De UV-stralen van de zon bevorderen de vorming van het pigment melanine in de huid. Hierdoor worden we bruin.

Een bruin kleurtje geeft ons een goed gevoel; zeker omdat een gebruinde huid een van de schoonheidsidealen is. Zonlicht doet echter meer dan ons een fijn en een mooi gevoel geven; zonlicht is essentieel omdat hierdoor vitamine D in de huid wordt aangemaakt.

Te veel zonlicht geeft geen fijn en mooi gevoel; het veroorzaakt zonnebrand. In dat geval gaat de huid branden. Ook wordt de huid rood en gevoelig.

Het is goed de huid te beschermen tegen zonnebrand; er is een verband tussen veel zonnebrand en huidveroudering op latere leeftijd.

Zelf doen tegen zonnebrand

Zonnebrand kan voorkomen worden door het lichaam geleidelijk te laten wennen aan de zon. De eerste dag een kwartier, de tweede dag een halfuur, de derde dag drie kwartier en de vierde dag een uur. Daarna is de kans op verbranding minder, al verschilt dat van mens tot mens (pigment) en van dag tot dag (zonkracht). Gebruik tijdens het zonnen zonnebrandcrèmes met een hoge beschermingsfactor. Vermijd de heetste periode van de dag. Ontstoken lichaamsdelen moet nooit aan sterke zonnestraling worden blootgesteld

Goudsbloem voor de huid

Goudsbloem, bijna in elke tuin te vinden, staat van oudsher bekend om een verkoelende en verzachtende invloed op de huid. De goudsbloem (Calendula officinalis) wordt gebruikt bij kleine, schrale plekken en schaafwondjes. Calendula helpt ook bij zonnebrand.

Kinderen en zon

Baby’s hebben in de eerste levensmaanden nog geen optimale pigmentaanmaak en pigmentverspreiding in de huid. Hun eigen bescherming tegen de zon is dus laag. Het best kan een baby in de zomertijd tussen elf uur ’s ochtends en drie uur ’s middags niet in de zon komen.

Zonkracht

Ook op een koele dag in april kunnen we ongemerkt flink verkleuren en soms zelfs verbanden. Dat heeft te maken met de zonkracht, dit is de hoeveel UV-straling (ultraviolette straling) die de aarde bereikt.

De zonkracht neemt toe als de zon hoger staat, in de lente en de zomer is de zonkracht dus hoger dan in de herfst en winter. Maar ook wolken, vocht of stof in de atmosfeer en de hoeveelheid ozon hebben effect op de zonkracht. Om die reden kan de zonkracht op een kraakheldere aprildag sterker zijn dan een bewolkte junidag.

De verwachte zonkracht verschilt per dag. In ons land varieert die van 0, wanneer er geen UV is (op zwaar bewolkte herfst- en winterdagen) tot 8 op een onbewolkte, ‘droge’ hoogzomerse dag. Zonkracht 7 of meer komt in Nederland gemiddeld meer dan 20 dagen per jaar voor. In het zuiden van Europa, waar de zon nog hoger aan de hemel staat, worden ‘s zomers zonkrachtwaarden gemeten van 9 of meer.

Zonnesteek

Bij zonnesteek loopt de temperatuur te hoog op door te veel hitte en zon. Vooral kinderen op het strand zijn kwetsbaar; ze vergeten de hitte als ze in de zon spelen.

Een zonnesteek bij een kind is te herkennen aan: prikkelbaarheid, huilerig zijn, onrust, rode kleur en zweten.

Zelf doen tegen een zonnesteek

• Zorg voor koele kleding (eventueel alleen een hemd en onderbroek).
• Ga bij een hete dag regelmatig uit de zon; ga in de schaduw zitten en drink veel.
• Laat kinderen veel drinken, ook als ze er niet om vragen.
• Neem een lauwwarme douche. Spons een baby af met lauwwarm water (het water mag niet te koud zijn), laat oudere kinderen buiten met lauw water spelen.
• Zorg thuis voor goede ventilatie, maar doe op het heetst van de dag de deur en gordijnen dicht.

Zie ook: Brandwonden