Kun je door medicijnen bijwerkingen krijgen in de zon?
Gerda Weits, van Bijwerkingencentrum Lareb:
Je huid beschermen tegen de zon is erg belangrijk. Nog belangrijker wordt dit wanneer je bepaalde medicijnen gebruikt die je huid gevoeliger kunnen maken voor zonlicht. Dan verbrand je als het ware sneller dan normaal. We noemen dit ook wel zonovergevoeligheid of fotosensibiliteit.
Er zijn twee soorten zonovergevoeligheidreacties, namelijk fototoxische en fotoallergische reacties. De fototoxische reacties komen het vaakst voor, waarbij de reactie lijkt op een ernstige zonnebrand en gepaard gaat met roodheid, pijn en eventueel met blaarvorming. Meestal zijn alleen de delen van de huid aangedaan die blootgesteld werden aan zonlicht of UV-straling. Een fotoallergische reactie daarentegen is veel zeldzamer. Hierbij kunnen de huidreacties verschillende vormen aannemen maar ziet de huid er vaak rood en schilferend uit, zoals bij eczeem. Ook lichaamsdelen die niet werden blootgesteld aan zonlicht, kunnen aangedaan zijn.
Er zijn behoorlijk wat medicijnen waarbij zonovergevoeligheid kan optreden, maar gelukkig krijgt niet iedereen hier mee te maken. Bekende voorbeelden zijn: antibiotica (tetracycline, sulfonamide), plasmiddelen (furosemide, thizediuretica), pijnstillers (naproxen). Naast geneesmiddelen kunnen ook cosmetica, zalfjes, middelen tegen muggenbeten en zelfs zonbeschermende middelen zonovergevoeligheidsreacties veroorzaken.
Medicijnen en de zon
Regelmatig ontvangt Bijwerkingencentrum Lareb meldingen van overgevoeligheid bij medicijnen waarbij dat nog niet bekend is. Een voorbeeld is doxycycline, een antibioticum dat werkzaam is tegen bacteriële infecties en onder meer voorgeschreven wordt als kuur bij luchtweginfecties en bij de ziekte van Lyme. Hierbij wordt geadviseerd om tijdens het gebruik zonlicht te vermijden. En dan nog het liefst een week nadat de kuur is afgemaakt, omdat het medicijn, nog een tijd in het bloed aanwezig kan zijn.
Een andere bijwerking bij dit middel, wat ook onder invloed van zonlicht kan ontstaan, is ‘nagelloslating’. Een heel vervelende en pijnlijke bijwerking, die vooral kan ontstaan wanneer een wat hogere dosis voor een wat langere periode wordt voorgeschreven. Dan kan twee tot zes weken nadat de persoon met het middel is gestart een of meerdere nagels helemaal loslaten onder invloed van zonlicht . Gelukkig krijgt niet iedereen deze bijwerking, maar wanneer je het zeker voor het onzeker wilt nemen, kun je het voorkomen door zonlicht te vermijden en de nagels te bedekken.
Wat kun je zelf doen?
Hoewel van veel medicijnen bekend is dat ze een zonovergevoeligheid kunnen veroorzaken, komt dit gelukkig relatief weinig voor. Wanneer je medicijnen krijgt voorgeschreven waarbij je een verhoogde kans hebt op verbranding in de zon, is het aan te raden uit de zon te blijven, beschermde kleding te dragen en niet onder de zonnebank te gaan. Een zonnecrème met een hoge beschermingsfactor (SPF 30 – 50), biedt enige bescherming, maar is niet altijd voldoende.
En niet onbelangrijk: houd er rekening mee dat wanneer je het medicijn niet meer hoeft in te nemen, je huid nog enkele dagen gevoelig kan blijven voor zonlicht.
Benieuwd of jouw medicijn je gevoeliger maakt voor zonlicht? Kijk in de bijsluiter of vraag het je arts of apotheker. Voor het melden van bijwerkingen, ga naar mijnbijwerking.nl