Januari is traditiegetrouw het moment om te stoppen met roken. De hamvraag: worden zwarte rokerslongen weer zo goed als nieuw? Het blijkt een kwestie van op tijd stoppen.
Feit: We ademen gemiddeld 15 keer per minuut. Dat is 21.600 keer per dag. Gelukkig doen we dat onbewust, anders zouden we gek worden van het tellen …
Alles wat je nodig hebt
Ademen doe je niet met je longen, maar met je middenrif. Het middenrif is een platte spier die je borst- en buikholte van elkaar scheidt. Doordat je middenrif naar beneden beweegt, ontstaat er meer ruimte in je borstholte. De longen zetten uit en trekken lucht met onder andere zuurstof naar binnen. De longblaasjes halen alles wat je nodig hebt uit de lucht en laten dat in het bloed terechtkomen. De rest adem je gewoon weer uit.
Extra stoffen, extra risico
Een sigaret of shaggie bestaat niet alleen uit bladeren van de tabaksplant. Fabrikanten voegen er stoffen aan toe om de smaak te verbeteren, maar ook om te zorgen dat je zin krijgt in nog meer tabak. Deze stoffen zorgen er bijvoorbeeld voor dat je lichaam meer nicotine opneemt uit de rook of dat de rook minder irriteert in de longen en dieper kan worden ingeademd. Gemiddeld bevat een sigaret ongeveer 25 verschillende additieven, die samen ongeveer 10 procent van het gewicht uitmaken. Zowel door de verbranding van tabak, als van deze additieven ontstaan giftige en kankerverwekkende stoffen. Bekende kankerverwekkende stoffen in tabaksrook zijn benzeen, nitrosaminen en formaldehyde.
Door te roken heb je niet alleen een verhoogde kans op longkanker, maar onder andere ook op blaaskanker, omdat zeven procent van de afvalstoffen via de urine wordt afgevoerd. Ook hart- en vaatziekten komen bij rokers meer voor.
Waar en niet waar
We beginnen met het goede nieuws. “De teer en andere stoffen die door te roken in je longen terechtkomen hoest je uit of ze verlaten je lichaam via de bloedbaan. Stop je bijvoorbeeld na tien jaar met roken, dan worden je longen dus wel weer schoon”, vertelt Alyde Lubbers van het Longfonds.
Dan vervolgt ze haar verhaal met het slechte nieuws. “Het merendeel van de rokers, zo’n tachtig tot negentig procent, ontwikkelt echter COPD. Dat is kort gezegd een longziekte waarbij de longblaasjes worden aangetast. De eenmaal aangetaste longblaasjes herstellen zich helaas niet als je stopt met roken. Je kunt de ontwikkeling van COPD wel stilzetten.”
Ziek door werk
Overigens kan COPD zich ook ontwikkelen als je niet rookt. Lubbers: “Ongeveer twintig procent van de COPD-patiënten krijgt het als gevolg van hun beroep. Als ze bijvoorbeeld werken met hout of meel. Het fijne stof kan je longen beschadigen. Ook een ernstige vorm van astma of een astma die onderbehandeld is, kan COPD veroorzaken. Het merendeel van de COPD-klachten komt echter door roken.”
Grote schoonmaak
Afvalstoffen verlaten je lichaam:
- via adem: 70 procent
- via zweet: 20 procent
- via ontlasting: 3 procent
- via urine: 7 procent
Een deel van de afvalstoffen die we uitademen bestaat uit koolzuurgas. Planten nemen dat koolzuurgas op en produceren er glucose en zuurstof van. Deze zuurstof wordt vervolgens weer afgegeven aan de lucht. Een prachtige wisselwerking.
Deskundige
- Alyde Lubbers, Longfonds