MixCom Content

Creatieve specialisten in Design, Content en Digital

Stoppen met roken

Hoe merk ik het?

  • U heeft de behoefte om meer dan tien sigaretten per dag te roken
  • U heeft vrijwel onmiddellijk na het opstaan behoefte aan roken
  • Bij het stoppen met roken (ook tijdelijk) treden onthoudingsverschijnselen op (bijvoorbeeld: rusteloosheid, humeurigheid, hoofdpijn en minder concentratievermogen)
  • In algemene zin: een minder goede en afnemende lichamelijke gezondheid

Hoe werkt het?

    In tabak zitten verschillende stoffen. De stof die voor de verslaving zorgt is nicotine. Door het roken van een sigaret komt de nicotine in uw longen. Vanuit de longen wordt het via uw bloed in slechts enkele seconden naar uw hersenen getransporteerd. Dat veroorzaakt een speciaal gevoel dat eigenlijk niet precies is te omschrijven. Voor veel mensen is dat een plezierig gevoel. Van verslaving is sprake wanneer u na iedere sigaret weer trek heeft in een nieuwe. Bij sommige mensen (kettingrokers) treedt die behoefte direct op. Bij andere mensen is het gekoppeld aan bepaalde onderdelen van het dagritme (opstaan, koffiedrinken, na de maaltijd, gezelligheid, enzovoort). Een belangrijk kenmerk van verslaving is dat stoppen niet mogelijk is zonder ontwenningsverschijnselen zoals rusteloosheid, humeurigheid, hoofdpijn en minder concentratievermogen. Roken kan vele klachten veroorzaken zoals ontstekingen in de mond-, keel- en neusholten, hoesten en kortademigheid, een slechte conditie, maagaandoeningen, een verminderde vruchtbaarheid en seksuele impotentie. Door roken gaan uw kleren en haren stinken, uw adem ruikt onfris en uw huid veroudert. Door te roken in de nabijheid van anderen kunt u veel overlast veroorzaken. Veel niet-rokers vinden rooklucht vies en niet te verdragen. Bij astmapatiënten kunt uw een astma-aanval uitlokken en bij kinderen de gevoeligheid voor luchtweginfecties verhogen. Daarnaast dwingt u anderen mee te roken. Roken door vrouwen in verwachting kan allerlei nadelige gevolgen voor de baby hebben. Uiteindelijk kan roken leiden tot een aantal ernstige en/of levensbedreigende ziekten. De bekendste hiervan is longkanker. Ook het risico op het krijgen van keel-, slokdarm-, alvleesklier-, blaas-, nier- en baarmoederhalskanker is verhoogd. Roken is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van aderverkalking en daarmee ook voor hart- en vaatziekten zoals angina pectoris, een hartinfarct of etalagebenen. Roken is de belangrijkste veroorzaker van COPD. Rokers leven gemiddeld 13 jaar korter. In Nederland sterven gemiddeld per jaar bijna 30.000 mensen aan de gevolgen van roken.

Hoe ontstaat het?

  • De meeste mensen beginnen op vroege leeftijd (onder de 20 jaar) met roken. Roken wordt door jongeren nog steeds als stoer gezien en als je rookt is het makkelijker om bij bepaalde groepen te kunnen horen. In het begin is het vies en voel je er niets bij. Dat verandert snel en het roken van een sigaret geeft, naast het hierboven beschreven plezierige gevoel, ook een gevoel van stoerheid en verbondenheid. Al snel echter treden de verslavende effecten op en zal het grote moeite kosten om er weer mee te stoppen. Andere oorzaken van het beginnen met roken zijn:
  • langdurig lichamelijk ongemak (bijvoorbeeld pijn, een handicap of een ander ernstig ongemak) dat het dagelijkse leven ernstig bemoeilijkt;
  • ernstige psychisch problemen op het persoonlijke vlak (bijvoorbeeld psychische problemen), het relationele vlak (bijvoorbeeld met de partner) en/of maatschappelijke vlak (bijvoorbeeld werk), die onoplosbaar lijken en het dagelijkse functioneren ernstig verstoren.

Hoe ga ik er zelf mee om?

  • Voor iemand die rookt is er waarschijnlijk geen betere gezondheidsbevorderende maatregel te bedenken dan stoppen met roken. Stoppen met roken heeft zeer veel voordelen, zoals:
  • je fitter en gezonder voelen
  • minder hoesten, minder luchtweginfecties, ook bij uw kinderen
  • beter ruiken en proeven
  • betere lichamelijke – en sportprestaties
  • een gezondere huidskleur

Hoe gaat de arts er mee om?

    Op allerlei manieren is hulp mogelijk bij een stoppen met roken poging. Thuiszorginstanties verzorgen regionale cursussen, er bestaat ondersteuning via folders, boeken, acupunctuur, gedrags- en hypnotherapie. Ook uw huisarts kan u helpen bij een stoppen met roken poging. Soms wordt daarbij gebruik gemaakt van de MIS, de minimale interventie strategie: tijdens een klein aantal spreekuurcontacten worden stopafspraken gemaakt en wordt u begeleid. De huisarts kan de stoppoging ondersteunen met een medicijn dat u helpt de ontwenningsverschijnselen te verminderen en uw behoefte om te roken te verkleinen. U moet dit medicijn wel zelf betalen. De kosten wegen echter niet op tegen de kosten die het roken met zich meebrengt.

Stoppen met roken

Bijna een derde van de Nederlandse bevolking rookt. Daarvan deed 65 procent ooit één, soms meerdere, stoppogingen. Toch lukt het maar acht procent van de rokers te stoppen bij een stoppoging.

Het is geen wonder dat er zoveel pogingen mislukken, want er is bijna niets dat zo verslavend is als roken.

Dit komt allereerst door de stof nicotine; binnen zeven seconden is het effect van nicotine in het lichaam al voelbaar. Nicotine zorgt onder meer voor een afgifte van dopamine in de hersenen, wat een fijn en ontspannend gevoel geeft.

Maar roken is meer dan dit lichamelijke effect. Roken is ook sterk verbonden aan rituelen, emoties en dagindelingen. Het is éérst de sigaret, dan het telefoontje. Eerst de kinderen naar school, dan het ‘moment voor jezelf’. Het is eerst die sigaret, dan het belangrijke gesprek. Bovendien ervaren mensen roken als een deel van hun mens-zijn: ‘Het is mijn enige pleziertje’. Of: ‘Het hoort bij mij’.

De nadelen van roken zijn enorm. Per jaar overlijden er in Nederland bijna twintigduizend mensen door een ziekte die een aan roken is gerelateerd, zoals astma, COPD, hart- en vaatziekten, longkanker en andere soorten kanker. Dat stoppen met roken, ondanks die nadelen die iedereen kent, zo veel mensen niet lukt, toont al aan hoe venijnig de verslaving is.

Per jaar doet ongeveer een kwart van de rokers een poging om te stoppen met roken.  Veruit de meeste mensen doen dat zonder hulp van bijvoorbeeld de huisarts of een coach. De kans dat een stoppoging slaagt, is echter twee tot drie keer hoger als er een hulpmiddel wordt gebruikt. Veel advies en ondersteuning is gratis, of wordt vergoed via de verzekeraar.

Voedingsadvies

Ook voedingsgewoonten kunnen het stoppen met roken ondersteunen. Verminder tijdelijk het gebruik van alcohol en koffie; deze stimuleren de behoefte aan tabak en zijn vaak verbonden aan het moment dat er wordt gerookt. Gebruik ook sterk gekruide voedingsmiddelen met mate. Die producten roepen het verlangen op naar een sigaret.

Drink wel veel water, ten minste anderhalve liter per dag (liefst mineraalarm bronwater). Gebruik ook veel verse groente, fruit en zuivel (bij voorkeur zure melkproducten). Deze producten bevatten namelijk relatief veel kalium, kalk en magnesium; stoffen die de ontwenning van nicotine vergemakkelijken.

Mager vlees, vis, ei, halfvolle of magere melk, groene bladgroenten en tarwekiemen bevatten vitamine B; deze vitamine vermindert de spanning die ontstaat als u met roken stopt.

Kauwen op stukjes kalmoeswortel helpt de afkeer tegen tabak vergroten.

Minder nerveus

Wie stopt met roken, is gedurende de eerste dagen gespannen, nerveus en onrustig. Hoewel de nicotine na twee à drie dagen uit het lichaam is, is de psychische behoefte langer aanwezig. Die sigaret ‘hoort’ bij bepaalde momenten, en nu hij er niet meer is, geeft dat een zenuwachtig, gejaagd gevoel. 

Filtersigaretten

Wat filteren filtersigaretten? Weinig, eigenlijk. Ten eerste passeren koolmonoxide en ammoniak het filter ongehinderd. Teer en nicotine worden weliswaar voor een deel door het filter tegengehouden, maar slechts tot op zekere hoogte: tot ongeveer de helft van de sigaret is opgerookt. Wie voor de hele sigaret gaat en tot vlak voor het filter doorrookt, krijgt de teer en de nicotine toch binnen omdat het filter verzadigd is geraakt.

Niet-rokers roken mee

Als enkele rokers de hele dag in één vertrek zijn – bijvoorbeeld een werkruimte – vervuilen zij het binnenmilieu behoorlijk. Niet-rokers die de hele dag in diezelfde ruimte verblijven, roken als het ware ook een paar sigaretten per dag. De longen van niet-rokers krijgen in zo’n geval dezelfde slechte conditie als die van een lichte roker.

Ook rokersziekten zoals hart- en vaatziekten en andere ziekten van luchtwegen en longen blijven passieve rokers niet bespaard.

Voordelen stoppen

Korte termijn:

  • Minder last van typische rokersklachten, zoals een rokershoest
  • Een betere conditie
  • Betere smaak en reuk
  • Een frisse huidskleur
  • Minder last van koude handen en voeten
  • Geen gele tanden of vingers meer
  • Frissere adem
  • Makkelijker ademen

Lange termijn:

  • Minder kans op hart- en vaatziekten, kanker, longziektes of beroertes
  • Betere vruchtbaarheid (van zowel mannen als vrouwen)

Bron

AnkeilerStoppen met roken
NaamNatuurlijk & gezond
Datum©2011 Mix Media B.V., Lelystad
URLhttp://www.mixmedia.nl
ISBN978-90-75690-54-5