Al eet je geen hap chocolade en drink je geen druppel rode wijn, zulke witte tanden als de Amerikaanse televisiesterren hebben, zul je nooit krijgen. Daar komt bleekmiddel aan te pas. Ook in Nederland bleken we steeds vaker onze tanden. Maar is bleken wel zo veilig en gezond? 

November 2008

De tweede druk van het handboek Tanden bleken verschijnt, bestemd voor tandartsen en mondhygiënisten. De auteurs wijzen er op dat de patiënt tekort wordt gedaan als een tandarts rigoureus weigert tanden met een “alleszins redelijk acceptabele kleur” witter te maken. Dit drijft mensen immers naar bleekklinieken, bemand door niet-tandartsen. En naar de “soms schadelijke middelen en methoden die via internet kunnen worden verkregen”. 

Juni 2011

Een Amsterdamse bleekkliniek waarschuwt voor ‘bleachorexia’, een term die is overgewaaid uit de Verenigde Staten. Mensen met ‘bleachorexia’ hebben al spierwitte tanden, maar willen nog een behandeling. Bij de Amsterdamse kliniek melden zich wekelijks mensen die obsessief bezig zijn met de kleur van hun gebit. De verklaring: de spierwitte tanden van filmsterren aan wie ze hun gebit spiegelen.

Nieuw is het verschijnsel ‘bleachorexia’ niet. Sinds via internet effectieve bleekmiddelen eenvoudig te bemachtigen zijn, bestaan er ‘bleekjunks’. Het is een duurdere verslaving dan gedacht. Vullingen en kronen kleuren immers niet mee bij het bleken van tanden, waardoor kostbare vervangingen soms onafwendbaar zijn. Ook is het niet geheel zonder risico. Net als te veel zoetigheid schadelijk is voor je tanden, geldt dat ook voor het alsmaar bleken van je gebit. Het kan leiden tot aantasting van het glazuur en gevoelige tanden. 

Volgens de Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (NMT) valt het in ons land overigens wel mee met de ‘bleachorexia’. De NMT wijst er wel op dat mensen beter eerst met hun tandarts kunnen overleggen als ze ontevreden zijn over de kleur van één of meer tanden. 

Dr. Albert Schuurs, eerste auteur van het boek Tanden bleken, is het hier hartgrondig mee eens. “Je moet eerst een diagnose hebben voordat je kunt gaan bleken”, zegt de wetenschappelijk hoofdmedewerker van Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA). “Soms is het bijvoorbeeld beter om een tand van binnenuit te bleken. Bijvoorbeeld als een tand dood is. Dan doet de tandarts alleen die ene tand in plaats van het hele gebit. In andere gevallen is het weer beter om langdurig thuis te bleken, in plaats van in de tandartspraktijk. De tandarts kan je daarover adviseren.”

‘Je weet niet wat erin zit”

Over de verlokkingen van bleekmiddelen via het internet bestellen kan Schuurs kort zijn: “Je weet niet wat erin zit.” Wie verstandig bleekt,  in overleg met zijn tandarts, loop echter nauwelijks risico’s. Ook niet op de lange termijn. “Tijdens het bleken kun je wel tandpijn voelen. Soms stoppen mensen daardoor. Maar over het algemeen gaat het om een redelijk milde pijn.” 

Het bleekeffect is niet altijd blijvend. Een terugval in kleur komt regelmatig voor. Al in de eerste weken na het bleken kunnen sommige tanden enigszins verdonkeren. Volgens een Amerikaans rapport uit 2004 treedt na één jaar een terugval op tot bijna 50 procent van de oorspronkelijke kleur. Andere rapporten zijn optimistischer.

De wens om te bleken kan trouwens een stimulans zijn om het gebit beter te verzorgen. “Als je gaten hebt of lekkende vullingen kun je niet bleken. Dan moet je daar eerst wat aan doen. De volgorde is dan wel belangrijk. Eérst dienen tijdelijke vullingen te worden aangebracht. Daarna kun je gaan bleken. En pas dan kan de tandarts definitieve vullingen plaatsen in de juiste kleur.”

Zelfverzekerd 

Marktpartijen die belang hebben bij tanden bleken, roemen vaak het toegenomen zelfvertrouwen na een bleeksessie. Ook hierbij maakt Schuurs een kanttekening. “Uit wetenschappelijk onderzoek valt af te leiden dat gaten in de voortanden wél invloed hebben op de waardering van anderen, maar wat donkere tanden niet. Er zijn aanwijzingen dat door het tanden bleken iemands aantrekkelijkheid niet groter wordt.”

Welles  

• Wie verstandig bleekt,  in overleg met zijn tandarts, loop nauwelijks risico’s. Ook niet op de lange termijn (dr. Albert Schuurs, auteur van het boek Tanden bleken).
• Het thuis bleken van de tanden onder begeleiding van de tandarts of mondhygiënist is het meest effectief (onderzoek van Joost Roeters, universitair hoofddocent Tandheelkunde).

Nietes

• Uit wetenschappelijk onderzoek valt af te leiden dat gaten in de voortanden wél invloed hebben op de waardering van anderen, maar wat donkerdere tanden niet.
• Volgens een Amerikaans rapport uit 2004 treedt na één jaar een terugval op tot bijna 50 procent van de oorspronkelijke kleur.