Zo zachtjes aan loopt de zomer ten einde. Goed nieuws: je kunt nu de zomer nog oogsten, zoda porties zonne-energie op voorraad hebt als de blaadjes al lang van de bomen zijn verdwenen. Duik de tuin (of het bos) in of sla je slag op de markt en leef je uit.
Pas op: je ijsblokjesbakje wordt (blijvend) knalgroen!
Blokjes zomer in de diepvries
Als er één kruid is dat smaakt naar de zomer is het wel basilicum. Met een bos basilicum uit eigen tuin of van een gekocht kruidenplantje maak je in vijf minuten tijd verse pesto. Schep de pesto vervolgens in een ijsblokjesbakje en zet het bakje in de vriezer. Eenmaal bevroren kun je de blokjes ook bewaren in een diepvrieszakje. Zo kun je op elk moment de zon laten schijnen over je winterse pastagerechten.
Nodig:
- 100 gram verse basilicumblaadjes
- 1 eetlepel pijnboompitten
- 6 eetlepels olijfolie
- zeezout
- 30 gram geraspte Parmezaanse kaas
Doen: Doe alle ingrediënten in een keukenmachine en pureer tot je een gladde saus hebt. Met de staafmixer en een schaaltje lukt het ook.
Ruik naar rozen
Verzamel 200 gram onbespoten rozenblaadjes en leg ze in een pan met een liter gedestilleerd water (te koop bij de apotheek). Zet het vuur zachtjes aan en kook het rozenwater met het deksel op de pan tot ongeveer de helft van het water verdampt is. Giet je rozenwater door een zeef in een goed schoongemaakte glazen fles (vullen tot aan de rand) en sluit de fles af.
Rozenwater is heerlijk om je gezicht en handen mee op te frissen, maar ook om over beddengoed heen te sprenkelen voor een zachte rozengeur.
Goed afgesloten blijft je rozenwater een maand goed buiten de koelkast.
Ovengedroogde tomaatjes
Een zongerijpte tomaat smaakt heel anders dan zijn broertje of zusje uit de kas. Vang de zomerse smaak door zelf gedroogde tomaatjes te maken. Doe ze vervolgens in goed schoongemaakte glazen potten en schenk er olijfolie overheen tot de tomaatjes onderstaan. Voeg voor een extra zomerse smaak gedroogde basilicum, tijm, rozemarijn en oregano aan de olie toe. De tomaatjes blijven zes maanden goed in de koelkast zolang ze onder olie staan.
Nodig:
- 500 gram van de smakelijkste (pruim)tomaten van gelijke grootte
- zeezout en peper
Zet de oven aan op 90 graden. Halveer de tomaatjes en leg ze met de opengesneden kant omhoog op bakpapier op het ovenrooster. Bestrijk ze licht met olijfolie en strooi er een klein beetje zout en peper over. Nu kunnen ze de oven in. Hoelang het duurt voor de tomaatjes klaar zijn (gedroogd, maar niet knapperig), ligt aan de grootte van de tomaten. Reken in ieder geval op zo’n vier tot acht uur.
Bosjes om van te dromen
Zo simpel, maar o zo fijn: pluk een aantal kleine bosjes lavendel, bind een touwtje om elk bosje en hang ze op om te drogen. Een gedroogd bosje lavendel op je nachtkastje laat je nog maandenlang wegdromen.
Alleen met fruitsuikers
Schort om & jam maken
Traditioneel wordt jam gemaakt van fruit en eenzelfde hoeveelheid (gelei)suiker (dus een kilo fruit met een kilo suiker). Wil je een gezondere variant, dan kun je ook appeldiksap gebruiken in plaats van suiker. Dit is een lekker recept:
Voor drie potjes aardbeienjam:
- 1250 gram aardbeien
- 1/8 liter (125 milliliter) appeldiksap
- 1 zakje agar-agarpoeder (plantaardige variant van dierlijke gelatine, verkrijgbaar bij natuurvoedingswinkels)
- sap van een partje citroen
Doen: Snijd de aardbeien in stukken en zet ze op het vuur in een pan met dikke bodem. Voeg het appeldiksap en het citroensap toe. Kook de jam op hoog vuur (kijk uit voor overkoken!) tot het fruit zacht is. Los het agar-agarpoeder op in een klein beetje koud water en voeg dit mengsel al roerend toe aan de jam. Kook de jam al roerend nog twee minuutjes.
Schep de jam in goed gereinigde glazen potjes, sluit de potjes af en zet ze een paar minuten op hun kop zodat de zuurstof uit de potjes verdwijnt.
Tip: experimenteer ook met ander fruit: van kersen tot bessen, van peren tot pruimen.
Gouden olie voor je huid
Prachtig van kleur en heerlijk zacht voor je huid: goudsbloemolie. Ook te gebruiken als bad- en massageolie.
Nodig:
- koudgeperste olijf-, zonnebloem- of jojobaolie (neem zoveel als er in je pot past)
- goudsbloemen
- glazen pot
- oude (zak)doek
- elastiekje
- goed afsluitbare fles
Doen: Pluk een paar handen vol goudsbloemen aan het einde van een zonnige dag. Ze moeten al een beetje droog aanvoelen. Verwijder de stelen en doe de bloemtoppen in het potje. Giet er vervolgens de olie over, zodat de bloemen helemaal onderstaan. Dek het potje af met het doekje en bevestig deze met het elastiek. Zet de pot in de zon (bijvoorbeeld op de vensterbank). Schud de pot drie weken lang iedere dag voorzichtig. Giet de olie na deze drie weken door een zeef en bewaar hem in een goed afsluitbare fles.
Tip: Je kunt ook andere bloemen gebruiken, zoals rozen, kamille en lavendel of kruiden als tijm en rozemarijn.
Door tuin, park of bos
Op strooptocht
Vlierbesstruiken staan overal en nergens. Pluk de bessen pas als ze dieppaars van kleur zijn en verwijder eventuele groene besjes (deze zijn giftig). Controleer voor je gaat plukken of de struik vijf groene bladeren per stengel heeft. Dan heb je de juiste soort te pakken. Eet vlierbessen alleen gekookt. Rauw zijn ze licht giftig en kunnen ze buikklachten veroorzaken.
Nodig voor ongeveer een liter sap:
- 1,5 kilo vlierbessentrossen
- 100 milliliter water
Doen: Knip met een schaar de vlierbessen van de trossen. Laat zo min mogelijk takjes aan de bessen zitten. Kook de bessen vervolgens zo’n twintig minuten op laag vuur in een pan met dikke bodem. Alle bessen moeten dan geknapt zijn, waardoor hun sap is vrijgekomen. Schenk de inhoud van de pan nu door een heel fijne zeef of gebruik een schone doek om het sap te zeven. Doe het sap terug in de pan en verwarm het tot het kookpunt. Schenk het sap in schone flessen met schroefdop en vul de fles helemaal tot de rand. Dop erop en klaar. De smaak van vlierbessensap is krachtig met een beetje bittere nasmaak.
Van sap naar siroop
Van vlierbessensap maak je heel makkelijk siroop. Vlierbessensiroop is al eeuwenlang een huismiddeltje bij hoest, griep en verkoudheid.
Nodig:
- 1 liter vlierbessensap
- 0,5 kilo rietsuiker
Doen: Doe het sap met de suiker in een pan met dikke bodem en breng het al roerend aan de kook. Zodra het mengsel kookt en de suiker is opgelost, haal je het van het vuur en schenk je de siroop door een trechter in een glazen fles of glazen potjes. Vul ze tot aan de rand, draai de dop of deksel erop en laat ze op de kop afkoelen.
Tip: voor je de potjes vult, kun je er een takje tijm of rozemarijn in steken. Zo maak je je eigen hoestdrankje.
Boeket voor je bad
Voor een geurend bad pluk je simpelweg bosjes kruiden die je met een touwtje samenbindt. Maak er vervolgens een langer touw aan vast (of een mooi lint voor het luxe gevoel!) om het bosje aan de kraan te hangen. Maak bosjes van zo’n tien takjes.
- voor een geurig bad: lavendel, citroenmelisse en winterbonenkruid
- voor een opwekkend bad: munt, rozemarijn of tijm
- voor een ontspannend bad: kamille, jasmijn, valeriaan
Tip: maak een voorraadje boeketjes en hang ze op hun kop op om te drogen.
Spelregels
Om lang van je zomervoorraad te kunnen genieten, is het belangrijk dat je je aan een aantal regels houdt:
- Was potten, flessen en deksels voor gebruik in een warm sopje en spoel ze goed na.
- Steriliseer vervolgens de potten en flessen. Dat kan in de oven: plaats de goed afgewassen en gedroogde potten gedurende 5 minuten in een oven op 150°C. Je kunt de potten ook steriliseren met een heet programma in de afwasmachine of ze uitkoken in een pan met water. Laat ze dan weer tot gebruik omgekeerd uitlekken op een schone theedoek.
- Zorg dat de potten en flessen nog warm zijn tijdens het vullen. Anders is het temperatuurverschil te groot en kan het glas knappen.
- Schrijf op (mooie) etiketjes wat er in de potjes en flesjes zit en wanneer je het hebt gemaakt.