 2000 kilocalorieën nodig. Het Sonja Bakker-dieet zit daar ruim onder. Dat is niet goed voor je lichaam en uiteindelijk houd je het niet vol. Dan stop je en heb je niets geleerd, dus kom je weer aan. Het is belangrijk om te leren luisteren naar je lichaam. Maar Sonja Bakker zegt: eet om 10 uur een eierkoek, terwijl je misschien helemaal geen trek hebt in een eierkoek.”
“En verder; mijn ‘Pompoenenboekje’ wilde ik eigenlijk ‘Sonja’s pompoenboek’ noemen. Maar de uitgever vreesde een schadeclaim. Ik mag dan Sonja heten, ik ben kennelijk niet dé Sonja.”
Wat eet u zelf het liefst?
“Spinazie, in alle vormen, daar kun je me voor wakker maken. O nee wacht, ik had natuurlijk pompoen moeten zeggen, want daarmee kan ik reclame maken voor mijn pompoenenboekje!”
Sonja Kimpen
“Een lichaam wil van nature gezond zijn”
“Afschuwelijk’ vindt Sonja Kimpen het als ze ‘de Sonja Bakker van België’ wordt genoemd. “Zij is met bepaald iets anders bezig dan ik!’
Sonja Kimpen (49) komt uit Vlaanderen en begeleidt mensen naar een gezonde levensstijl. Ze weet waar ze het over heeft. Als twintiger sportte ze elke dag en probeerde ze veel diëten uit. Toch bleef haar bijnaam ‘het vierkant blokske’. Totdat ze de ontbrekende sleutel vond. En het sleutelgat. Ze schreef vier boeken over voeding, onder andere ‘Een leven lang slank zonder dieet’ (2006) en ‘Sterker dan suiker’ (2008). Ze geeft cursussen en persoonlijke begeleiding in haar eigen sportcentrum, verzorgt lezingen en is gezondheidscoach op tv. In de Vlaamse tv-programma’s ‘Je bent wat je eet’ en ‘Terug in je trouwkleren’ liet zij mensen die extreem ongezond leefden in acht weken omschakelen naar een gezonde levensstijl
Wat heeft u met voeding?
“Ik hield altijd van sport, maar had veel last van mijn lichaam. Obesitas zit bij ons in de familie. Ik dacht: als ik bewegingswetenschappen ga studeren kan ik mezelf coachen slanker te worden. Helaas met onvoldoende resultaat. Ik zocht de ontbrekende sleutel in voeding en volgde een opleiding voedingsleer. Toen wist ik massa’s over eten en bewegen. Maar weten en doen, is niet hetzelfde. Hoe kon ik de brug maken tussen wéten en doen?
Dat inzicht kreeg ik door de geest te leren programmeren. Uiteindelijk draait alles om inzicht. Inzicht in de werking van je lichaam én in de werking van je geest. Als je je lichaam begrijpt, ga je vanzelf gezonder leven.
Mensen zeggen vaak tegen me: had ik dit maar eerder geweten. Dat zie ik als mijn missie: zoveel mogelijk mensen bereiken via lezingen, boeken en tv en ze op een toegankelijke en humoristische manier vertellen hoe ze beter in hun vel komen te zitten. Mensen moeten er goesting in krijgen, zoals we in Vlaanderen zeggen.”
Gezonde voeding. Wat is dat?
“Je hoeft niet gelijk vegetarisch, macrobiotisch of biologisch te eten voor een betere gezondheid. Begin met eenvoudige principes. Denk even na vóórdat je iets in je mond stopt in plaats van achteraf. Zo simpel is het. Je merkt direct het resultaat. En je mag best af en toe snoepen, als je maar voor negentig procent gezond eet. En koppel het aan meer bewegen. Begin simpel: neem de trap in plaats van de lift en parkeer je auto altijd twee straten verder dan waar je wezen moet.”
Wie gewend is aan een ongezond eten, valt makkelijk terug. Wat is de gouden tip?
“Een lichaam wíl van nature gezond zijn. Het is motiverend om te merken dat je zonder hijgen de trap op komt, terwijl je vroeger uitgeput bovenkwam. Ik coach mensen gelijktijdig op beweging, voeding, mentale kracht en emotionele barrières. Na acht weken geconcentreerde aandacht neemt je lichaam het over. Je hebt niet meer het gevoel ‘ik moet het volhouden’ omdat het je natuurlijke levensstijl is geworden.
In mijn tv-programma’s kregen deelnemers een uitgebreide medische screening en orthomoleculair bloedonderzoek. Als je dan ziet dat in acht weken de vitamine- en mineralentekorten vrijwel zijn verdwenen, dat de suikerstofwisseling is genormaliseerd, dat ontstekingsstoffen en cholesterolgehalte zijn gezakt, dat het bloed meer zuurstof kan transporteren, dus de conditie is verbeterd, dan wil je toch niets anders meer?”
Wat vindt u van sonjabakkeren?
“Laat ik het zo zeggen; als ik de ‘de Sonja Bakker van België’ wordt genoemd, vind ik dat afschuwelijk. Zij is met bepaald iets anders bezig dan ik. Zij richt zich enkel op gewicht – ze noemt zich gewichtsconsulente. Ik laat mensen hun ideale leven vormgeven. Zonder dieet, door te leren lichaam en geest te begrijpen.”
Wat eet u zelf het liefst?
“Elke dag iets anders. Het hangt helemaal af van mijn stemming en mijn hormonen, of ik net heb gesport, of het goed weer is of slecht weer. Ik luister naar mijn lichaam.”
Sonja van de Rhoer
“Iedereen weet in zijn hart best wat gezond is”
‘Wij zijn ook een beetje Sonja Bakker’, zegt Sonja van de Rhoer lachend. ‘Want samen met Elisabeth Bakker heb ik verschillende kookboeken gemaakt.’
Sonja van de Rhoer (56) schreef maar liefst 67 kookboeken. Bijzondere boeken, zoals ‘Sfeervol december’en ‘Oranje Boven’, met recepten van de Oranjes. En bestsellers, zoals ´Culinaire Toer door Nederland´ (waarvan 11 maart de nieuwste editie verschijnt) en het ‘Margrietkookboek’ (inmiddels 18de druk) dat ze elke twee jaar up-to-date maakt. Ze schrijft in bladen, op internetsites en was jarenlang wekelijks present in radioprogramma’s.
Wat heeft u voeding?
“Ik ben opgegroeid in de wijn. Mijn ouders hadden een drankengroothandel. Als kind mocht ik de keldermeester helpen limonade en boerenjongens te maken. En door het vak van mijn vader gingen we iedere week twee keer uit eten. Na de HBS heb ik de nijverheidsakte N12 gehaald, een vierjarige opleiding met veel koken, voedingsleer en menuleer. Ik kreeg werk als huishoudkundig voorlichter en gaf overal op het platteland kookcursussen. Op een gegeven moment zei een cursist: je moet eens met mijn man gaan praten. Hij was een van de directeuren van Elsevier. Zo rolde ik het schrijven in en dat is heel erg leuk.”
Gezonde voeding. Wat is dat?
“Gevarieerde voeding met voldoende vezels. Eet vooral niet te weinig. Sommige mensen die willen afvallen zeggen ‘ik eet bijna niets’. Dan zeg ik ‘dan moet je meer eten, daar val je van af’. Neem een goed ontbijt: twee bruine boterhammen of een halve liter biogarde met echte muesli, geen cruesli. En die biogarde mag best vol zijn, dan heb je de rest van de ochtend nergens meer trek in. En eet niet iedere dag vlees, of iedere dag vis, het hoeft ook niet iedere dag vegetarisch te zijn, maar eet wel groente bij elke maaltijd. En beweeg. Dan blijft je lichaam in balans, je valt niet af en komt niet aan.”
Wie gewend is aan een ongezond eten, valt makkelijk terug. Wat is de gouden tip?
“Begin eenvoudig iedere ochtend met een glas lauw water om de spijsvertering op gang te brengen. Daar krijg je trek van. Neem dan de tijd om rustig te ontbijten, je moet niet even gauw wegrennen met een drinkontbijt. Vanaf ’s ochtends vroeg moet je een ritme vinden. Neem drie keer per dag de rust om goed te eten. Ik sta ook wel eens achter het aanrecht even snel te eten, maar dat merk ik later altijd. Het voelt anders, onrustig. Breng rust in je lichaam, want onrust of stress doet eten. Iedereen weet in zijn hart best wat gezond is. Probeer daar wat vaker aan te denken.”
Wat vindt u van het sonjabakkeren?
“Ze heeft veel mensen bewust gemaakt van hoe te eten. Ze merken ‘hé, dit kan ik ook’. Veel mensen willen helemaal niet nadenken en dan neemt Sonja Bakker hen bij de hand. Het is goed dat er aan al die dikke lijven iets gedaan wordt. Maar houd je dit vol? Blijf je je hele leven lang deze menu’s eten? Wil je dat? Je valt af, want je krijgt te weinig calorieën binnen. Je gaat voedingsstoffen missen en dat is op langere termijn niet gezond. Iedereen heeft volwaardige voeding nodig. Zelf heb ik geen last van de populariteit van Sonja. Ik maak er wel eens grapjes over: ik ben ook een beetje Sonja Bakker, want samen met Elisabeth Bakker maakte ik verschillende kookboeken.”
Wat eet u zelf het liefst?
“Ik ben gek op allerlei soorten salades. En vis. Gebakken griet, daar doe je mij een groot plezier mee. En soep. Ik ben een soepmens, er gaat geen dag voorbij zonder soep.”
- Sonja Kimpen, zie www.synergie.be
- Sonja van de Rhoer, zie www.culinaireproducties.nl
- Sonja Edelaar, zie www.die-eet.info. Wilt u gratis pompoenrecepten opvragen, kijk dan op www.pompoenenboekje.nl.