Wie wordt niet wanhopig van regen, kou en een voorjaar dat maar niet komt? Goed om te weten: met je eigen stem, neus en oren voorkom je een voorjaarsdip.
Geluid
“Net als een moeder haar baby begrijpt zonder dat daar woorden aan te pas komen, zo grijpen klanken in op onze psyche”, legde psychomusicoloog dr. Henk Smeijsters in een eerdere gezondNU uit.
Geluid kan daarom vermoeien, afleiden of onrustig maken, zeker als je daar gevoelig voor bent. Het is dus duidelijk van invloed op je stemming. Tegelijkertijd kun je geluid, vooral muziek, inzetten om je stemming op te poetsen.
“In onze tijd is denken verheven tot de maat der dingen”, vindt Smeijsters. “Tussen denken en voelen heerst een innige samenhang die zich vertaalt naar een interactie tussen hoofd en lichaam. Muziek speelt daarin een versterkende rol.”
Gelinde Hengst van Terra Voice kan zich prima in deze woorden vinden. Zij probeert mensen die overprikkeld zijn geraakt en hierdoor gezondheidsproblemen hebben, te helpen met stemtherapie. Volgens haar schuilen achter vermoeidheid en stress vaak onverwerkte emoties en ervaringen, die nooit eerder een stem hebben gekregen.
“Als je naar een baby luistert, hoor je hoeveel geluiden we zijn kwijtgeraakt. Veel stemmen van volwassenen zijn vlak geworden, terwijl we die verschillende klanken nodig hebben om onze gevoelens te communiceren. Het is goed even stil te staan bij onze werkelijke gevoelens en daar klank aan te geven. Dat lucht vaak enorm op. Op die manier krijgen mensen weer energie.”
Survivaltip: geluid
- Klankschaaltherapie is een zeer oude behandelingsmethode uit Tibet. De trillingen die bij klankschaaltherapie vrijkomen, verplaatsen zich door ons lichaam, waardoor de linker- en rechter hersenhelft beter in balans zouden komen.
- Vooral popmuziek is ideaal om onze cortisolspiegel te laten dalen, blijkt uit Fins onderzoek. Dit genre activeert de hersengebieden die te maken hebben met motoriek, stemming, concentratie en werkgeheugen.
- Zingen is een fijne uitlaatklep, een lekkere training voor de longen en een manier om je ademhaling te verdiepen.
Voel!
Het prikkelen van de huid door middel van acupressuur kan je gezondheid en je stemming een oppepper geven, zegt Rob Groen (fysiotherapeut en acupuncturist). “Als je druk uitoefent op specifieke meridiaanpunten hef je blokkades op, stimuleer je energie bij zwakte, kalmeer je bij onrust en laat je de energie weer goed doorstromen.”
De schildklier speelt een beruchte rol in het veroorzaken van de voorjaarsdip, vertelt Groen. “Doordat de stofwisseling in de winter van nature vertraagt, gaat ook de schildklier minder hard werken. Hierdoor voelen we ons over het algemeen minder fit. Daarbij raakt onze biologische klok soms enigszins verstoord, omdat we minder zonlicht binnenkrijgen. Deze klok regelt onder meer de aanmaak van cortisol, een stof die bijnieren produceren. Als die productie terugloopt, ben je vaak minder actief en sneller vermoeid. En dat gaat allemaal nog wel, zolang de bijnieren maar niet uitgeput raken door chronische stress. Op dat moment kan er te weinig adrenaline en cortisol aangemaakt worden.” Volgens Groen kan dit zich uiten in symptomen van de voorjaarsdip, zoals vermoeidheid, depressie, drang naar eten en moeite met opstaan.
Acupressuurtip
Onder je voet zitten kussentjes. Druk stevig met je duimen op het gedeelte net onder het kussentje dat grenst aan je grote teen. Je voelt een W-vorm. Adem hierbij langzaam uit. Herhaal deze oefening gedurende drie tot tien minuten totdat je een energiestoot ervaart. Herhaal dit vervolgens bij je andere voet.
Belangrijk is dus dat je tijd vindt om te ontspannen. Wandelen in de buitenlucht en zo veel mogelijk het zonnetje opzoeken (goed voor je biologische klok!) zijn daarom aanraders om je energieniveau en stemming op peil te houden.
Proef!
Wie in een dip zit, heeft vaak geen eetlust. En al helemaal geen kookinspiratie! Maar juist dan is het belangrijk kwalitatief goede voedingsstoffen binnen te krijgen. Zodat je zo snel mogelijk van die voorjaarsdip afkomt.
“Mijn ideale diner voor iemand die in een dip zit? Ik zou eerst een lekkere kop thee zetten met wat gedroogde verveine en duindoorngelei als zoetstof. Daarna een soepje van winterpostelein. Gevolgd door ravioli met een deeg van paardenbloemetjes en een vulling van brandnetel, marjolein en veel muur met gesmolten boter. Dit zijn gerechten met een groene smaak, waar je het eerste stevige zonlicht in proeft.”
Aan het woord is Christine Roelofs die een smaakatelier heeft in België (christineroelofs.be). Zij vond haar eigen manier om een gezonde eetlust te prikkelen. “Smaak is niet alleen bitter of zuur, maar brengt ook een gevoel in de mond met zich mee. Door hiermee te spelen, kunnen mensen euforisch reageren. Ze voelen zich bovendien verwend door de verrassing die je ze voorzet.”
“Ik maak mensen ook graag bewust van de mooie vormen van gewassen. Aan elke biet, wortel, kool of groen blaadje zit wel iets specifieks. Speel met die kleur, vorm, geur en details in gerechten.”
Daarnaast zijn vruchten met veel vitamine C goed voor je stemming, tipt Roelofs. “Duindoorn is een goed voorbeeld. De bessen geuren friszuur, maar hebben ook een bittertje. Als je er een gelei van maakt, is het een delicatesse. Een schep door een kop warme thee of een saladedressing kunnen je stemming een vrolijke noot geven. Daarnaast zijn ook citrusvruchten zoals de bergamot en de bloedsinaasappel goed voor de stemming.”
Survivaltip: Proeven
Witlof gebraiseerd in duindoorngelei (voor 4 personen):
- 8 stronkjes witlof
- 1 theelepel duindoorngelei per half stronkje witlof
- 4 stukjes lam
Nodig voor de pastinaakpuree:
- 400 gram pastinaak
- 2 uien
- 1 eetlepel olie
- 1/2 deciliter melk
- een bosje peterselie
- peper en zout
- 2 theelepels citroensap
Bereiding
Snijd de witlof over de lengte middendoor. Laat het hart erin, dit is helemaal niet meer zo bitter als vroeger en laat de vorm van de witlof mooi intact. Smelt wat boter in de pan, bak de witlof eerst met de doorgesneden kant naar beneden tot er een mooie bruine tekening aan de randjes ontstaat. Draai de witlof om en laat het nog eventjes bakken. Zet het vuur wat zachter, giet er vervolgens wat pure duindoorngelei overheen en draai de witlof nog even terug om. Laat het even zachtjes sudderen totdat je ziet dat de gelei wat begint in te dikken, schenk er eventueel een scheutje water bij en laat de witlof stoven tot het gaar genoeg. (Let op dat het niet te gaar wordt, de witlof moet zijn vorm behouden). Wanneer nodig kan de saus met wat arrowroot of maïzena gebonden worden. Lekker met een pastinaakpuree of een pompoenmousseline en bijvoorbeeld een lekkere stoofpot van Kempisch lam.
Ruiken
De neus onderscheidt niet alleen tienduizend verschillende aroma’s, ook herkennen we er gevaar mee. Bij iedere geur maken we een associatie aan. Pas gemaaid gras herinnert de één aan een mooie zomer, een ander juist aan die vervelende uren langs het voetbalveld. Geur beïnvloedt dus niet alleen onze gezondheid, maar ook onze stemming.
Karina van der Leeuw, aromatherapeute bij Embody, legt uit hoe dat kan. “Het slijmvlies in de neus staat in verbinding met het limbisch gedeelte in de hersenen. Dit oudste gedeelte van de hersenen regelt onder meer de cyclus van waken en slapen, honger en dorst, agressie en angst en ook je emotionele geheugen. Het ruiken van etherische olie stimuleert de geurzenuw en daarmee ook het limbisch hersengedeelte.”
Van der Leeuw: “Soms komt er door het ruiken van een specifieke geur een positief gevoel vrij. Met aromatherapie probeer je iets soortgelijks teweeg te brengen. Etherische oliën hebben allemaal een andere chemische samenstelling en daarmee een eigen uitwerking op lichaam en geest. Zo kunnen bepaalde oliën kalmerend of opwekkend werken. Het verschilt per persoon van welke geur je blij wordt. Maar er zijn een aantal geuren die het voorjaar of de zon symboliseren, zoals bloesem van bomen of citrusvruchten, en die over het algemeen goed werken bij mensen die in een voorjaarsdip zitten.”
Survivaltip: geur
Van der Leeuw: “Iedere geur heeft een ander effect. Daarom is het handig te weten welke geur het beste past bij je stemming of gezondheid.”
- Stimulerend: jeneverbes, rozemarijn en citroen
- Pijnstillend: kamille, lavendel, munt en geranium
- Kalmerend: geranium, lavendel, marjolein, bergamot en sinaasappel
- Verfrissend: citroen, mirte, munt en rozemarijn
- Zinnenprikkelend: jasmijn, patchouli, roos en ylang-ylang