Als je moe wordt, voel je dat aan je oogleden. Ze worden zwaar … Maar worden je oogleden ook écht zwaarder? En waarom wrijven we bij vermoeidheid in onze ogen?
Zware oogleden
Je ogen zijn de hele dag in de weer. Slaapprofessor Eus van Someren: “In de loop van de dag kost het moeite om de bovenste ooglidspier – de spier die het oog openhoudt – aan te spannen. Span je die niet aan, dan gaat je ooglid dicht.” Je oogleden worden dus niet écht zwaarder, maar de spier die ze openhoudt raakt vermoeid. “Bij slaperigheid ontstaat een trage lidslag, waardoor het lijkt alsof de oogleden zwaarder zijn”, legt neuroloog en slaapspecialist Hans Hamburger uit. Het is vergelijkbaar met de vermoeidheid van elke spier van het lichaam. Je kent vast wel het gevoel van je benen die aanvoelen als lood, bijvoorbeeld bij het traplopen of fietsen tegen de wind in. Je lichaam gaat als het ware in de slaapmodus, en daarmee ook je spieren.
“Mensen met een teveel aan huid op hun bovenooglid of een laagstand van hun oogleden hebben vaak meer moeite om hun ogen open te houden. Zij hebben het ook vaak over zware oogleden, maar dat staat los van vermoeidheid.”
– Sander Keijser, oogarts.
Slaap zacht
De oplossing tegen zware oogleden: uitrusten! Hamburger: “Het is zinloos om meer te gaan knipperen, je oogleden te masseren of oefeningen te doen met je ogen. Een powernap of vroeger naar bed is het enige dat helpt.” Oogarts Sander Keijser denkt ook dat uitrusten de enige oplossing is. “Tenzij het zware gevoel komt door een teveel aan huid of een laagstand van de bovenoogleden. Dan kun je het operatief laten herstellen.”
Vermijd
– langdurig beeldschermgebruik
– te veel kunstmatig licht
– slaaptekort
Stop met wrijven!
Bij slaaptekort kunnen je ogen branderig aanvoelen. Hamburger: “De samenstelling van traanvocht verandert. Ook scheid je minder traanvocht af als je te kort slaapt of erg slaperig bent. Daardoor ontstaat een branderig gevoel en gaan mensen in hun ogen wrijven. Dat wrijven geeft echter juist extra irritatie, tot rode ogen aan toe. Probeer dus niet te wrijven! Oogdruppels kunnen een branderig gevoel wegnemen, maar niet de oorzaak: slaperigheid.”
“Door te gapen neemt de hoeveelheid traanvocht kortdurend iets toe.”
–Hans Hamburger, neuroloog en slaapspecialist
Feit: Je oogleden hebben de dunste huid: ongeveer 1 millimeter. Op andere plekken is je huid gemiddeld 2 millimeter dik.
Deskundigen
Prof. Eus van Someren – Slaaponderzoeker
Dr. Hans Hamburger – Neuroloog en slaapspecialist
Sander Keijser – Oogarts, Radboudumc