Als je erg moe bent, en dat gevoel gaat niet weg na een goede nacht slaap, is er meer aan de hand. Zo kan te veel stress, continue slaapgebrek of slaapapneu je een continu moe gevoel geven. Het is belangrijk de oorzaak van de vermoeidheid te achterhalen om er iets aan te doen. Dit zijn redenen waarom je moe bent.

Te weinig slaap

De belangrijkste oorzaak van vermoeidheid komt door een chronisch slaapgebrek. Klinkt dit als een inkoppertje? Ja, maar toch gaat slaap al op dit basale niveau mis. Doordat we tot ’s avonds laat druk zijn, gaan we te laat naar bed. Onze natuurlijke slaapbehoefte, die tussen de 7,5 en de 8,5 uur ligt halen we daardoor niet omdat we er ’s ochtends wel vroeg uit moeten. De schatting is dat we sinds de jaren 60 gemiddeld 1 à 2 uur minder slapen.

• Vermijd voeding met cafeïne (zoals koffie, cola en thee); de cafeïne houdt wakker en alert. 
• Drink ’s avonds liever kruidenthee met hop, citroenmelisse en valeriaan. 

Moe door te slechte slaap

Als we eenmaal slapen, is de kwaliteit van de slaap minder doordat onze hersenen actief blijven. We slapen als een waker … Zo is sinds enkele jaren bekend dat de biologische klok, de klok die je slaapritme regelt, extra gevoelig is voor blauw licht van apparaten zoals. Dit geeft de hersenen meer dan ander licht het signaal actief te blijven. Het onderdrukt de productie van melatonine, waardoor we minder slaperig worden, later gaan slapen, en de eerste uren ook minder diep slapen.

• ’s Nachts staat de spijsvertering op een laag pitje. Neem daarom niet laat op de avond nog zware of eiwitrijke maaltijden.

Ziekte van Pfeiffer

De ziekte van Pfeiffer zorgt voor een heel moe gevoel. De ziekte ontstaat door een virusinfectie (het Epstein-Barr-virus) dat wordt overgebracht via het mondslijmvlies – een kus of speeksel dat door de lucht zweeft. Eet zo veel mogelijk voeding die je weerstand op peil brengen, zoals fruit, groente, aardappelen en kiemen.

Vitamine B12-tekort

Een vitamine B-12 tekort geeft een zeer vermoeid gevoel. Dat is op te lossen door meer voeding met vitamine B12 te eten, dit zit in vlees, vis, eieren en melkproducten. Aan veganisten wordt daarom geadviseerd extra vitamine B12 te gebruiken.

Meer vitamine B-12 eten helpt niet altijd. Voor de opname van vitamine B12 is namelijk een stofje nodig dat in de maag wordt aangemaakt; Intrinsic Factor (IF). Bij oudere mensen functioneert het maagslijmvlies soms minder goed. Deze groep mensen kan via de huisarts extra vitamine B12 krijgen door bijvoorbeeld een injectie.

Voedselintolerantie

Bij een voedselintolerantie reageert je lichaam overgevoelig op een bepaald voedingsmiddel. Je lijf is continu in gevecht en dat slurpt energie. Soms ontstaat zelfs schade aan de darmen. Door middel van een test bij een arts kun je achterhalen waar je precies gevoelig voor bent.

Hypermobiliteit

Superlenig zijn is voor sommige mensen (zoals turners en dansers) fijn. Maar het kan ook beperkend zijn. Bij hypermobiliteit zijn de banden en pezen in het lichaam zó soepel dat de gewrichten niet genoeg steun krijgen. Dat veroorzaakt spierpijn, gewrichtspijn én vermoeidheid, omdat de spieren het werk van de gewrichtsbanden overnemen. Kiezelzuur (silicium) in gierst, haver en brandnetel is goed voor de gewrichten.

Stress en burn-out

Voor we het weten, stroomt de agenda zo vol dat er nauwelijks tijd meer is om écht te ontspannen. Gevolg? We raken overwerkt. Dit kan zelfs ontaarden in een burn-out. De oplossing moet eerst worden gezocht in gas terug nemen; minder werken en zoeken naar een balans tussen ontspanning en inspanning. Ondersteun je lichaam in dit proces door veel buiten te zijn, te bewegen en gezond te eten. Een afgemat lichaam nog verder stressen met ongezond eten werkt averechts.

Ontregeld bioritme, nachtdiensten en jetlag

Sommige mensen zijn al van slag als de klok een uur voor- of achteruit gaat. Maar een tijd langs slecht slapen, nachtdiensten of verre reizen verstoren ons bioritme sterk. De enige manier om dit te herstellen is om veel daglicht te vangen, op tijd naar te bed gaan en zo je normale slaapritme weer op te pakken. Maak je slaapkamer daarom lekker donker en kijk minstens een uur voor je naar bed gaat niet meer naar een beeldscherm. Vermijd ook prikkelende stoffen zoals alcohol, koffie en nicotine.

Melatoninetekort

Als de avond valt, wordt bij een normaal slaapritme een stoot melatonine afgegeven, waardoor we kunnen inslapen en doorslapen. Bij een tekort slapen we slecht. Melatonine is een lichaamseigen slaaphormoon, het wordt door de pijnappelklier in de hersenen aangemaakt. Het bioritme en daglicht spelen hier een grote rol bij, maar ook het hormoon serotonine, onze darmwerking, leefstijl en bepaalde vitamines en mineralen. Normaliter maakt je lichaam genoeg melatonine aan als je overdag veel buiten bent geweest en je jezelf niet wakker houdt met veel kunstlicht. Vooral blauw licht blijkt je wakker te houden.

• Melatonine is geen slaapmiddel, inname vlak voor het slapen heeft nauwelijks of geen meetbaar effect.
• Banaan, maïs, rijst, gember, tomaten, gerst en haver bijvoorbeeld, bevatten melatonine. Ze zijn om die reden in zekere mate slaapverwekkend. Melk, kwark, kip en amandelen zijn rijk aan het aminozuur tryptofaan. De pijnappelklier zet het tryptofaan om in serotonine en vervolgens in melatonine.

Vermoeidheid door reuma

Mensen met reuma voelen zich vaak extreem vermoeid. Ontstekingen en pijn vreten energie. Daarnaast kan het te maken hebben met een vitamine- en mineralentekort.” Gewoon gezond eten, is een algemeen advies. Maar er zijn ook voedingsmiddelen die ontstekingen remmen, zoals kurkuma, kaneel, omega-3-vetzuur, rozemarijn, boswellia en pijnboompitten.