Als een vrouw ineens driftig met een papiertje voor haar gezicht begint te wapperen, is het voor iedereen duidelijk: de overgang. Als een man ineens voorbij scheurt in een sportwagen met een jonge blom aan zijn zij, is het ook duidelijk: midlifecrisis. Maar krijgt die man ook last van opvliegers? De verschillen tussen de vrouwelijke meno- en de mannelijke penopauze.
De penopauze wordt veroorzaakt door de afname van het mannelijke hormoon testosteron. Het is een geleidelijk proces waar jaren overheen gaan en het hangt samen met verouderingsklachten. Mannen merken na verloop van tijd wel dat niet alles meer zo vanzelfsprekend gaat als vroeger, maar hebben lang niet allemaal een afgebakende periode met klachten, zoals vrouwen in de overgang. En nee, ze krijgen ook geen opvliegers.
De menopauze is de laatste menstruatie. De periode daaromheen met alle lichamelijke en psychische veranderingen noemen we de overgang. De menopauze kan dus alleen achteraf worden vastgesteld. Als er een jaar geen menstruatie meer is geweest, dan is de menopauze een feit.
Mogelijke klachten tijdens de penopauze:
- Depressie
- Erectiestoornissen
- Impotentie
- Lusteloosheid
- Verminderde zin in seks
- Psychische klachten
- Vruchtbaarheidsstoornissen
- Afnemende spiermassa en -kracht
Als een man ernstige klachten heeft, kan een arts deze eventueel behandelen door testosteron toe te dienen. Dit gebeurt pas na uitgebreide onderzoeken, om er zeker van te zijn dat de klachten ontstaan door de afname van het hormoon.
Wanneer, waar en hoe?
Wanneer de overgang precies begint en hoelang deze duurt, verschilt van vrouw tot vrouw. Sommige vrouwen zijn er met twee jaar vanaf, bij andere duurt het tien jaar!
Weetje
Vrouwen met overgewicht kunnen minder last hebben van overgangsklachten, doordat vet ook vrouwelijke hormonen produceert.
Het is oneerlijk verdeeld in de natuur. Vrouwen zijn na de menopauze onvruchtbaar. Mannen blijven hun leven lang vruchtbaar, al neemt de kwaliteit van hun zaad wel af. Ook zal een erectie minder lang duren, zal deze minder stevig zijn en kan het langer duren voor er een erectie komt.
Klachten om rekening mee te houden tijdens de overgang:
- Opvliegers en (nachtelijke) zweetaanvallen
- Stemmingswisselingen
- Hartkloppingen
- Slapeloosheid
- Gewichtstoename
- Vaginale droogheid
- Innerlijke onrust, prikkelbaarheid
- Pijnlijke gewrichten
Mysterieuze mannen
De menopauze bestaat, daar is geen twijfel over mogelijk. Bij de penopauze ligt dit een stuk lastiger. Over het algemeen hebben oudere mannen een lager testosteronniveau dan jonge mannen. De afname van testosteron begint al als een man eind dertig is, maar gaat zo geleidelijk dat pas op latere leeftijd het verschil merkbaar is. Daarbij behouden sommige mannen een hoog niveau tot op hoge leeftijd. Dat er ook bij de man veranderingen plaatsvinden, is duidelijk, maar of dat nu puur hormonaal is en waarom de ene man er wel last van heeft en de ander niet, blijft voorlopig nog een raadsel.
Boekentip
In het boek Oefenvijftiger (ISBN 9789461560223) beschrijft Wim de Jong herkenbare beslommeringen van een ouder wordende man.