Reisziekte, medicijnen, zwangerschap, voedselvergiftiging: er zijn veel redenen waarom je misselijk wordt. Maar wat is het nut van misselijkheid? En wat kun je ertegen doen?
“Misselijkheid is een symptoom waarmee het lichaam aangeeft dat er iets niet goed is”, vertelt maag-, darm- en leverarts André Smout van het Academisch Medisch Centrum. “Vaak is het een voorbode van braken. In je hersenen zit een centrum dat de chemoreceptor-triggerzone wordt genoemd. Dit centrum is een soort snuffelpaal. Vergiftigingen en allerlei ontregelingen van de stofwisseling kunnen deze snuffelpaal activeren en aanleiding geven tot misselijkheid en braken. Het is een beschermende reactie, want op deze manier probeert je lichaam de schadelijke stof eruit te werken. Misselijkheid kan ook worden opgewekt doordat het evenwichtsorgaan geprikkeld wordt, zoals bij reisziekte. Je evenwichtsorgaan heeft dan moeite je houding te bepalen ten opzichte van de ruimte.”
2,6 miljoen Nederlanders zijn weleens misselijk, maar doen daar niks tegen.
Baby & brein
Zwangerschapsmisselijkheid is een apart soort misselijkheid: ze heeft te maken met hormonale veranderingen in je lichaam. Psychologische redenen kunnen ook een rol spelen. Je kunt misselijk worden van angst. Een meisje met anorexia kan zo’n afkeer van eten krijgen dat ze bij het zien van een bord salade al misselijk wordt.
Top 8 oorzaken
- Reisziekte
- Maag-darminfectie door een bacterie of virus (buikgriep)
- Overmatig alcoholgebruik
- Stress
- Maagzweer
- Functionele dyspepsie (overgevoelige maag)
- Geneesmiddelen
- Chemotherapie
Doen: verse gember
Een veelgebruikt natuurlijk medicijn is gember. De werkzame stof is gingerol; deze onderbreekt de prikkeling tussen je maag en het braakcentrum in de hersenen. Dit werkt het best als je op een stukje verse gember kauwt. De werking is wetenschappelijk bewezen.
Daarom boeren we
“Boeren voorkomt dat de druk in de maag te hoog oploopt, bijvoorbeeld na een maaltijd of na het drinken van een koolzuurhoudende drank”, legt arts André Smout uit. “Hiervoor heeft de mens een reflex die ervoor zorgt dat de kringspier tussen slokdarm en maag opengaat.”
Tip: een kopje kruidenthee
Regelmatig een kopje kamillethee of pepermuntthee drinken of een blaadje basilicum door de sla doen kan je maag tot rust brengen. Dit komt doordat deze kruidenplanten een bitterstof bevatten die je spijsvertering stimuleert.
Massage in ziekenhuis
Verpleegkundigen en aromatherapeuten van het VU medisch centrum masseren patiënten die een chemotherapie hebben ondergaan met etherische oliën van zoete en bittere sinaasappel om misselijkheid te verminderen.
Moeten we misselijkheid serieus nemen?
Natuurgeneeskundig therapeut Florentine van Vollenhoven: “Meestal is ze redelijk onschuldig. Probeer de oorzaak te achterhalen en houd in de gaten hoelang je misselijk bent en hoe vaak het gebeurt. Als ze dagenlang aanhoudt, dan is het verstandig naar de huisarts te gaan. Gaat misselijkheid samen met ernstige hoofdpijn, duizeligheid, braken en gewichtsverlies? Wacht niet af en roep direct hulp in van een arts.”
Wel of niet een antibraakmiddel
“Het ligt eraan wat de oorzaak van de misselijkheid is”, stelt Van Vollenhoven. “Bij een voedselvergiftiging helpt het braken je lichaam om de giftige stoffen te lozen. In dat geval zou ik zeker geen antibraakmiddel gebruiken. Voor mensen die misselijk zijn door chemotherapie is dat een ander verhaal. Je wilt juist de medicatie en alle gezonde voedingsstoffen zo veel mogelijk binnenhouden, zodat de chemo zijn werk kan doen en jij niet te veel verzwakt omdat je je eten steeds uitspuugt. Daarom krijgen veel mensen die chemotherapie ondergaan een antibraakmiddel voorgeschreven. Dat maakt de behandeling vaak net iets minder heftig en beter vol te houden.”
Waar val je het meest van af: wandelen of hardlopen? Waarom worden Nederlanders steeds langer? gezondNU ontrafelt in Zo zit dat opmerkelijke lichamelijke kwesties. Volgende keer: waar in je lichaam zit je weerstand?