Prima dat blozen, maar waarom gebeurt dat op je gezicht waar iedereen het kan zien? Waarom blozen je billen niet en je wangen wel? (En is blozen hetzelfde als rode vlekken in je hals?)
Niet met je billen bloot
Als je iets stoms doet in je eentje, dan bloos je nooit. Doe je hetzelfde in een volle kamer? Grote kans op een knalrood hoofd. We blozen als we ons plots bewust worden van het oordeel dat anderen over ons (kunnen) hebben. Dat is ook de functie van blozen; het is belangrijke, extra communicatie. Het rode hoofd als non-verbale verontschuldiging. ‘Ik doe iets stoms en dat spijt me’. Het is een gebaar van verzoening. Mensen communiceren met hun gezicht, daarom worden onze wangen rood en niet onze billen. Misschien een geluk bij een ongeluk, want anders moest je ook nog met je billen bloot!
Rood, roder, roodst
Blozen ontstaat doordat de bloedvaten die vlak onder de huid liggen zich door een seintje uit het parasympathisch zenuwstelsel verwijden (vasodilatatie). Als je bloedvaten zich verwijden, bevatten ze meer bloed en zijn ze beter zichtbaar. Kleur jij snel rood? Dan liggen je bloedvaten dichter dan gemiddeld aan het huidoppervlak.
Niets aan te doen
Het wijder worden van de bloedvaatjes – waardoor je gezicht bij blozen rood kleurt – wordt geregeld door het parasympathische zenuwstelsel. Dit is het deel van je zenuwstelsel (het besturingssysteem van je lichaam) waar je zelf geen invloed op kunt uitoefenen.
Rode vlekken
Bij sommige mensen kleuren niet alleen de wangen of het hele gezicht rood bij spannende sociale situaties, maar verschijnen er ook rode vlekken in hun nek. Dit wordt een ‘creeping blush’ genoemd – oftewel een kruipende blos. Hoe het precies ontstaat, is nog niet duidelijk, maar vermoed wordt dat de vlekken niet veroorzaakt worden door een reactie van het zenuwstelsel (zoals bij gewoon blozen) maar door stresshormonen in het bloed.
Mooi menselijk
Ben je bang dat je onzeker overkomt omdat je (snel) bloost of omdat er rode vlekken in je hals verschijnen? Bedenk dat je hele houding bijdraagt aan het beeld dat mensen van je hebben. Dus recht je rug, maak oogcontact en praat gewoon door. Zo laat je juist zien dat je, ondanks je rode wangen, je emoties onder controle hebt. En trouwens, met het tonen van een emotie is niets mis. Je bent ook maar een … mens! ‘Blozen is de meest eigenaardige én de meest menselijke van alle expressies’, aldus Charles Darwin.
Bloosangst
Alleen al de angst om te gaan blozen kan ervoor zorgen dat je ook daadwerkelijk gaat blozen. Dit fenomeen wordt ‘erytrofobie’ of bloosangst genoemd. Omgekeerd werkt het ook; hoe minder je bij blozen stilstaat, des te minder je zult blozen.
Bloosangst valt onder de sociale fobieën. Als de angst om te blozen je belemmert in je dagelijks leven, zoek dan hulp, bijvoorbeeld via je huisarts. Er zijn verschillende bewezen behandelingen, zoals gedragstherapie, cognitieve therapie en taakconcentratietraining.