Zon, regen, virussen, schimmel, parfum, stof en zand – elke minuut van de dag staat ons lichaam bloot aan invloeden van buiten. De huid is tegen veel van deze zaken de eerste barrière. Het is daarom een belangrijk onderdeel van het afweersysteem tegen verwondingen en infecties. Het geeft een signaal als die barrière wordt doorbroken en zal een verwonding direct repareren om zo ziekteverwekkers buiten te sluiten.
De huid houdt ook het lichaam op een constante temperatuur. Ons lichaam heeft een temperatuur van ongeveer 37 graden. Het vet in de onderhuid werkt als isolatie. Wanneer het lichaam te warm wordt, zorgt een bloedcirculatiesysteem in de huid ervoor dat die warmte er wordt uitgezweet. Zweten is dus misschien hinderlijk, maar wel belangrijk; het lichaam blijft op temperatuur en er verdwijnen afvalstoffen.
Onder invloed van zonlicht wordt bovendien vitamine D in de huid gevormd, hetgeen van belang is voor de botopbouw.
De huid is tot slot ook een belangrijk communicatiemiddel. Vanaf de start van het leven, als baby in de baarmoeder, maken we via de huid contact met onze omgeving. Na de geboorte is voelen een van de belangrijkste manieren voor ons als mens om contact te maken.
Egaal, strak en jong
Het schoonheidsideaal is onverbiddelijk: een mooie huid is een egale huid en een strakke huid. Voor elke oneffenheid zijn er crèmes of lotions te koop.
Die uitwendige huidverzorging (smeren) is maar één deel van het verhaal. Bij de verzorging van de huid is voeding net zo belangrijk, misschien nog wel belangrijker. Om in goede conditie te blijven, heeft de huid de juiste bouwstenen nodig, zoals vitaminen, mineralen en essentiële vetzuren.
Een tweede belangrijke voorwaarde voor een gezonde huid is een goede darm- en nierfunctie. De huid is een uitscheidingsorgaan. Door de darmen en de nieren optimaal te laten functioneren, wordt de huid ontlast. Dit is een van de redenen waarom in dit hoofdstuk vaak aangeraden wordt veel te drinken.
Een andere natuurlijke manier om goed voor de huid te zorgen, is het bevorderen van de doorbloeding. Via het bloed worden voedingsstoffen aangevoerd en afvalstoffen afgevoerd. Ook de verdedigers van ons immuunsysteem ‘reizen’ via het bloed. Daarom zijn wisselbaden, wisseldouches, massages of de sauna aan te raden voor de huid; dit zorgt voor een goede doorbloeding.
Tot slot is ook genoeg slaap en buitenlucht belangrijk voor de conditie van de huid.
Elke vier weken een nieuwe huid
De buitenste laag van de huid, de hoornlaag, slijt snel: dode cellen worden continu afgestoten. In de slijmlaag daaronder worden nieuwe cellen gevormd die langzaam naar buiten schuiven. Ze verliezen bij dit proces hun buitenste laagje en verhoornen. Door dit opschuiven, vernieuwt de huid zich elke vier weken.
Aanraken is groeien
Door het aanraken van de huid, wordt in de hersenen oxytocine aangemaakt. Dit stofje verspreidt zich door het brein en komt ook in het bloed terecht. Het geeft een veilig, beschermd gevoel. Het bekendste voorbeeld van de werking van het hormoon is dat een moeder er veel van aanmaakt bij de geboorte van een kind. Waarschijnlijk om de band tussen moeder en kind te versterken.
Het goede effect dat aanraken heeft, is niet voorbehouden aan kleine baby’s. Ook oudere kinderen en volwassen maken oxytocine aan als ze worden geknuffeld.
Aanraken geeft niet alleen een goed gevoel, het zou zelfs goed zijn voor de groei bij te vroeg geboren baby’s. In een (inmiddels beroemd) Amerikaans onderzoek uit 1986 werd een groep baby’s gevolgd van zeven maanden oud op de afdeling neonatologie. Zij werden elke dag drie keer een kwartier zacht gemasseerd. De gemasseerde kinderen groeiden sneller dan een groep te vroeg geboren baby’s die niet werd gemasseerd. Ook konden de gemasseerde baby’s eerder het ziekenhuis verlaten.