Een wijntje of biertje? Lekker. En gezellig. Toch adviseert de Gezondheidsraad maximaal één wijntje of biertje per dag te drinken. Eén. Komaan … zijn ze gek geworden? Nee! Grote kans dat je na het lezen van dit artikel een andere kijk krijgt op alcohol. Want hoe gezellig is alcohol als je weet wat het negatieve effect is op je gezondheid? Hoe gezellig is iets wat je schaadt?
Een strenger alcoholbeleid – daarvoor pleit professor René Kahn, hoogleraar psychiatrie aan het UMC Utrecht in de Gezondheidsraad al jaren. Hij wijst in zijn boeken en publicaties fijntjes op de gevaarlijke kanten van alcohol. Het schokkendste feit, is misschien wel deze: er is niet zo heel veel wijn of bier nodig om je gezondheid te schaden.
Kahn: “We eten gezond. We roken minder en sporten meer dan ooit. Maar ’s avonds zitten we wel aan de wijn of het bier. En dat mag. Maar dan moet je wel weten dat stoppen met drinken, na stoppen met roken, de belangrijkste winst kan opleveren voor je gezondheid.”
Maar hoe zit dat met dat ene glas rode wijn per dag, dat is toch juist wél gezond? “De grootste misvatting is dat een beetje alcohol wél goed voor je is – met name voor je hart en vaten. Onzin! Het wetenschappelijk onderzoek naar alcohol heeft jarenlang stilgelegen. De laatste jaren zijn oude onderzoeken opnieuw onder de loep genomen, nieuwe onderzoeken gestart en dat leidde tot nieuwe inzichten. Lang werd geroepen dat mensen die een beetje alcohol drinken gezonder zijn dan mensen die helemaal niets drinken. Maar wie zijn die geheelonthouders? Hoofdzakelijk, zo blijkt, ex-alcoholverslaafden, mensen die vanwege een aandoening of medicijngebruik niet mogen drinken. Niet bepaald de meest gezonde groep. De mythe rondom de gezonde effecten van rode wijn is ook hardnekkig. Er zijn twee kleinschalige onderzoeken die dit beweren en die door de media zijn gehyped. Als er al iets op de vaten werkt, is het de alcohol en niet de rode wijn.”
Niet drinken – saai!
Drinken en gezelligheid horen bij elkaar, aldus de maatschappelijke opinie. Je wordt als ‘saaie piet’ betiteld als je niet mee drinkt, terwijl het volgens Kahn andersom zou moeten zijn. “Eigenlijk moet je je verantwoorden waarom je wél drinkt. De sociale druk is enorm, veel groter dan bij roken. Natuurlijk is meeroken geen pretje, maar het vergroot niet net als alcohol crimineel gedrag, agressiviteit, de kans op ongelukken en huiselijk geweld.”
Dat we drinken is niet gezond. Maar dat we steeds meer gaan drinken, zou ook tot ons moeten gaan doordringen stelt Kahn. “Sinds 1960 zijn wij Nederlanders bijna drie keer zo veel gaan drinken. Om precies te zijn tanken we nu 7,5 liter pure alcohol per persoon per jaar weg in plaats van 2,6 liter in 1960. De gevolgen voor onze gezondheid worden steeds duidelijker. Kanker, dementie en hart- en vaatziekten; met elke borrel neemt het risico op deze ziekten toe. En: er is niet veel alcohol nodig om schade te veroorzaken.”
Alcohol vergroot de kans op ziektes, zoals borstkanker, en het schaadt je hersenen. “Hoewel die relatie erg duidelijk is, weten de meeste vrouwen dat niet. Nieuwe studies waar miljoenen vrouwen aan hebben meegedaan, laten zien dat de kans op borstkanker al bij matig alcoholgebruik stijgt. We hebben het dan over twee, drie glazen per dag. En het maakt niet uit of je dan rode wijn, bier of whisky drinkt.”
En hoe zit het met de hersenen? “De aanmaak van nieuwe hersencellen stopt niet op je twintigste. Dat is een ongoing process. Alcohol doodt letterlijk hersencellen én verhindert de aanmaak van nieuwe hersencellen.”
Eet je lever gezond
Zeg alcohol – en je zegt lever. Dat klopt, die twee horen bij elkaar. We halen veel giftige stoffen uit de omgeving, alcohol of nicotine. Door de alcohol neemt het lichaam minder voedingsstoffen op in de darmen. De darmflora raakt hierdoor verstoord. Het kost de lever veel energie en vitamine B om alcohol te verwerken. Te veel drinken zorgt voor blijvende schade aan de lever. Kijk voor meer informatie in het dossier Lever op gezondnu.nl
Alcohol en verslaving
Alcohol blijft verreweg de grootste verslaving in Nederland, blijkt uit de Kerncijfers Verslavingszorg van het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (Ladis). Hoewel de alcoholhulpvragen in de verslavingszorg licht afnemen, blijft het gebruik zorgelijk. Bijna de helft van alle mensen die in de verslavingszorg terechtkomen, komt er vanwege een alcoholprobleem. Het netwerk verslavingszorg van GGZ Nederland vraagt meer aandacht voor de sociale gewoonte die alcohol is en welke risico’s dit met zich meebrengt. Het is belangrijk dat huisartsen goed in staat zijn alcoholmisbruik te signaleren en bespreekbaar te maken, omdat mensen dit vaak niet uit zichzelf doen uit schaamte of drinken uit een sociale gewoonte
Opmerkelijke oproep kinderarts: film je kind als die dronken is
Ouders moeten een filmpje maken van hun dronken kind als die op de eerste hulp belandt. Dat schrikt meer af dan een flinke waarschuwing op de ochtend na een uit de hand gelopen stapavond. Dat zei de Eindhovense kinderarts Bas Zegers tijdens een symposium over alcohol en drugs. Zegers, werkzaam bij het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven, is coördinator bij de regionale alcoholpoli Zuidoost-Brabant. ‘Laat zien hoe ze erbij liggen, hoe ze hulpverleners onder spugen en de controle over hun lichaam verliezen’, stelde hij op het symposium. Als kinderen zien hoe ze zich gedragen, zet hen dat serieus aan het denken.
Maak een theecocktail – lekker en non-alcohol
Nodig voor 4 personen:
- 2 theelepels losse groene thee
- 600 ml water
- 1 steranijs
- 2 kaneelstokjes
- 600 milliliter verse sinaasappelsap
- 1 mango
- ijsblokjes
- verse munt
- 1 grapefruit
Bereiding:
Lekker als aperitief, maar ook als tussendoortje. Breng 600 millimeter water aan de kook en laat dat vervolgens afkoelen tot 80 graden. Voeg hieraan losse thee, steranijs en kaneelstokjes toe. Laat dit alles acht minuten trekken.
Als de thee is afgekoeld, mag hij de koelkast in. Laat hem hier een paar uur staan, zo krijgt de thee een zachte, subtiele smaak.
Meng dan met een blender of staafmixer de sinaasappelsap en mango fijn. Schep ijsblokjes in mooie glazen voor een feestelijk en chic effect. Schenk hier de afgekoelde ijsthee in, schep voorzichtig de mango-jus d’orange erdoorheen en garneer de cocktail met munt en een schijfje grapefruit.