Ademen is zo vanzelfsprekend dat we er eigenlijk nooit bij stilstaan. Toch is goed ademen fundamenteel voor onze gezondheid. Wat betekent het als we ‘verkeerd’ ademen? En hoe profiteren we zo veel mogelijk van onze ademhaling?
Kortademigheid, druk op de borst, duizeligheid, onrust, hyperventilatie, nek- en rugklachten, hoofdpijn, concentratieproblemen, burn-out en vermoeidheid. Door verkeerd ademhalen ontstaan serieuze gezondheidsproblemen. Soms zijn er lichamelijke oorzaken, zoals een luchtweginfectie of een klaplong, maar meestal is verkeerd ademen het gevolg van (chronische) stress.
Zo moet het niet
Bij ‘verkeerd ademen’ raakt de natuurlijke ademhaling verstoord, waardoor we te snel, te oppervlakkig en te hoog (de borst beweegt in plaats van de buik) ademen.
Zo moet het wel
Dr. Carel van Wetering: “Bij een normale ademhaling ademen we niet meer dan acht à veertien keer per minuut rustig in en uit. Met name de onderste ribben en de buik bewegen, de schouders en borst blijven nagenoeg stil. Na iedere uitademing is er een korte adempauze.”
Onterecht astma
Een goede ademhaling is buitengewoon belangrijk, onderstreept dr. Carel van Wetering, programmamanager Astma en COPD van de afdeling longziekten MMC in Eindhoven: “Behoorlijk wat mensen worden ten onrechte behandeld voor astma terwijl er uitsluitend sprake is van een verstoorde ademhaling. Zonde, want de oplossing is vrij eenvoudig. Door iedere dag consequent te oefenen in rustig ademen verdwijnen veel klachten al na twee tot drie weken. Maar let op: verkeerd ademen is meestal een signaal van iets onderliggends. Is iemand bijvoorbeeld overbelast of angstig, dan moet ook dit worden aangepakt.”
Fabel: de juiste manier van ademen is in door de neus, uit door de mond.
Feit: goed in- en uitademen doen we altijd door de neus, behalve bij spreken, zware inspanning of verkoudheid.
Ademtherapie helpt tegen stress en spanningsklachten.
Ademtherapeut Titia Veenstra: “Vaak weten mensen niet meer hoe ze moeten ontspannen. Daardoor kunnen allerlei klachten ontstaan, ook ademklachten. De adem heeft zich dan aan de spanning aangepast. Door het natuurlijke, meer ontspannen adempatroon te herstellen kunnen klachten verbeteren of leren mensen er beter mee omgaan.” Info en adressen: methodevandixhoorn.com, ademtherapie-aos.org
Feit: In rust ademen we zo’n vijf tot tien liter lucht per minuut in. Bij inspanning loopt dit op tot zo’n 150 liter per minuut.
Ingebouwd luchtfilter
Koude, droge of vervuilde lucht kan de longen irriteren. Gelukkig beschikt ons lichaam over een ingenieus filtersysteem: de neus. Via de neus wordt lucht verwarmd, bevochtigd en gezuiverd. Verstopte neus? Probeer er toch af en toe doorheen te ademen. De luchtstroom onttrekt vocht aan de neusslijmvliezen, waardoor de neus sneller opengaat.
Oefening
- Door bewust te ademen, kunnen we in een stresssituatie weer tot rust komen. Deze ontspanningsoefening is bedoeld voor mensen zonder ademhalingsproblemen.
- Ga op je rug liggen.
- Buig je knieën zo dat je onderrug de grond raakt.
- Leg je handen op je buik.
- Adem rustig en niet te diep in. Voel hoe je buik iets omhoog beweegt. Adem uit en voel hoe je buik weer omlaag gaat.
- Blijf zo gedurende vijf minuten ontspannen in- en uitademen.